Spiegel Vlaamse beweging
38ste IJzerbedevaart
Inwijding van de nieuwe IJzertoren
Bijna 20 jaar na de dynamitering van de eerste IJzertoren, werd thans op 22 augustus 1965 de voltooide nieuwe toren ingewijd. Met zijn hoogte van 85 meter domineert hij de IJzervlakte.
Niettegenstaande de regen waren er voor deze gelegenheid meer bedevaarders opgekomen dan de vorige jaren. Volgens de officiële telling van de Rijkswacht waren er dit jaar ruim 45.000 aanwezigen, terwijl er het jaar voordien 38.000 geteld werden.
Deze 38ste IJzerbedevaart betekent niet alleen een feestelijke inhuldiging van de nieuwe toren, maar tevens als 't ware de overdracht van alle volmachten door de oude IJzergeneratie aan de hedendaagse jeugd. Advokaat A. Debeuckelaere, woordvoerder van de Vlaamse oud-strijders 1914-1918, getuigde dat het uur van de aflossing in de Vlaamse strijd nadert en dat hij graag het testament van de IJzer aan de jeugd gaf om het werk van de frontgeneratie te voltooien. De strijd is nog niet ten einde, aldus spreker, en wij blijven in dit land nog steeds de minstbedeelden. Vlaanderen is nog niet zelfstandig. Onze hoofdtaak, de verovering van het meesterschap in eigen huis, werd nog niet volbracht. De jongeren, eendrachtig over alle standen en lagen heen, zonder onderscheid van godsdienst of partij, moeten volksverbonden blijven met één doel voor ogen: Vlaanderen eerst. De oude generatie laat aan de jeugd dan met volle vertrouwen de verdere uitvoering van het testament der IJzerdoden over: de zorg voor onze IJzertoren en de daaraan verbonden ontvoogding en zelfstandigheid.
Ook prof. Fransen, voorzitter van het IJzerbedevaartkomitee, riep de aanwezigen op tot Vlaamse weerbaarheid. Hij betoogde dat de nieuwe IJzertoren het zinnebeeld van Vlaanderens ontvoogding is en dat deze bedevaart het vertrekpunt vormt van de eindstrijd voor een volwaardig nationaal bestaan. Wij moeten ons verzetten tegen de pogingen tot grondwettelijke minorizatie van Vlaanderen, want de luttele winstpunten die Vlaanderen in de laatste jaren wist te boeken, worden thans door Wallonië en de unitaire krachten te Brussel in het gedrang gebracht. Vlaanderen vraagt enkel
recht voor zichzelf en wil normale verhoudingen scheppen. Walen en Brusselaars willen onrechtmatige voorrechten in stand houden en uitbreiden. Een crisis wordt in die voorwaarden onvermijdelijk. De Vlamingen hebben het niet gemunt op het welzijn van Wallonië. Wil de Waalse volksgroep zich tevreden stellen met wat hem rechtens toekomt, en wil Brussel zijn taak als hoofdstad voor het hele land eerlijk vervullen, dan moet het niet moeilijk zijn tot overeenstemming te komen. Maar onder geen voorwaarde zal Vlaanderen te Brussel kapituleren. Op onrecht bouwt men echter geen blijvende staatsgemeenschap. Het wordt de hoogste tijd dat men de tekenen aan de wand leert begrijpen en inziet, dat alleen door een omvorming van België in een federale staat vrede en eendracht kunnen worden gevestigd.
J.S.
Zoals steeds bracht de Nederlandse Katholieke Radio Omroep een verslag over de IJzerbedevaart. Dit jaar verzorgde ook de AVRO een reportage. Dit was echter nog slechts een onzeker begin, want de AVRO verkondigde dat de eerste IJzertoren gedynamiteerd werd door extremisten en dat men nog niet met zekerheid wist of het hier Vlaamse of Waalse extremisten gold. Goed ingelichte instanties weten echter wèl dat er ook Belgische extremisten bestaan en dat juist deze verantwoordelijk waren voor de dynamitering van de eerste IJzertoren.