Het A.N.V. en Zuid-Afrika
Het bestuur van de afdeling Pretoria van het A.N.V. heeft de volgende rondzendbrief laten uitgaan.
Vrienden in Nederland en Vlaanderen, leden van het A.N.V.! Wij hier in Zuid-Afrika volgen nu reeds enkele maanden met meer dan gewone aandacht de verschillende artikelen in ‘Neerlandia’, artikelen waarin verschillende medeleden en stamgenoten uiteenlopende meningen in verband met ons land en volk uitspreken. Wij ontkennen geenszins het recht van de vrije meningsuiting, daarvoor hebben wij allen te lang gestreden en te dikwijls moeten lijden. Wij ontkennen evenmin het recht van een ieder om te oordelen om van ons te verschillen. Het gebeurt in elk gezin dat de meningen uiteenlopen, het is slechts menselijk. Evenmin verwachten wij, dat er in Uw gelederen gelijkheid van oordeel en mening ten opzichte van onze brandende vraagstukken zou bestaan. Ook dit zou ondenkbaar zijn!
Hetgeen wij echter vragen is begrip, in vele gevallen een diepgaander kennis van het historisch gewordene in ons vaderland, de Republiek van Zuid-Afrika!
Want door een meer gedegen kennis van het verleden van het volk tussen de Kaap en de Zambezi, door een beter verstaan van hoe alles gegroeid en geworden is, door het ontstaan van zekere tradities, zal men ook beter in staat zijn het heden in ons land te verstaan en te vertolken.
En zelfs dan is het nog niet nodig dat men, ver van ons volk, met alles accoord gaat. U, in West-Europa, leeft onder andere omstandigheden, het historisch gewordene bij U wijkt af van het onze.
Wij hebben onze vraagstukken, U heeft de Uwe. U zoekt en tast naar een oplossing die maar al te dikwijls niet in de handen der mensen ligt. Wij doen hetzelfde.
Wij ontzeggen U dit goede recht niet. Wij, ver van U verwijderd zijnde, zijn maar al te dikwijls niet in staat om tot een gebalanceerd en feitelijk oordeel te geraken.
Deze feiten weerhouden ons er niet van om, binnen de grenzen van de grondbeginselen van het A.N.V., deze beginselen uit te leven.
In het Gedenkboek van het A.N.V. schreef de ook in ons land hoog geëerde Dr. H.J. Kiewiet de Jonge jaren geleden: ‘Rijk geschakeerd was en is het Verbond. Geen vakvereeniging is het, geen kring van genooten op kerkelijk, staatkundig of maatschappelijk gebied... maar een bond waarbij sprake is noch van deskundigheid, noch zelfs van eenige overeenstemming, tenzij in gehechtheid aan den Nederlandschen Stam’.
Deze gehechtheid is ook in het land van Kruger en Steyn, in de stichting van Jan van Riebeeck, in de jonge Republiek van Zuid-Afrika ongetwijfeld in sterke mate aanwezig.
Laat dit dan voor alle leden van het A.N.V. in Nederland, in Vlaanderen, in Zuid-Afrika en waar ook ter wereld het wachtwoord zijn en blijven. Slechts dan alleen zal ook in de toekomst de wens bewaarheid worden in het meinummer 1958 van Neerlandia door de toenmalige Ambassadeur van Zuid-Afrika, dr. F.E. Geldenhuys, uitgesproken:
‘Mag die drie skepies, wat die Algemeen Nederlands Verbond simboliseer, met 'n eendragtiglike koers na die groot bestemming van gemeenskaplike samewerking op alle terreine voortvaar’.
Auteursrechtelijk beschermd