Neerlandia. Jaargang 73

[p. 154]

Publikaties

Boeken

Het kolonialisme in Vlaanderen. De Werkgroep ‘De Witte Kaproenen’. Pleidooi voor een sociale revolutie. Uitgeverij De Galge - Brugge - Antwerpen. Verrkijgbaar bij de erkende boekhandelaars tegen de prijs van 70 fr., als ook bij de Werkgroep: Dordrechtlaan 47a te Deurne-Antwerpen. Alle pijn, alle onrecht op velerlei gebied de Vlamingen aangedaan dóór Vlamingen, vroeger en helaas ook nog nu, onrecht maar al te zeer bekend, ook vóór de verschijning van ‘Het kolonialisme in Vlaanderen’ - wordt nog eens en door een vlijmscherpe pen beschreven.

Naar de achtergronden van zóveel miserie is met ijver en deskundigheid gezocht en ze zijn overeenkomstig het inzicht der auteurs genoteerd.

Velen in Vlaanderen zullen hosannah roepen, anderen - ook niet weinigen - zullen hun wrevel niet onder stoelen en banken steken, van weer anderen mag waardering worden verwacht voor de wijze waarop in het indringend, van sprekende argumenten voorziene, betoog wordt toegestuurd naar het doel, dat de auteurs nastreven: een socialistisch perspectief geven aan de Vlaamse ontvoogdingsstrijd.

De door het boek geërgerden - zie o.a. het betoog van dr. L. Michielsen (K.P.), die om een beoordeling gevraagd werd, menen bepaald onjuiste appreciaties over Vlaams-nationalistische formaties te moeten signaleren. De terminologie bevredigt niet. Anderen menen dat enkel waarachtige feiten moeten worden aangehaald. Afgekeurd wordt drastische maatregelen aan te bevelen, die geen enkele oplossing brengen, evenmin als romantiek wordt vervangen door romantiek en een slogan wordt gesteld tegen een andere slogan (P. Daels!, V.V.B.).

De tekst is onderverdeeld in acht hoofdstukken:

Het semi-kolonialisme, De beschikbare krachten. De sociaal-ekonomische toestand van het Vlaamse volk, Het Vlaams-Waalse probleem, Algemene problemen (verzuiling, nationalisme en internationalisme, volksnationalisme, integratie op cultureel vlak met Nederland, Het Chauvinisme en het kosmopolitisme).

Over de integratie met Nederland zeggen de auteurs: Het gebrek aan menselijk en dus ook aan Nederlands bewustzijn bij Vlamingen, máár ook bij Noordnederlanders, moet gestimuleerd worden door de culturele ontvoogding te versnellen. Zeer dringt derhalve dat Noord en Zuid zich organiseren in een effectief verband om gemeenschappelijk hun culturele belangen te verdedigen en de historisch bepaalde wederzijdse vervreemding op te heffen.

Onder de ‘Algemene problemen’ vallen dan nog de paragrafen: De bureaucratie, de élite-ideologieën en de technokratie of het managerdom, het kapitalisme, Gaullisme, Fascisme, het staatssocialisme en de staatsbemoeienis.

Dan komen we tot hoofdstuk VI: Het demokratisch socialisme, hoofdstuk VII: Voorgestelde hervormingen of ‘Een sociale revolutie’ en hoofdstuk VIII: Eindbesluit.

In hoofdstuk VII komt ook de buitenlandse politiek aan de orde, waarbij o.a. wordt opgemerkt dat een culturele integratie met Noord-Nederland ernstig moet worden nagestreefd.

De voorgestelde hervormingen omvatten doorvoering van een eerlijk politiek federalisme, sociaal-economische structuurhervormingen, democratie in federatief

[p. 155]

verband, (economische democratie, sociale democratie, culturele democratie, politieke democratie), internationale vrede, culturele integratie met Noord-Nederland, internationale ontwapeningsactie, politieke en economische éénmaking van Europa en ontwikkelingshulp.

Voor de wijdse opzet van dit boek, de over het algemeen wèldoordachte thesen, en de uitwerking daarvan in grootse plannen, een werkpatroon om eigenlijk van te duizelen, gaarne hier onze waardering.

Het is geen programma voor vandaag of morgen maar wel een opzet om er de schouders onder te zetten. Maar dan moeten de Vlamingen weten waarvoor ze staan en met zovelen als maar mogelijk is hoofd, hart en hand in uiterste eensgezindheid ter beschikking stellen. Anders blijft dit boek, waarin velen een nieuw Evangelie voor Vlaanderen zullen zien, een dode letter.

Tijdschriften

K. Heeroma: ‘Niederländisch und Niederdeutsch’, in Nachbarn, nr. 2.

Van de Nederlandse ambassade in Bonn ontvingen wij ‘Nachbarn’ 1969, nr. 2; daarin is een zestien bladzijden tellende beschouwing opgenomen van prof. dr. K. Heeroma, hoogleraar in de nedersaksische taal en letterkunde aan de rijksuniversiteit te Groningen en directeur van het Nedersaksisch instituut aldaar.

Die beschouwing heeft tot titel: ‘Niederländisch und Niederdeutsch’.

Prof. dr. Heeroma is geen onbekende voor de nijvere Neerlandialezer. Daarvoor moeten we al negen jaar terug.

In het oktobernummer van jaargang-1960 werd ruime aandacht geschonken aan de ‘Bentheimse cultuurdagen’, een manifestatie sinds 1954, om de drie jaren gehouden, die er veel toe bijdraagt de culturele toenadering langs de Oostgrens van Nederland te bevorderen.

Op de Bentheimse cultuurdagen van 1960 waren uit Nederland aanwezig, prof. Heeroma, dr. J. Prakke, een oude vriend van het A.N.V., eertijds in Assen, thans als hoogleraar in Duitsland werkzaam, de schrijver Ben van Eysselsteijn en journalisten uit beide landen.

Bij die gelegenheid heeft prof. Heeroma al aangedrongen op het instellen van althans één leerstoel Nederlands in Duitsland en op onderwijs in de Nederlandse taal op de middelbare scholen in het Duitse grensgebied.

Een en ander heeft toen de redactie van Neerlandia er toe gebracht contact te zoeken met prof. Heeroma hetgeen tot gevolg had, dat hij in het decembernummer van 1960 reeds een artikel aanbood met de titel ‘Aan weerskanten van de grens’.

In ‘Nachbarn’ probeert prof. Heeroma in een knappe beschouwing eens voor al een einde te maken aan het taal-sociologische misverstand, dat het Nederlands als ook het Nederduits een Duitse tongval zijn, dat wil dus zeggen een met de hoogduitse cultuurtaal coëxisterende tongval. Prof. Heeroma heeft zich daarvoor voor honderd procent ingesteld omdat er nauwelijks iets is, dat de verhouding tussen Duitsland en Nederland meer nadeel kan berokkenen dan dit misverstand, dat helaas in bepaalde Duitse kringen nog altijd niet is uitgegroeid.

Wij hebben ons bepaald tot een aankondiging van zijn ‘Niederländisch und Niederdeutsch’.

Wij ontvingen:

Nu Nog, Tweemaandelijks tijdschrift van de Vereniging voor Beschaafde Omgangstaal Jg. XVII, nr. 2, maart 1969.

Kultuurleven, 1969, nr. 3, maart.

Vouwblad van de Vereniging v. Vrienden van het Residentieorkest te Den Haag, met een grammofoonplaatje waarop een gesprek tussen Paul van Vliet en Willem van Otterloo; aan de achterkant fragmenten van orkestwerken, waarbij men als mededinger in een interessante prijsvraag de componisten in de juiste volgorde moet aangeven.

Bachten de Kupe. Heemkundig Tijdschrift. Jg. 5, jan. 3, 1969.

C.R.M.-tijdschrift, jg. 5, nr. 3.

Nuusbrief van die Suidafrikaanse Akademie van Wetenskap en Kuns, febr. 1969, no.1.

Onder ons. Mededelingen van de Ned. Ver. in Frankrijk, voorjaar 1969. Zestiende jaargang.

P.N.B. Werkbladen. Maandeditie. Pasen 1969. Mededelingen van het Solidaristisch Genootschap P.N.B..

Internationale Samenwerking. 2e jg., no. 4, april 1969.