Neerlandia. Jaargang 69

[p. 2]

Een stuk Nederland in het hart van Frankrijk

De Nederlandse school van Paron bestond 15 Jaar
Dr. N.J. Hommes

De voorgeschiedenis

In het departement Yonne, ligt op een 120 km ten zuiden van Parijs, de stad Sens en op 3 km afstand van deze stad, het dorpje Paron in de lieflijke vallei van de rivier de Yonne.

Deze streek vormt thans een krachtig centrum van geëmigreerde Nederlanders en van Nederlandse landbouwactiviteit. Sinds de eerste emigranten uit Nederland - een paar jonge boeren uit Zeeuws-Vlaanderen - in 1925 hierheen zijn gegaan, is daar in de veertig jaren, die zijn verlopen, een zeer sterke gemeenschap van Nederlandse boeren opgebloeid, een gemeenschap, die daar nu leeft en werkt naar een eigen reformatorische stijl met een stukje religieuze verbondenheid.

Deze verbondenheid van de Nederlandse emigranten in de departementen Yonne, Aube, Loiret, manifesteert zich bizonder in twee alles beheersende centra van hun geestelijk en cultureel leven, nl. hun kerkgemeenschap en hun schoolgemeenschap, waarvan de laatste gevestigd is op een klein kasteel, Châlet de Paron.

Het dorpje Paron is een klein en weinig betekenend plaatsje. In het grote Frankrijk zijn er duizenden Fransen, die er nooit van gehoord hebben.

Omgekeerd zijn er nu duizenden mensen in Nederland voor wie de naam Paron even bekend is en als muziek in de oren klinkt, evenals Den Briel van de watergeuzen uit onze vaderlandse geschiedenis.

Er wordt nl. in Nederland een maandblad uitgegeven,

School van Paron

dat een kleine 6000 abonnees telt onder de titel ‘Lettres de Paron’, waarin leven en arbeid onzer landgenoten in Frankrijk met als spil de school van Paron, voortdurend in het centrum staat. Door dit maandblad leven al jaren enkele duizenden mensen hier te lande vol belangstelling mee met het bestaan en voortbestaan van de Nederlandse nederzettingen in Frankrijk.

De groei en uitbouw der Nederlandse ‘kolonies’

Zoals gezegd, is het begonnen in 1925, toen een paar jonge, ondernemende Zeeuwse boeren naar de Yonne trokken. Tal van Franse boerderijen waren toen ten gevolge van de verschrikkelijke verliezen in de eerste wereldoorlog ontvolkt. Langzaam druppelde de immigratie in Frankrijk verder. In 1936 bestond de groep uit nog maar een 36 mensen. Tien jaar later was deze uitgegroeid tot 120 personen. Dan komt er na de tweede wereldoorlog een snelle aanwas. In 1959 waren er een 120 gezinnen gevestigd met in totaal een 500 personen¹⁾. Van Franse zijde werd eerst wel met een beetje reserve,

1) Men zie voor de hele ontwikkeling, de dissertatie van dr. W. van der Mast, Praktijk en patroon van recente Nederlandse groepsmigratie, P. Noordhoff, Groningen, 1963, pg. 322-378.