Neerlandia. Jaargang 78

[p. 32]

Schrijvende lezers

Levensvraag

‘Het is mij een behoefte mijn grote voldoening uit te drukken met uw sociaal-politiek overzicht, getiteld ‘Krachtproef’ onder de rubriek Spiegel van de Nederlanden en vooral ook met de uitstekende cultuurkritiek van drs. W.J. Bijleveld: ‘Welke Cultuur?’, beide in no. 4, 1973.

Ik vond het een echte verrijking van de normalerwijze geboden lectuur, die zich doorgaans enkel op het sociaal-poiitieke vlak beweegt. Het is een artikel van bezinning op de grote vraag: Wie en wat is de mens? en de auteur heeft de moed de lezers met de noodzaak te confronteren, deze vraag van de allereerste en meest fundamentele orde in het licht van religie, moraal en ethiek te zien en te beantwoorden. De vraag blijft: Wie wil dit hete ijzer aanvatten? Dat deze vraag echter in NEERLANDIA gesteld werd, en daarenboven richting wijzend werd opgeworpen, dat vind ik een zeer bemoedigend teken in deze tijd van crisis ontstaan uit het onbeantwoord-blijven van deze levensvraag!

Prof. dr. John A.A. TER HAAR
University of Iowa - U.S.A.

Verstaanbaar Nederlands

Sedert 1915 woon ik hier en hoewel Engels mijn taal is, ben ik van dezelfde mening gebleven als de heer Groothoff het uitdrukt: ‘Het Nederlands is een rijke taal; in vele gevallen is het gebruik van vreemde woorden dan ook totaal overbodig’. Iedere taal heeft zijn plaats, zoals het Engels hier in de Verenigde Staten, ook een rijke en vlotte taal waar het boek van tante HAAR boek is, niet ZIJN boek, zoals bij de Fransen. Eenvoudiger zelfs, het is DE boek. En ook hier is het gebruik van vreemde woorden overbodig.

Maar er dringen in de laatste jaren veel woorden van vreemde afkomst in. Het maandelijkse lijstje van de Readers Digest, zogenaamd ter verbetering van de Engelse taal, geeft ons gewoonlijk acht tot negen tiende in Latijnse woorden en zo nu en dan een woord van Dietse afkomst. Voor een taal zoals Engels, een afstammeling van het oude Diets, is dergelijke indrang, laat ik zeggen, vervelend.

In de tegenwoordige Nederlandse schrijftaal, waar voor mij de veranderingen sedert 1915 verbeteringen zijn, heeft men gelukkig de letter n aan het eind van het woord behouden, hoewel die letter gewoonlijk niet uitgesproke(n) werd. Of begint dat nu te veranderen?

ADRIANUS VUYK
North Plainfield, New Jersey.
Verenigde Staten van America

A.N.V. moet het graf van Hippoliet Meert redden

Ik weet niet, of ik me tot het goede adres richt, om de kwestie aan te snijden, welke mij bezighoudt, maar U zult wel zo vriendelijk willen zijn, het desgevallend, aan een meer bevoegde instantie door te sturen. Het gaat nl. over datgene waarvoor in het laatste nummer van De Toerist, 54e jrg., nr. 2 door senator Dr. Leo Elaut onze aandacht werd gevraagd. Immers bij wet werd de eeuwigdurende grondafstand, ‘de grafkoncessie’, teruggebracht op 50 jaar. Dr. Elaut acht dat daar een taak is, welke de V.T.B. op zich moest nemen, om sommige graven van vooraanstaande en verdienstelijke Vlamingen voor verdwijnen en vernietiging van de gedenksteen te behoeden, en het is geenszins verwonderlijk dat de voorzitter van V.T.B., onmiddellijk bereid blijkt op die suggestie in te gaan. Maar moet V.T.B., daar alleen voor instaan? Is het in sommige gevallen niet een ereplicht dat de nodige stappen tot behoud van deze graven en monumenten worden aangewend door die vereniging welke haar bestaan en leefbaarheid aan de initiatiefnemer voor haar oprichting te danken heeft? Ik denk hierbij in de eerste plaats, aan onze Hippoliet Meert. Hij overleed in 1924. Ik wil er hier nu niet aan herinneren in welke tragische omstandigheden; ook niet aan de afschuwelijke gruweldaad van de Gentse politie, op bevel van de stadsoverheid. Maar juist omdat het stadsbestuur zo weerzinwekkend is opgetreden tegenover een eerlijk man als Meert, die jarenlang een geacht inwoner is geweest der stede Gent, waar hij in de Spiegelstraat nr. 20, dag en nacht heeft gewerkt, om er een arsenaal van documentatie op te bouwen, voor de strijdende Vlaamse Beweging, acht ik het uitgesloten, dat zelfs onder de leiding van de huidige burgemeester, van dat bestuur het initiatief zou uitgaan om het grafmonument voor vernietiging te redden, dat het A.N.V., na een moeizaam bijeenscharrelen der nodige gelden, op het graf heeft laten plaatsen, nadat bij het einde van oorlog II, de eerste grafzerk reeds werd vernield. Ik schreef het reeds, Meert werd op het kerkhof buiten de Brugse poort in 1924 begraven. HET IS DUS DE HOOGSTE TIJD, zo dat nog niet door anderen werd gedaan, dat het A.N.V. de nodige stappen zou aanwenden, om dat graf te bewaren. Mijn generatie, die Meert altijd trouw ter zijde heeft gestaan, is bijna tot de laatste man van het toneel verdwenen. Van het nochtans uitgebreid bestuur van de stad Gent in 1914, ken ik maar 2 overlevenden meer. Maar ikzelf ben uit Gent verdwenen na mijn behouden terugkeer uit de oorlog 1914-18 en na mijn huwelijk in januari 1920, wel met een ex-medebestuurslid van tak Gent, maar ambtshalve konden we ons niet in Gent vestigen. Zij heeft me zes jaar geleden voor altijd verlaten. De andere overlevende uit dat bestuur is haar vriendin, de wed. Ernest Plisnier, toen juffr. Martha Ingels, zuster van beeldhouwer Damien Ingels. Door ouderdom en ziekte kan ik mij voor geen enkele taak meer inzetten. Het valt mij pijnlijk, ik die speciaal voor de begrafenis van Meert in 1924, naar Gent was overgekomen, en getuige is geweest van de beschieting van de lijkwagen, er bij de jonge generatie te moeten op aandringen, nu die taak, voor het ongeschonden bewaren van dat graf, van ons over te nemen.

GASTON SMEESTERS
Hofstade (Br.)

Keurig Nederlands

Ik moet U enerzijds gelukwensen met uw nr. 6 van 1973, o.m. over de Voerstreek, maar anderzijds was ik ontgoocheld omdat ik in een Algemeen Nederlands Tijdschrift zoveel minder keurig Nederlands moest lezen. Waar zullen wij, Vlamingen dan het echte A.B.N. moeten gaan zoeken?

Is het niet mogelijk dat de teksten inzake taalzuiverheid nagelezen worden? Mogen wij, Vlamingen, deze dienst van het A.N.V. niet verwachten?

Ik wil het A.N.V. vooral gelukwensen met de publikatie in het blad van ‘Een nieuwe aanpak’. Het vroegere Rode Boekje bezit ik nog altijd, en ik heb het vroeger vaak aan leerlingen uitgeleend. Het meest zullen we moeten verwachten van de onderlinge uitwisseling van leerkrachten, zodat Vlamingen eindelijk hun taal beter beheersen en de Nederlanders meer aandacht krijgen voor de achterstelling van hun eigen taal.

C. MOEYAERT
Ieper