Neerlandia. Jaargang 69

Vlaanderen

Reinaartfeesten

De VTB-VAB organiseerde van 5-19 september Reinaartfeesten te Lochristi. In het gemeentehuis werd op 18 september een tentoonstelling gehouden van ‘Reinaart de Vos in literatuur en kunst’.

Op zondag 19 september vond de onthulling plaats van het in witte steen uitgevoerde Reinaartmonument van de beeldhouwer Firmin de Vos. Het monument staat in het plantsoen voor de kerk aan de weg van Antwerpen-Gent. Op een paar meter afstand werd een gedenkzuil met gebeeldhouwde kop van dr. Jef Goossenaerts, de geleerde Reinaartkenner, onthuld. Het feest werd besloten met een Reinaart-vuurwerk.

Nederlands onderwijs in Brussel

In een vraaggesprek tussen de heer W. Penninckx, voorzitter van de Brusselse afdeling van de Vereniging voor Beschaafde Omgangstaal en ‘De Brusselse Post’ (Maandblad voor Vlamingen te Brussel) merkte eerstgenoemde op, dat de afdeling deze winter jeugdclubs-VBO zal organiseren en tevens een werkgroep Onderwijs. Op deze jeugdclubs worden jongeren tussen 9 en 18 jaar toegelaten. Uitgegaan wordt van de gedachte, dat een Vlaming, die alleen zijn dialect kan spreken bij voorbaat verloren is voor de Nederlandssprekende gemeenschap en zich niet bewust is van de volwaardigheid van zijn taal. Leraren met een speciale opleiding aan academie of conservatorium zullen de leiding hebben op deze cursussen in praktische taalbeoefening op een wijze, dat het vaardig gebruik van de taal een prettige en boeiende vrijetijdsbesteding blijft.

De belangstelling voor deze cursussen onder de schooljeugd is verrassend groot. Het ministerie voor de Ned. cultuur stelt bandopnemers ter beschikking, maar gehoopt wordt op verder strekkende bijstand.

De Werkgroep Onderwijs wil verbetering aanbrengen in de leerboekjes, die uit taalkundig oogpunt volkomen ongeschikte leer- en leesstof bevatten en bovendien veel taalfouten vertonen.

Vlaamse poeziedagen te Meise

Voor de 22ste maal en voor het eerst in het domein van Boechout te Meise werden in het weekeind 25/26 september de Vlaamse Poëziedagen gehouden, die weleer in Wemmel plaats hadden. De burgemeester van Wemmel wenste echter, dat deze manifestatie een tweetalig karakter zou gaan dragen en dat weigerde het bestuur, aldus de heer Marcel Coole in zijn openingswoord.

De adviseur van het ministerie voor kultuur woonde dit weekeinde bij, alsmede mr. Fleerackers, kabinetschef van de minister voor Nederlandse cultuur. Na een improvisatie door Karel Jonckheere over de Romeinse poëzie herdacht Marnix Gijsen de twintig jaar geleden gestorven dichter August Van Cauwelaert, indertijd leider van het bekende tijdschrift ‘Dietsche Warande’. Van hem had Marnix Gijsen o.a. geleerd ‘dat de Vlamingen in Vlaanderen bestendig verraden worden door de kleinhartigen binnen eigen veste’.

Een dochter van de dichter las enkele gedichten van haar vader voor.

Het gezelschap werd op het gemeentehuis ontvangen en toegesproken door de burgemeester en de schepen van kultuur en onderwijs.

André Demedts stelde de laureaat van de ‘prijs van Meise’ voor. Deze prijs wordt uitgereikt voor het beste gedicht, dat in de loop van het jaar in een tijdschrift is verschenen. De keuze viel op Paul Snoek voor zijn gedicht ‘Nachtschade’, gepubliceerd in de ‘Dietsche Warande’.

De andere prijzen gingen naar Dianne Roosemont uit Mechelen, (Basiel de Craene Prijs); Johan van Mechelen, uit

[p. 158]

St. Amandsberg, voorzitter van de afd. Gent van het Algemeen Nederlands Verbond, en Jozef Deleu, hoofdredacteur van ‘Ons Erfdeel’, kregen de Prijs der Vlaamse Poëziedagen.

De eerste dag werd besloten met de uitvoering van ‘De Menswording’ van de Zuid-Vlaming Michel De Swaen in de parochiekerk, waar helaas de slechte acoustiek belemmerend werkte.

Dr. C. Daenen overleden

Te Heverlee (Leuven) is op 16 september overleden dr. C. Daenen, ere-studieprefect van het Koninklijk Atheneum te Tienen (Brabant) en algemeen ondervoorzitter van de Vlaamse Volksbeweging.

Met dr. Daenen verliest de Vlaamse beweging opnieuw een markante persoonlijkheid. Dr. Daenen was tijdens de tweede wereldoorlog actief werkzaam in de Vlaamse verzetsbeweging. Na de oorlog werd hij een der medestichters van het Comité voor Recht en Naastenliefde, dat zich zou inspannen de uitwassen van een sterk anti-Vlaamse repressie te beteugelen. Als overtuigd federalist was dr. Daenen bijna even goed bekend met het Waalse als met het Vlaamse federalisme. Tal van Waalse congressen heeft hij als waarnemer uit Vlaanderen bijgewoond en heel wat contacten tussen Waalse en Vlaamse federalisten gingen over hem. Dr. Daenen behoort tot de stichters en oprichters van de Vlaamse Volksbeweging, een organisatie die hij sinds 1952 als ondervoorzitter door vaak moeilijke omstandigheden heeft helpen leiden. Ook als taalkundige genoot dr. Daenen zeer hoog aanzien.

Stichter Ned. vakantielessen en vlaamse leergangen herdacht

In ‘De Standaard’ van 20 september werd prof. J. Sencie, op 20 september 1865 te Halle geboren, herdacht als de stichter van de vakantielessen en de Vlaamse leergangen, waardoor hij er veel toe heeft bijgedragen de vernederlandsing van het onderwijs te bevorderen.

De vakantielessen heeft hij in het leven geroepen om de leraren aan de Vlaamse onderwijsinrichtingen, die er niet op waren voorbereid hun lessen in het Nederlands degelijk te geven, daarbij behulpzaam te zijn. Dat deze vakantielessen nog niets aan belangstelling hebben ingeboet bewijst wel de inschrijving dit jaar van niet minder dan 700 leerkrachten.

De Vlaamse Leergangen werden in 1924 ingesteld aan de universiteit van Leuven, waar prof. Sencie doceerde en waar nu het ‘Huis van Vlaamse Leergangen’ de cursisten jaarlijks ontvangt.

In het artikel in ‘De Standaard’ wordt de nadruk gelegd op de enorme betekenis van de stuwende kracht van prof. Sencie voor een ‘Vlaamse universiteit’ in Leuven.

Universitair centrum te Antwerpen

Donderdag 7 oktober, vond de stichtingszitting plaats van het rijksuniversitair centrum te Antwerpen. In plaats van prof. Van Bogaert, minister-secretaris voor nationale opvoeding, die door ziekte was verhinderd, verrichte minister P.W. Segers de plechtige aanstelling van de raad van beheer, waarvan voorzitter is prof. L. Massart, rector van het centrum. Ondervoorzitter is prof. dr. Janssens. Er zijn nu faculteiten voor wetenschappen, toegepaste economie en ontwikkelingslanden.

Kultuurspreiding in West-Vlaanderen

In de laatste zitting van de Westvlaamse provincieraad kwam naar voren dat het kunstbezit zal worden uitgebreid door het aanleggen van een verzameling van kleurdrukreprodukties. Van hetgeen reeds in bezit is zal een inventaris worden opgemaakt.

Gemeenten, die een cultuurcentrum bouwen, zullen financiële steun krijgen van de provincie. Plannen bestaan om een Westvlaams orkest op te richten. De acties voor beschaafde omgangstaal, voor wooncultuur, de cultuurdagen en het jeugdbeleid kunnen op provinciale steun rekenen. Teneinde de Vlaamse cultuur ook elders meer bekend te maken zal eerlang een deel van de Permekes-werken uit het provinciemuseum naar Zuid-Afrika worden gezonden.

Het A.B.N.

De A.B.N.-leiders in Vlaanderen zitten ook niet op rozen. Dat blijkt wel uit een verzuchting in hun orgaan ‘Bouw’ van 1 september jl., waarin, onder de titel ‘Ik ben het beu’, wordt opgemerkt, dat de A.B.N.-propagandisten nu reeds vijftien jaren preken, praten en affiches aanplakken met de kreet ‘ABN is onze toekomst’, maar de resultaten zijn niet om te juichen, want het is er nog verre van af, dat op iedere school het ABN als algemene spreektaal wordt gebezigd. Wanneer echter elke leerling op school niets anders hoort dan ABN dan zal ook iedereen normaal het ABN als zijn spreektaal zien.

Dat dit in die 15 jaar niet is gelukt bewijst dat de tot nu toe gebezigde methode niet juist is. Er moet binnen drie jaar een klimaat worden geschapen, waarin alle leerlingen aanvaarden, dat er voor het ABN-probleem maar één oplossing bestaat: iedereen op iedere school moet ABN spreken.

Alleen diè leerlingen, die verklaren altijd ABN te zullen spreken worden als ‘kernleden’ aangenomen.

In de twee volgende Bouw-nummers (Bouw is het tijdschrift van de ABN-kernen) zal op de belangrijke aspecten in de nieuwe propaganda-periode de nadruk worden gelegd.

Vlaamse bevolkingscijfers gesteld tegen gegevens over Wallonie

De cijfers van de laatste volkstelling in België (1964) geven een inzicht over het grote verschil tussen de geboorten en sterften onder de bevolking van Vlaanderen en Wallonië.

voor	geboorten	sterften
Antwerpen	26.600	15.100
Brabant	31.000	24.470
W. Vlaanderen	18.400	10.500
Limburg	22.000	4.400
Stad Hasselt	809	270
En nu Wallonië
Luik	15.670	13.890
Verviers	548	607
Herstal	437	428
Seraing	479	628
Henegouwen	20.600	18.016

Band, waaraan we deze cijfers ontlenen, merkt met enige voldoening op, dat deze cijfers zo tegenover elkaar gesteld wel wat beduiden en dat een ieder daaruit zijn conclusies kan trekken.

Waar een volk is, is leven, waar leven is, is er jeugd en waar jeugd is, is de toekomst.

Wallonië, dat steeds meer en meer zich zorgen maakt over zijn minderheidspositie kan uit deze cijfers de rekening opmaken en ook de therapie vaststellen.

Vlamingen verrijk uw taal in Nederland!

In het Leuvense studententijdschrift ‘Germania’ van de gelijknamige faculteitskring raadt de heer F. Claes s.j. in een artikel over ‘Onze houding tegenover Noord-Nederlanders’ de toekomstige leraars aan voor taalverrijking heen te stappen over onze vooroordelen en naar het Noorden te gaan.

Wallonië
Nederlands in het onderwijs

In een college te Charleroi heeft pater Du Ty onder de ouders van 440 leerlingen (door een vragenlijst) een onderzoek ingesteld naar de mening, van die ouders over het nut van de kennis van de Nederlandse taal, de gebreken van het onderwijs in die taal en hun persoonlijke gedachte over de Nederlandse cultuur.

Wij zullen hier de resultaten van dit onderzoek niet integraal weergeven, maar volstaan met de opmerking, dat niet minder dan 82% van de binnengekomen antwoorden aantoonden dat de inzenders tegen afschaffing van het Nederlands bij het onderwijs waren. Een even groot percentage volgde met volle aandacht dit onderwijs hunner kinderen en 70% had zich zelfs een hulpmiddel aangeschaft ter bevordering van dat onderwijs, o.a. door bandopnemers, platen, woordenboeken, geïllustreerde kinderboeken, enz.