Het A.N.V. brengt het Nederlandstalige boek over de gehele wereld
‘Zeg mij welke boeken u leest en ik zal zeggen, wie uw vrienden zijn’. Een oud gezegde, maar altijd nog even waar. De vrienden van Nederland zijn over de gehele aardbol verspreid. Soms zijn het landgenoten, die in de grote wereldsteden werkzaam zijn in Nederlandse vestigingen van grote bedrijven in het moederland, of het is een eenzame zendeling in de binnenlanden van Afrika, dan weer zijn het Nederlanders of Vlamingen die zich in de Nieuwe Wereld een bestaan hebben opgebouwd en vaak ook niet-Nederlanders die voor de nederlandse taal en cultuur belangstelling aan de dag leggen. Welnu, het zijn onze verre vrienden, want net als wij lezen zij Nederlandstalige boeken.
Reeds in het begin van deze eeuw zag het A.N.V. het als zijn taak, voortvloeiende uit de doelstellingen van het Verbond, het Nederlandstalige boek te verspreiden in die delen van de wereld, waar Nederlands wordt gesproken en/of onderwezen. Door middel van het zenden van boeken wordt getracht de belangstelling voor de Nederlandse cultuur aldaar op peil te houden en zo veel mogelijk in brede kring op te wekken.
De nadruk ligt de laatste jaren op Indonesië, waar thans meer mogelijkheden voor de bevolking bestaan om op een uitgebreide schaal van de Nederlandse literatuur kennis te nemen. Een mogelijkheid die ginds tot werkelijkheid is geworden. Want het A.N.V. heeft, in uitgebreide zin, belleterie, leerboeken Nederlandse taal en letterkundige werken ter beschikking gesteld aan o.m. de faculteiten Nederlandistiek van de universiteit van Djakarta en van enkele universiteiten in de buiten gewesten. Ook het bloeiend centrum van Nederlandse Cultuur in Djogjakarta ontvangt regelmatig leerboeken, waarmee men bijzonder is ingenomen. Enige grote Nederlandse landbouwkolonies in Brazilië, waarvan de gezinnen er prijs op stellen hun kennis van de Nederlandse taal bij te houden en van hetgeen zich in Nederland afspeelt op de hoogte te blijven, zijn daartoe door de bemiddeling van het A.N.V. in de gelegenheid gesteld. Zo worden ook boeken verzonden naar de buurlanden van Brazilië, waar tal van Nederlandstalige emigranten wonen, die de banden met hun oude vertrouwde taal en cultuurpatroon niet willen verliezen.
Men kan zich over dit alles verheugen. Maar behalve uitingen van erkentelijkheid en berichten, waaruit kan worden opgemaakt dat de boeken een goede bestemming hebben gekregen, worden ook wel door ons teleurstellingen ervaren. Het komt gelukkig zelden voor, maar soms blijkt dat de inrichting van een bibliotheek voor emigranten op niets is uitgelopen. De oorzaak van een dergelijke mislukking moet dikwijls gezocht worden in het feit, dat er een ‘eenmans-organisatie’ op touw is gezet. Komt degene, die de verantwoordelijkheid en de verzorging op zich heeft genomen te overlijden, of is er een ander motief dat heeft geleid tot het niet voortzetten van de opgenomen taak, dan is het afgelopen. Ondanks alle inspanningen en goede wil. Het A.N.V. stelt weliswaar als voorwaarde, dat voor het beheer van een bibliotheek een meerhoofdige organisatie dient te bestaan, doch kan op een afstand moeilijk op de uitvoering toezien. Het is min of meer een vertrouwenskwestie.
‘Het A.N.V. brengt het Nederlandstalige boek over de gehele wereld’. Inderdaad, ook met de meest her en der verspreid liggende plaatsen worden naar alle tevredenheid contacten onderhouden: de Nederlandse verenigingen in Duitsland, Frankrijk, Nieuw-Zeeland, de Nederlandse scholen in Teheran, Bangkok en niet te vergeten de eigen A.N.V.-bibliotheek van Kaapstad worden van Nederlandstalige boeken en leesmateriaal voorzien.
Nu in Frankrijk het mogelijk is geworden Nederlands te studeren op middelbare scholen, zijn in Frans-Vlaanderen contacten gelegd om door middel van literatuur en taalboeken het Nederlands te propageren. Juist in Frans-Vlaanderen, waar het Nederlands in lang vervlogen tijden de voertaal was en waarvoor bij velen de liefde en de belangstelling hiervoor niet alleen in woorden worden geuit, maar ook in daden omgezet.
Afdeling Boekverspreiding
Algemeen Nederlands Verbond.