Neerlandia. Jaargang 72

[p. 298]

Van alles wat

Op 30 juli hielden de Belgische ministers van Nationale Opvoeding een conferentie over de ‘universitaire vernieuwing’. Niet minder dan 114 afgevaardigden (universiteiten, universitaire centra, studenten en vakbonden) woonden deze bijeenkomst bij.

Teveel bij deze zeer belangrijke plannen betrokken deskundigen waren echter afwezig, wegens vakantie of om andere redenen.

Minister Vermeylen bepleitte de instelling van vier werkgroepen. Besloten werd eind oktober weer bijeen te komen.

Donderdag 1 augustus is het ‘Secretariaat van de conferentie voor universitaire vernieuwing’ opgericht onder rechtstreekse bevoegdheid van de ministers Vermeylen en Dubois.

Op initiatief van de burgemeester van Antwerpen, de heer Craeybex, die coördinatie bepleitte van alle Vlaamse krachten, die te Brussel voor nederlandstalig onderwijs ijverden, ging op 1 april het ‘Vlaams Onderwijscentrum Brussel’ (V.O.C.) van start.

Doel: het propageren en het verdedigen van het nederlands onderwijs in het arrondissement hoofdstad Brussel - de 19 gemeenten en de onmiddellijke omgeving daarvan.

De V.O.C. is een nieuwe en geen overkoepelende vereniging geworden. Voor de financiering van deze plannen, die vrij veel geld vragen, doet de vereniging een beroep op de Vlaamse gemeenten om per inwoner één franc bij te dragen. Binnen zes maanden was een miljoen F toegezegd. De Antwerpse agglomeratie was hierbij aan de top.

V.O.C. gaf een lijst uit van alle Nederlandsche scholen in Brussel, die in alle bussen van de Brusselse agglomeratie werd gedeponeerd. Onwetendheid te dezen opzichte kan men dus niet meer voorwenden.

T.a.v. het kleuteronderwijs is een soortgelijke brochure uitgegaan. De reacties van Franstalige Brusselaren, waar de scholenlijst ook in de bus kwam, waren in het algemeen beneden alle critiek. Maar men kent de vos aan zijn streken!

Over het lot van Vlaamse leerlingen in Brusselse Franse klassen schrijft de heer Guido Fonteyn in ‘De Gazette van Antwerpen’ van 9 augustus.

Uit zijn uitvoerig relaas stippen wij aan dat in de hoofdstad tien ten honderd van de Vlaamse bevolking het nog steeds noodzakelijk acht haar kinderen in het Frans te laten opvoeden, in de foute veronderstelling, dat de kinderen het dan verder zullen brengen of uit hoofde van een minderwaardigheidscomplex als Vla-

[p. 299]

ming, wat hen er toe brengt zich zo snel mogelijk aan het Franse milieu aan te passen.

Maar het zijn juist déze kinderen, zegt Fonteyn, die behoren tot de zittenblijvers, omdat zij de Franse lessen niet kunnen volgen.

De acties van het Vlaams Onderwijs Centrum te Brussel zijn er op gericht in deze toestand een blijvende verbetering te brengen.

Blijkens de dienst voor hogeschoolstatistiek overtreft thans het aantal Nederlandstalige studenten (19.530) het aantal van de Franstaligen (19.285).

Voor het eerst overschreden de Vlaamse eerstejaars de 50% van het totaal aantal nieuw ingeschreven studenten. De Vlamingen haalden het cijfer 50.34 t.h.

Volgens een bericht in ‘De Standaard’ wordt De Vlaamse Hogeschool in Brussel een succes. De toeloop van studenten is zó groot dat niet alle leerlingen die de colleges daar wilden volgen, zullen kunnen worden toegelaten.

De bedoeling is op te leiden in de handelswetenschappen en licentiaten te vormen in handels- en financiële wetenschappen. Studies, die zullen leiden tot handelsingenieur, worden overwogen. Inschrijvingsgeld bedraagt 5.000 Bfr..

De vijfde zomerkursus Nederlands voor Franstalige kinderen, gehouden te Kortrijk in het Hoger Instituut voor Vreemde Talen werd beëindigd, volgens een bericht in ‘De Standaard’ van 31 augustus.

Begon de eerste cursus met 7 leerlingen, de vijfde trok niet minder dan 160 deelnemers. Behalve de studie van de Nederlandse taal noemt het programma van deze cursus ook schilderkunst, muziek, film. Middelbare scholieren uit Wallonië en Brussel hadden voor deze cursussen ingeschreven.

De minister van de Nederlandse cultuur, alsook de provinciegouverneur en de burgemeester van Kortrijk hadden aan de leider van deze cursussen, de heer J. Ruysschaert, aanmoedigingen en sympathiebetuigingen doen toekomen.

Op de slotzitting van de zomercursus Tweede Taal te Leuven somde de minister voor de Vlaams-Waalse betrekkingen, de heer L. Tindemans, enige voordelen op, verbonden aan de tweetaligheid in België: - Het voortbestaan van een staat waar twee talen worden gesproken - welke ook zijn toekomstige struktuur weze - kan niet worden gebaseerd op anonieme vertaaldiensten, maar moet geschraagd worden door een goede kennis van de tweede landstaal bij een zo groot mogelijk aantal inwoners.

- Naar mate de twee taalgemeenschappen autonomer gaan optreden op allerhande gebieden, is het noodzakelijk dat steeds meer kontakten tussen hen tot stand komen, niet alleen op het vlak van de nationale administratie, maar ook en vooral tussen de kleinere besturen en instellingen van beide landsgedeelten.

- Op elk uur van de dag worden tussen het noorden en het zuiden enorm veel kontakten gelegd, op financieel, ekonomisch, industrieel, administratief, wetenschappelijk en kultureel gebied, en zij hebben een reusachtige invloed op het voortbrengen van welvaart. Zonder een veralgemeende kennis van beide landstalen zullen die kontakten moeizamer of niet plaatshebben en dat zal een verarming van het geheel betekenen.

Na het schitterend succes, dat de Kultuurraad voor Vlaanderen oogstte met Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen (nu reeds 40.000 abonnees) zal dit Instituut ook een serie grammofoonplaten uitgeven.

De op deze platen vastgelegde muziek zal door radio en t.v. worden uitgezonden, voorzien van commentaar.

Eerste minister Eyskens heeft zich uitgesproken voor de erkenning van het Duits als derde nationale taal in België.

In de oprichting van een cultuurraad voor de oostkantons ziet hij een waarborg voor de officiële erkenning van de Duitse taal.

Duitssprekenden moeten alle ambten kunnen bekleden in hun nieuwe vaderland.

Van 5 tot 18 augustus werd in het Centrum voor Kunst en Kultuur, gevestigd in de duizendjarige Sint Pietershof te Gent, het tweede Europese seminarie voor Kunst en Beschaving gehouden.

Tijdens de inaugurele zitting spraken minister Lefèvre, prof. Van de Walle, conservator van het Centrum voor Kunst en Cultuur en professor Van Caenegem (Gent).

De Nederlander, Arie Abbenes uit Asten (Limburg), heeft - met grote onderscheiding - zijn beiaardiersdiploma behaald aan de koninklijke internationale beiaardschool ‘Jef Denijn’ te Mechelen.

[p. 300]

Ir. Mortelmans, docent aan de universiteit te Leuven heeft een studie uitgegeven over het ontwerpen van een ‘Haven in volle zee ter hoogte van de as Zeebrugge-Gent-Antwerpen’.

Die haven zou 28 km buiten de kust komen en plaats bieden voor schepen van zelfs 500.000 ton en een diepte hebben van 30 meter.

Drs. R. Römer, wetenschappelijk hoofd-medewerker aan de universiteit van Amsterdam, heeft van de minister van cultuur en opvoeding van de Nederlandse Antillen de opdracht ontvangen een concept-spelling van het Papiamentu te ontwerpen.

De heer Römer heeft intussen op door hem op Aruba gehouden lezingen naar voren gebracht dat de nieuwe spelling phonologisch en niet ethnologisch zal zijn.

Andere taalgeleerden noemden het Papiamentu een taal als elk andere taal, met een eigen grammatica, wat anderen wel eens hebben ontkend. Het Papiamentu noemde prof. Rona een taal van hoge cultuur en bovendien de enige taal, die er op dat continent bestaat, met uitzondering uiteraard van de Europese talen. Het onderwijs in het Papiamentu zal, aldus prof. Rona, het land zelf ten goede komen, omdat veel betere resultaten zullen worden bereikt, als men de jeugd in zijn moedertaal les geeft.

Opvoeding in de eigen taal zal ook, zo meent men, aan de Antillianen hun eigen identiteit teruggeven, die zij drie eeuwen geleden hebben verloren.

Prof. dr. Prins, hoogleraar in de pedagogiek en de algemene didactiek, is voor een verblijf van ongeveer zes weken naar de Antillen vertrokken in verband met de voorbereidende werkzaamheden, ter vernieuwing van het Antilliaans onderwijs. Eind april vertrok de naaste medewerker van prof. Prins naar de Antillen, teneinde het gereedkomen van een enige jaren geleden reeds opgezet leerplan te bespoedigen. De werkzaamheden van prof. Prins zullen zich uitstrekken tot het adviseren inzake het totstandkomen van het hoger onderwijs in de Antillen.

Over de per 1 oktober a.s. te Paramaribo te openen juridische faculteit voor Suriname, waarin de opleidingen in de rechtswetenschap, het notariaat en het licentiaat zullen worden verzorgd, (de Surinaamse Rechtsschool zal dus in die juridische faculteit worden geïncorporeerd) bevat het ‘Surinaams Nieuws’ van 17 augustus de gegevens over de toelatingseisen, de daarbij in acht te nemen overgangsmaatregelen, de studierichtingen en de licentiaatsstudie.

Een Venezolaans-Antilliaanse studiegroep zal in het leven worden geroepen, die concrete initiatieven zal onderzoeken voor een nauwere samenwerking op economisch gebied.

De Venezolaanse architect, Henry Tovar, is in Suriname geweest om daar, in overleg met de daarvoor in aanmerking komende Surinaamse ministers, een terrein uit te kiezen voor de bouw van het Cultureel Centrum Venezuela-Suriname.

De Venezolaanse regering zal voor de exploitatie van dit Centrum, waaraan zowel Venezolaanse als Surinaamse krachten zullen zijn verbonden, maandelijks een bedrag van Sf. 2.000 beschikbaar stellen.

Gouverneur Debrot heeft op 6 september de nieuwe schouwburg ‘Centro Pro Arte’ op Curaçao officieel geopend.

Een gedeelte van de revue ‘Esta rico nos bida ta’ (Hoe rijk is ons leven’) werd op de planken gebracht. Het hoogtepunt van het openingsprogramma was ‘Mentira na granel’ (De Leugenaar) van Goldini, onder regie van Coen Flink, dat op 11 september ten tonele werd gebracht.

Bijzondere aandacht zal worden geschonken aan de schoolvoorstellingen, die straks zullen worden opgevoerd.

Met de bedoeling het Culturele contact tussen de landen van het Koninkrijk te bevorderen heeft de gevolmachtigde minister van Suriname in Nederland, mr. W. Lim A Po op 22 juli te Harderwijk de tentoonstelling ‘Hedendaagse Kunst uit Suriname’ geopend.

Voor het studiejaar 1968/1969 zullen nog 200 studiebeurzen ter beschikking worden gesteld bóven de 500 beurzen, reeds toegekend aan jonge Surinamers, die in Nederland worden opgeleid.

In Nederland werd van 23 juli tot 31 augustus in het ‘Museum te Rijswijk’ een tentoonstelling gehouden van een collectie schilderijen van 18 Antilliaanse kun-

[p. 301]

stenaars. Deze tentoonstelling, georganiseerd onder de auspiciën van Z.Exc. Dr. E. Jonckheer, de gevolmachtigde minister van de Ned. Antillen, werd mogelijk gemaakt door de steun van de Sticusa.

De uit Suriname afkomstige John H. Hewitt, die in Nederland in de medicijnen studeerde en zich daarna specialiseerde in de chirurgie, thans bezig met zijn proefschrift onder leiding van prof. Kooreman in Rotterdam, is benoemd tot chef de clinique op de chirurgische afdeling van het St. Antonius Ziekenhuis te Utrecht.

Suriname kent hem nog als een bekende componist en arrangeur en als een populaire jazzpianist.

Mr. J.C. Hooftman, verbonden aan het secretariaat van de Nederlandse orde van advocaten te 's-Gravenhage, heeft tijdens zijn verblijf op Curaçao een voordracht gehouden voor de Antilliaanse Juristenvereniging over het thema: ‘Rechtspleging en Public Relations’.

Mr. Hooftman bestudeerde op Curaçao bepaalde aspecten van de ontwikkeling op het gebied van verkeer en toerisme.

Begin augustus is op initiatief van de Indonesische regering het eerste contact tussen Suriname en Indonesië van start gegaan. Acht deskundigen op diverse gebieden zijn onder leiding van de Surinaamse minister van economische zaken naar Djakarta vertrokken, en wel via Nederland, waar de Indonesische ambassadeur in Den Haag gelegenheid kreeg de Surinaamse delegatie te ontvangen, als ook een aantal Nederlandse parlementariërs, die een week later naar Indonesië vertrokken.

Zaterdag 15 juli vond in de Touring Club Argentinië te Buenos Aires de plechtige opening van de Nederlandse taalcursus plaats door voorzitter Tritsmans.

De Nederlandse ambassade is er vertegenwoordigd en van de Belgische ambassadeur is er een brief met de beste wensen voor deze cursus. Ook de Zuidafrikaanse ambassade zond een vriendelijke brief.

Leraressen zijn mevrouw Cayman de Blaton afkomstig uit West-Vlaanderen en mevrouw Moens-Van Stralen uit Limburg. Mevrouw Blaton sprak over ‘Rijkdom en het nut van de Nederlandse taal’.

Op 5 augustus opende prins Claus de Koninkrijksspelen in Utrecht. Onmiddellijk daarop werd de voetbalwedstrijd Nederland - Suriname gespeeld. Op 7 augustus volgde in Den Haag de wedstrijd Suriname - Ned. Antillen en 9 augustus de ontmoeting Nederland - Ned. Antillen te Rotterdam.

Voorts waren er zwem- en judowedstrijden in Utrecht, tenniswedstrijden in Zeist. De 116 gasten, die reeds 2 augustus op Schiphol aankwamen woonden de Nederlandse kampioenschappen zwemmen in Utrecht bij (3 aug.); de Ned. atletiekkampioenschappen in Groningen (4 aug.); Madurodam werd bezocht op 5 aug., 8 augustus een rondvaart door de Amsterdamse grachten en nog andere evenementen. De slotavond vond plaats in ‘Esplanade’ te Utrecht.

De Werkgroep De Nederlanden organiseerde in de vakantie een cursus voor Vlamingen uit Wallonië en Frans-Vlamingen.

De cursisten hebben een volle week kennis gemaakt met de Nederlandse taalen letterkunde, het economisch leven in Vlaanderen en via tentoonstellingen te Brugge ook met de plastische kunst.

Een tentoonstelling van Frans- en West-Vlaamse kunst trok in Wulveringen bij Veurne grote belangstelling. Zowel het oude kunstpatrimonium als het werk van hedendaagse schilders en beeldhouwers kregen de bezoekers te zien.