Neerlandia. Jaargang 70

Nederlands elders

Nieuwe docentschappen Nederlands

Aan de nog in aanbouw zijnde Duitse universiteit te Bochum (Roergebied) zal een Nederlands lectoraat worden opgericht.

Te München werd een ‘planmässig’ lectoraat gevestigd, dat intussen bezet is door drs. W.U.S. Kloeke. zoon van de eertijds in Leiden zeer bekende prof. dr. G.G. Kloeke.

Voor de bezetting van een ‘hauptamtlich’ Nederlands lectoraat aan de universiteit van Würzburg beval de Werkcommissie aan drs. R.G.M.G. Leclercq uit Sittard, die te Nijmegen o.a. middelnederlands heeft gestudeerd.

Niet alleen in Leipzig (D.D.R.) maar ook aan de Humboldtuniversiteit te Berlijn worden sedert kort Nederlandse taalcursussen gegeven door dr. Arwed Spreu. Als binnen twee tot drie jaren de bestaande afdeling voor de scandinavistiek en nederlandistiek volledig zal zijn uitgebouwd, verwacht hij. dat ook een aantal studenten in de nederlandistiek zullen kunnen worden opgeleid.

Aan de universiteit van Glasgow is voor twee jaar verbonden dr. P.H. Markesteyn voor het geven van lessen in de Nederlandse taal, met nadruk op de taalbeheersing. Voor deze cursus melden zich niet minder dan 33 gegadigden.

Aan het Nederlands Instituut te Keulen, onder leiding van prof. dr. P.J.H. Vermeeren, is mede verbonden drs. A.M. Duinhoven en diens assistent dr. G. Arendt, een goed kenner van de Nederlandse taal en cultuur. Met de oprichting van dit ordinariaat kan nu ook Nederlands als onafhankelijk hoofd- of bijvak door de studenten worden gekozen.

Het Nederlands lectoraat aan de Poolse universiteit te Wroclaw (Breslau), onder leiding van dr. Norbert Morciniec, wordt bemoeilijkt door het ontbreken van Nederlandse leerboeken en van een Nederlands-Pools woordenboek. Het Nederlands ministerie van O. en W. verleende inmiddels een subsidie voor de opbouw van een instituutsbibliotheek.

Het lectoraat te Florence is wegens gebrek aan belangstelling opgeheven.

Tot nu toe was niet bekend, dat aan de University of California te Los Angeles en aan het Queens College, Flushing N.Y., onderwijs in het Nederlands werd gedoceerd.

Een nieuwe docentenlijst werd op 1 november 1965 afgesloten, zoveel mogelijk tot dat tijdstip bijgewerkt en verbeterd. Omslag, titelpagina en landennamen verschijnen thans in vier wereldtalen. De lijst wordt toegezonden o.a. naar dag-, weekbladen en tijdschriften.

Monthly Letters van prof. Barnouw

De werkcommissie vraagt, wie wil intekenen op een binnenkort uit te geven werk van de emeritus professor

[p. 24]

dr. A.J. Barnouw te New York, getiteld: Monthly Letters, een bloemlezing uit de ‘Monthly Letters’, die hij tussen de jaren 1924-1961 heeft geschreven voor de leden van de ‘Netherlands-America Foundation’. Deze brieven geven geestig en puntig geschreven korte verhandelingen over velerlei aspecten, personen en verschijnselen uit de Nederlandse literaire-, kunst- en cultuurgeschiedenis. Zij hebben nog niets van hun actualiteit verloren. Het werk zal naar schatting f 15, - tot f 20,- kosten. Door vele inschrijvingen zou de uitgifte verzekerd zijn.

Verzoekschrift aan ministers van onderwijs der deelstaten Nordrhein-Westfalen en Niedersachsen (zie ‘Neerlandia’ mei 1964 blz. 81).

Dit rekest hield in het bepleiten van invoering van facultatief Nederlands onderwijs in scholen in het aan Nederland en Vlaanderen grenzende gebied.

Het A.N.V., de Kultuurraad voor Vlaanderen en de Werkcommissie ondertekenden dit rekest. Aan dit rekest werd herinnerd op 28 mei 1965. Uit de naar aanleiding daarvan gevoerde briefwisseling is wel de indruk verkregen, dat het de betrokken Duitse instanties zeker niet aan goede wil ontbreekt en dat Duitsland niet duurzaam zijn beide buurlanden, partners in de E.E.G., voor het hoofd zal stoten door een onderwijssysteem, dat voor deze laatsten in wezen discriminerend is.

De Werkcommissie maakt ook gewag van een verzoek, uitgegaan van het Algemeen Nederland Verbond gericht aan alle Nederlandse gemeenten, die speciale contacten onderhouden met Duitse gemeenten om aan te dringen bij hun ‘Patengemeinden’ op de oprichting van Nederlandse taal- en cultuurcursussen hetzij op hun scholen of ‘Volkshochschulen’.

Argentinië

Aandacht wordt geschonken aan Argentinië en de mogelijkheden voor Nederlands onderwijs aldaar, waartoe contact werd opgenomen met mevrouw J.J.A. Baartman-Runckel (zie haar artikel in ‘Neerlandia’ van juni 1965 blz. 96: Nederlandse studiecentra in Latijns-Amerika).

Correcties van foute voorlichting in het buitenland over Nederland en Vlaanderen betreffende land, volk, taal en cultuur.

De Werkcommissie zou het zeer toejuichen, indien de in het buitenland werkende docenten-Nederlands het zich tot een taak zouden rekenen rectificerend op te treden, indien hun gevallen ter ore kwamen over de vaak ‘onzinnige’ voorlichting in buitenlandse publikaties. Zo gaf een Zwitserse uitgeverij een ‘Taschenbuch’ uit, waarin we te lezen krijgen, dat ‘man im Königreich der Niederlande deutsche Mundarten spricht.’!

Ontleend aan ‘Neerlandica Extra Muros’, nov. 1965.

Nederlands in de V.S. wordt onderzocht

De Nederlandse organisatie voor zuiver-wetenschappelijk onderzoek heeft mevrouw dr. Jo Daan, hoofd van de afdeling dialectologie van de Koninklijke Nederlandse academie van wetenschappen in Amsterdam, een subsidie verleend om in de Verenigde Staten bandopnamen te gaan maken van de taal van nakomelingen van Nederlandse immigranten.

Een van de bedoelingen van het onderzoek is oude, 19de-eeuwse dialectvormen te achterhalen, die vaak het best bewaard blijven bij mensen die in een isolement leven. Mevrouw Daan, die in de tweede helft van dit jaar naar de Verenigde Staten vertrekt zal op haar studiereis vergezeld worden door de heer H. Heikens, wetenschappelijk medewerker aan de afdeling dialectologie.

Omdat ze voor haar onderzoek natuurlijk over adressen moet beschikken, zou ze hierover graag ingelicht worden door landgenoten, die met name in Michigan, Wisconsin en Iowa familieleden of kennissen hebben wonen, die hun moedertaal - waarbij ook aan het Fries wordt gedacht - nog niet verleerd hebben.

Hierbij komen vooral in aanmerking nakomelingen van hen die in de vorige eeuw naar de Verenigde Staten geëmigreerd zijn. Het bureau-adres van mevrouw dr. Jo Daan is Nieuwe Hoogstraat 17, Amsterdam (C).

Ontleend aan de N.R.C. 28 jan. '66.