Neerlandia. Jaargang 69

Vlaanderen

Leo van Hoorick overleden

In de nacht van 22 op 23 maart overleed te Brussel de heer F.M.L. van Hoorick. Na de eenparige hulde vanwege alle politieke en filosofische denkrichtingen uit gans Vlaanderen past het dat ook ‘Neerlandia’ de nagedachtenis van deze grote Vlaming eert.

Het is opvallend hoe de heer Van Hoorick er in geslaagd is spijt zijn enorme bedrijvigheid en zijn vele realisaties toch een zeer bescheiden, zakelijk stille werker te blijven. Weinigen hebben, buiten Brussel, ooit kunnen vermoeden welke onvervangbare rol de heer Van Hoorick voor de Nederlandse kultuur in de Belgische hoofdstad gespeeld heeft.

De heer Van Hoorick was een vooraanstaand zakenman - 25 jaar lang zetelde hij bij de rechtbank van koophandel te Brussel, hij was stichter en uitgever van ‘De Bouwkroniek’, het vakblad van het bouwbedrijf in Vlaanderen - maar bij dit alles bleef hij zich diep bewust van het belang en de betekenis van de Vlaamse aanwezigheid in de hoofdstad. In feite ligt de grote betekenis van de heer Van Hoorick inderdaad precies in het feit dat hij als vooraanstaand bedrijfsleider zijn ganse aanzien en gezag heeft gebruikt om de Nederlandse kultuur in Brussel het aanzien te verlenen waarop zij thans kan aanspraak maken. Zo werd hij bestuurslid en, van 1954 tot 1964, zelfs voorzitter van de Vlaamse Club voor Kunsten, Wetenschap en Letteren. In 1950 richtte hij met eigen middelen de ‘Brusselse Post’ op, het belangrijke Brusselse maandblad dat nu reeds aan zijn 175e nummer is. In 1952 stichtte hij, samen met Jozef Clottens, het ‘Brussels tehuis’ in de Van Praetstraat. Hij was lid van de ‘Kultuurraad voor Vlaanderen’ en ondervoorzitter van het ‘Vlaams Comite voor Brussel’.

De heer Van Hoorick was drager van de hoogste Belgische onderscheidingen, hij was Commandeur in de Orde van Oranje Nassau en Officier de l'Ordre de l'Instruction Publique (Frankrijk).

De Nederlandse kultuur heeft aan de heer Van Hoorick zeer veel te danken. Het zal niet gemakkelijk zijn, de leemte te vullen die zijn afsterven te Brussel heeft nagelaten.

Lode Baekelmans overleden

Tijdens de avonduren van 11 mei 1965 overleed, in de gezegende ouderdom van 86 jaar, ons medelid Lode Baekelmans in zijn woning op de Amerikalei te Antwerpen.

Ongetwijfeld zullen anderen, meer bevoegd dan wij, zijn verdiensten in het licht stellen als letterkundige, als hoofdbibliothecaris van het stad Antwerpen, als stichter en eerste conservator van het Archief en Museum voor het Vlaams Cultuurleven.

Op deze plaats willen wij even de aandacht vragen voor zijn activiteit als A.N.V.-lid. Als zestienjarig atheneumleerling werd hij reeds bij de stichting betrokken, en hielp hij zijn leraar Pol de Mont bij het werven van leden voor de pas opgerichte Antwerpse afdeling of, zoals men toen zegde, de Antwerpse ‘tak’.

Van 1925 tot 1944 was hij ondervoorzitter van deze afdeling, die Prof. Modest Lauwerijs als voorzitter had, en waar vergaderingen voor bomvolle zalen werden ingericht met Top Naeff, Raden Mas Noto Soeroto en vele andere sprekers. Op de Stamdag van het A.N.V. in oktober 1926 sprak Baekelmans over de nood van Nederlandse periodieken in Vlaanderen. Het spreken op vergaderingen in Nederland en a fortiori het organiseren van verenigingen met groot-Nederlandse

[p. 87]

strekking, waarbij het A.N.V. in die jaren toch wel kon gerekend worden, was toen blijkbaar nog staatsgevaarlijk in de ogen van de Belgisch-nationalistische kringen, want door dit optreden werd in de Antwerpse pers een hele polemiek uitgelokt, waarbij Baekelmans werd aangevallen door ‘De Nieuwe Gazet’ en ‘La Métropole’ en verdedigd door ‘Het Handelsblad’.

Dit belette hem echter niet tot het einde toe een trouw lid te blijven.

Einde februari waren wij nog in de gelegenheid met hem te gaan spreken over het verleden van de Antwerpse afdeling, en konden wij zijn scherp geheugen, zijn sprankelende verteltrant en zijn vertrouwdheid met de actuele toestanden bewonderen.

Ternauwernood tien dagen voor zijn overlijden betuigde hij ons zijn accoord om toe te treden tot het college van advies van onze afdeling. Hij heeft echter niet meer officieel zitting kunnen nemen. Zijn nagedachtenis zal echter door ons in ere worden gehouden.

J. Smeesters.