[Nummer 5]
De Vlaamse Diaspora congresseerde te Brussel
Van 18 tot 22 oktober hield de vereniging ‘België in de Wereld’ een internationaal congres onder het motto ‘Vlamingen in de Wereld’, wat er ons dan ook onmiddellijk op wijst dat de vlag en lading niet altijd dezelfde hoeven te zijn.
‘Indien de graad van beschaving van een volk gemeten wordt aan de bezorgdheid waarmee het zijn uitgeweken broeders blijft omringen, dan hebben we in Vlaanderen nog een hele weg af te leggen’. Deze veelzeggende woorden van secretaris-generaal Arthur Verthé schetsen goed de sfeer waarin een gedeelte van het Congres verlopen is. Heel wat afgevaardigden van onze Vlaamse gemeenschappen over de hele wereld waren inderdaad gekomen om ons eens duidelijk te wijzen op de tekortkomingen van ons land in de zorg om zijn emigranten.
Van overal waren ze gekomen. Van Australië en Argentinië, van Canada en Zaïre, van Zuid-Afrika en de Verenigde Staten, verder uit Brazilië, Frankrijk, de Canarische eilanden, Paraguay en Portugal. Het was een hartverwarmende gebeurtenis het Nederlands met zoveel Engelse, Spaanse en Portugese accenten te horen spreken. Het sappige Westvlaams van de Amerikaanse afgevaardigden, die tientallen jaren hun Vlaanderen niet meer gezien hadden, vulde de ruime hall van het Congrespaleis. En wie geen ‘Vlaams’ meer kon spreken, was er fier op te kunnen stellen dat hij het nog wel verstond. En wie ook dat niet meer
Op het Congres: Vlamingen uit alle hoeken van de wereld...
kon, verkondigde trots: ‘I still can sing the Vlamsche Leeuw!’.
Hiermee raken wij onmiddellijk een der grootste problemen van onze emigranten aan. Hoe behouden wij onze kinderen voor de Vlaamse gemeenschap? Dit bleek enerzijds uit de talloze vragen over het nationaliteitsprobleem, anderzijds uit de vraag naar nederlandstalige onderwijsmogelijkheden. Praktisch overal zijn er mensen die deze opdracht willen aanvaarden, maar zij beschikken over geen didactisch materiaal.
Verder werd er gevraagd naar financiële hulp om eigen lokalen op te zetten, een bibliotheek uit te bouwen en te bevoorraden. Dit laatste moet aangepast zijn aan de verschillende verenigingen. Men stuurt immers niet de zelfde boeken naar de Vlaamse visser van Mar del Plata, als naar een docent Nederlands aan een Amerikaanse universiteit. Veel klachten werden ook geuit over onze wereldomroep, die dikwijls helemaal niet te beluisteren valt, zodat onze mensen dan maar naar Hilversum overschakelen. Er moet ook meer aandacht besteed worden aan de eigen socio-culturele noden van de Vlaamse emigrantenkinderen. De eerste generatie kan dit niet alleen aan, zij staat daarvoor socio-cultureel niet sterk genoeg. Hulp uit Vlaanderen is hier absoluut noodzakelijk. Tenslotte was er een grote vraag naar informatie over Vlaanderen, in de vorm van boeken, tijdschriften, films, enz.
De Koning en de Koningin...
Een specifiek probleem is de uitbouw van een algemeen tijdschrift voor de Vlamingen in het buitenland. Er bestaat thans de ‘Gazette van Detroit’ voor Noord-Amerika, ‘De Schakel’ voor Zuid-Amerika, ‘De Stem van het Vaderland’ in Frankrijk en dan nog enkele plaatselijke clubblaadjes. Vanuit Vlaanderen is er de ‘Gazet van AntwerpenOverzee’ en het ‘Nieuwsblad’ van België in de Wereld zelf, alsook het blad zelf waarin we dit schrijven.
Door de gekende structuur van vele onzer ambassades in het verleden moesten de Vlamingen weinig hoop stellen van daar uit enige steun te ontvangen. De toestand is enigszins verbeterd, maar toch zou een degelijk cultureel attaché, verbonden aan die ambassades van landen waar veel Vlamingen wonen, een goede zaak zijn. Zoals de lezer kan merken, zijn er problemen bij de vleet, zodat de actie van ‘België in de Wereld’ nog lang niet ten einde is. Wij waren gelukkig te horen dat in verschillende landen een goede samenwerking bestond met diverse Nederlandse Verenigingen en Clubs. Het zou inderdaad al te erg zijn, mochten de emigranten van onze twee landen naast elkaar leven en werken in den vreemde. Misschien kan het A.N.V. hier een taak hebben, door o.m. als coordinator op te treden tussen BiW. en de Vereniging ‘Nederland in den Vreemde’, om de verspreide krachten te bundelen. Waarom ook niet naar integratie in de diaspora streven?
YVO J.D. PEETERS
Voorzitter J. Bascour van de Nederlandse Cultuurraad in België.