Neerlandia. Jaargang 66

[p. 35]

A.N.V. Nieuws

Elfde uitreiking der Visser-Neerlandiaprijzen in de Rolzaal te 's-Gravenhage

⋆

In een dichtbezette Rolzaal verwelkomde de voorzitter van het A.N.V., de heer F. Koote, zaterdagmiddag 17 februari de prijswinnaars van het jaar 1961 met hun familieleden en vrienden, de ambassadeurs van België en van de Republiek van Zuid-Afrika, het bijna voltallige Dagelijks Bestuur van het A.N.V., de voorzitters der drie commissies tot vaststelling der prijzen, de juryleden der verschillende commissies, de leden van het Verbondsbestuur en der afdelingsbesturen, de afgevaardigden van verschillende verenigingen en instellingen en enige prijswinnaars van 1960, leden van het Verbond, vele genodigden, onder wie familieleden van mr. H.L.A. Visser, de Nederlandse en Vlaamse pers en de K.R.O. (een opname voor de T.V. kon niet doorgaan, daar de cameramensen elders nodig waren om de stormschade te fotograferen). Ten slotte leden van het gemengd koor ‘Die Haghe’, dat, onder leiding van de heer Jan de Peinder, voor de muzikale omlijsting van deze plechtigheid zou zorgen.

Alvorens tot de prijssuitreiking over te gaan, deelde de voorzitter mede, dat tot op heden 92 personen of instellingen een Visser-Neerlandiaprijs hadden gekregen en dat sinds 1955 daarvoor een bedrag van bijna 2 ton is uitgegeven. In het kort gaf de heer Koote een uiteenzetting over de doeleinden voor deze toe te kennen prijzen, zoals een en ander in het testament-Visser werd vastgelegd.

De inzending ter bekoming van een prijs voor een goed Nederlands toneelstuk en voor een strijkkwartet, sloot 31 december 1961. Er zijn 50 toneelstukken en 10 muzikale composities ingezonden. In de loop van 1962 hoopt het Verbond, daarbij voorgelicht door de commissies IV en V, nog enkele toneel- en muziekprijzen te kunnen toekennen en uitreiken.

Mevr. G. Wijsmuller-Meijer neemt de prijs in ontvangst.
Achter haar de ambassadeurs van België en de Republiek van Zuid-Afrika.
Foto Thuring

Aan de jongste drie onder de prijswinnaars, mejuffrouw Margaretha Glänzer uit Rotterdam en de gebroeders Joris en Dirk Renard (Brasschaet-België) hield de heer Koote voor, dat mr. Visser zich tijdens zijn leven zeer met de jeugd heeft beziggehouden en dat tucht, solidariteitsgevoel, volhardingsvermogen en wilskracht in de jonge mens moeten worden tot ontwikkeling gebracht.

Zij hebben getoond die eigenschappen te bezitten en ontvangen als waardering daarvoor een Visser-Neerlandiaprijs.

De heer Koote wenste Margriet Glänzer toe, dat zij later haar leerlingen zou opvoeden tot flinke mensen. Van Joris Renard verwachtte hij, dat deze een goed technicus zou worden en van zijn broer Dirk, nu jur. student in Gent, dat hij eens een menslievend rechtsgeleerde zou zijn.

Als moeder van de Pakketten Centrale ‘Een handje hulp’, in het leven geroepen voor oude, eenzame mensen, ontving mevrouw A. Ramakers-Huzemeier een Visser-Neerlandiaprijs en mevrouw L. Spelberg-Stokmans voor het prachtige werk, dat zij door haar ‘Vreugde Centrale’, een instelling van de V.P.R.O., ten behoeve van zieken, ongeacht hun gezindte, heeft verricht.

Tot mevrouw G. Wijsmuller-Meyer, die tienduizenden joodse kinderen sinds 1933 het leven heeft gered en zelfs honderden kinderen uit de handen van Eichmann wist te halen, zei de voorzitter: ‘Nadat het A.N.V. bijna 100 prijzen heeft uitgereikt, durf ik te zeggen, dat mr. Visser dit de meest verdiende beloning zou hebben gevonden, die er sinds 1955 door het A.N.V. is uitgereikt. (langdurig applaus).

Mej. H.A.G. Zoete, secretaresse van de Stichting voor Mytylonderwijs te Utrecht, ontving een prijs als waardering voor haar geweldige krachtsinspanning bij het stichten van een mytylschool in Utrecht. De heer Koote sprak de hoop uit, dat mejuffr. Zoete nog lange jaren ‘het geluk’ zou brengen aan de daar op schoolgaande gebrekkige kinderen.

Voor de heer Van der Hengel, die in Perzië woont, nam zijn moeder, een Visser-Neerlandiaprijs in ontvangst, daartoe aangewezen door haar zoon, die aan het Verbondsbestuur schreef, dat alles wat hij was en wat hij nu deed, hij aan zijn moeder te danken had. Zijn levenstaak is invaliden weer geschikt te maken voor de maatschappij door het vervaardigen van bijzondere prothesen. De prijs hem toegekend, zal de heer Van der Hengel bestemmen voor het vervoer van een Perzisch gebrekkig vondelingetje naar Nederland, in de hoop, dat hier misschien nog enige genezing te vinden is.

De heer en mevrouw De Leeuw uit Giethoorn, namen de prijs in ontvangst van wijlen hun zoon, die een dag vóórdat hij het bericht zou hebben ontvangen, dat hem een Visser-Neerlandiaprijs was toegekend, in het revalidatiecentrum ‘Overijssel’ te Enschede op 25-jarige leeftijd is overleden.

De woorden van waardering voor het mooie werk van hun karaktervolle zoon en woorden van troost, uitgesproken door de voorzitter van het Verbond, werden door alle aanwezigen staande aangehoord.

De heer A.P. de Bont (Deventer), die een Visser-Neerlandia-prijs kreeg als waardering voor zijn onderzoekingen over het dialect in de Kempen, waaraan hij gedurende 35 jaren vrijwel al zijn vrije tijd had gegeven, dankte bestuur en jury voor dit blijk van waardering voor zijn studies, die echter eigenlijk geen praktische resultaten boeken. Een zelfde begrip als het Verbond heeft voor zijn werk, te typeren met de uitdrukking ‘la science pour la science’, heeft de Ned. Organisatie voor Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek getoond, die n.l. het uitgeven van zijn woordenboek heeft mogelijk gemaakt.

Prof. Dr. S. van Creveld, de Nederlandse deskundige op het gebied van de hemo-

[p. 36]

filie, geleerde van internationale bekendheid, werd onderscheiden voor zijn onderzoekingen in de kliniek van het Binnengasthuis te Amsterdam, waar de factoren worden bestudeerd, die het stollen van het bloed bevorderen of belemmeren. In zijn dankwoord wees deze geleerde erop, dat de hem juist uitgereikte prijs ongeveer samenviel met de oprichting van de eerste kliniek, waar zijn werk zich verder kan ontwikelen.

Dr. F.H. Glastra van Loon, die speurt naar de psychologische achtergronden van verkeersongelukken, een steeds ernstiger wordende gesel der maatschappij, ontving ter versterking van de noodzakelijke middelen voor de voortzetting van zijn, in samenwerking met dr. Van der Heijden, begonnen werk een Visser-Neerlandiaprijs.

In zijn dankwoord wilde dr. Glastra van Loon in de waardering van hun beider werk toch graag ook betrekken het Medisch-Psychologisch-Verkeerstechnisch College van de K.N.A.C., de Kon. Mij. tot Bevordering der Geneeskunst en het Centraal Bureau voor de afgifte van rijvaardigheidsbewijzen onder leiding van de heer Faber.

De laatste vóór de pauze uitgereikte Visser-Neerlandiaprijs nam mevr. Kamp, namens haar in Amerika toevende echtgenoot Dr. L.J.N. Kamp, in ontvangst. Dr. Kamp ontving deze prijs als pionier op het gebied van de z.g. speldiagnostiek, een methode om de geestestoestand van kinderen te bepalen. De V.N.-prijs moge, aldus de voorzitter, een kleine geldelijke tegemoetkoming zijn in de kosten van de reis, die dr. Kamp ondernam naar de Ver. Staten om aldaar zijn ervaringen te toetsen aan de op soortgelijke instellingen aldaar opgedane ervaringen.

Na de pauze werd de laatste door commissie II geadviseerde prijs uitgereikt aan de Fryske Akademy - en wel aan de heer Wiegersma -, als steun bij haar studie van de eeuwenlang vrijwel afgesloten ‘Friese Woudstreek’. De heer M. Wiegersma, die bij verhindering van de heren Vondeling en Dr. van der Wielen, naar Den Haag was gekomen, noemde deze toegekende prijs een buitengewone prettige verrassing, daar de Akademy van giften moet leven, naast een bedrag van f 20.000, dat door een 1600-tal

Foto Thuring
Van links naar rechts: Joris Renard, Margriet Glänzer en Dirk Renard. Achter de katheder de heer F. Koote; links van hem de Secretaris Mr. W.L. Bicker Caarten.

donateurs (steepers Fr.) wordt bijeengebracht. Het van het Verbond ontvangen bedrag zal worden aangewend voor een onderzoek in Drachten, waar de bevolking door inwijkelingen met 100 pct. is toegenomen; die nieuwe bewoners hoopt men echter op de juiste wijze te assimileren met de oude inwoners van het stadje.

Commissie III heeft geadviseerd een Visser-Neerlandiaprijs toe te kennen aan vier instellingen, die zorgen voor de geestelijke gezondheid van de mens.

De heer Leo Roels, die het Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen te Brussel vertegenwoordigde, een Instituut dat zich bezighoudt met het geven van cursussen over sociologische, pedagogische, economische, juridische en levensbeschouwelijke vraagstukken, toonde zich zeer erkentelijk voor de aan het Instituut toegekende prijs, die zou worden aangewend voor aanvulling van de bibliotheek.

In de toekenning van een prijs aan het Instituut zag hij ook een bewijs van daadwerkelijke solidariteit tussen de Nederlandstalige gemeenschappen. Hij hoopte dat België méér zou zijn in de ogen van de Noord-Nederlander dan een borstwering, en dat tussen Noord en Zuid een werkelijke levensgemeenschap mocht groeien.

Mevrouw J.B.Ch. s'Jacob, die voor de Stichting voor Kinderverzorging en Oudervoorlichting (Rotterdam) de prijs in ontvangst nam, toonde zich zeer dankbaar voor de geldelijke steun, welke de Stichting in staat stelde zich een caravan aan te schaffen, waarmede een hartewens werd vervuld, omdat nu ook de ouders, wonende aan de periferie van de stad, kunnen worden bereikt.

Mej. drs. Bladergroen nam de prijs in ontvangst voor de Sectie Geestelijke Hygiëne van het Kind, de jongste afdeling van de Stichting Kinderverzorging en Oudervoorlichting, tot voor kort vrij afhankelijk van buitenlandse onderzoekingen. Het Nederlandse kind heeft echter een eigen Nederlandse levenssituatie en onder die Nederlandse jeugd zijn 28 pct. kinderen met leermoeilijkheden (niet achterlijk dus), die ‘zonder bijzondere hulp aan de levenswedloop zouden moeten deelnemen met een gebroken enkel’. Dank zij de steun van het A.N.V. kan het researchwerk op verantwoorde wijze worden voortgezet, waarvoor de Sectie zeer dankbaar is.

Als laatste ‘prijswinnaar’ kwam Pro Juventute te Rotterdam, vertegenwoordigd door Mr. P.J.C. Schippers, aan de beurt, de stichting, die iedere Nederlander - aldus de voorzitter - kent sedert Brusse's Boefje en Piet Bakkers Ciske de Rat.

Deze Visser-Neerlandiaprijs dient om de geldmiddelen van Pro Juventute, dat voor het werk onder de jeugd geen steun ontving van de gemeente Rotterdam, te versterken.

Na het zingen van de liederen 5 en 6 door ‘Die Haghe’ (de dirigent ontving een fraaie tuil bloemen uit handen van een Verbondslid) sloot de voorzitter deze plechtigheid, nam afscheid van alle aanwezigen en zei o.a. dat het bestuur het een grote eer zou vinden, indien zoveel verdienstelijke Nederlanders lid zouden worden van het A.N.V. De heer Koote besloot zijn sluitingswoord met aller dank te betuigen aan de leden van het gemengd zangkoor ‘Die Haghe’, dat met het zingen van Nederlandse liederen deze plechtigheid had opgeluisterd.

Prijsuitreiking aan mevrouw Graafstalvan der Steur.

De uitreiking van de Visser-Neerlandiaprijs aan mevrouw M. Graafstal-Van der Steur, wier hoge leeftijd (93 jaar) en - de laatste tijd - wat wankele gezondheid haar niet toestonden, de reis van Haarlem naar Den Haag te ondernemen, vond op woensdagochtend 20 december 1961 plaats in de huiselijke kring. Daartoe hebben de voorzitter van de betreffende adviescommissie (I) mr. G.H. Eskes, en de secretaris van het A.N.V. zich naar haar woning begeven, waar mr. W.L. Bicker Caarten met enkele toepasselijke woorden de prijs uitreikte. Mevrouw Graafstal, die nog steeds grote belangstelling toonde voor het menslievende werk, dat zij vele jaren achtereen in het voormalig Nederlands-Indië heeft verricht, en middelpunt van de in 1953 in Nederland opgerichte Bond van Oud-Steurtjes, werd een Visser-Neerlandiaprijs toegekend als bewijs van waardering voor haar liefdevol werk ten dienste van verweesde en hulpbehoevende kinderen in Indonesië,een voortzetting van haar vroegere werkzaamheid daar te lande’.

Na het ter perse gaan van dit bericht ontvingen wij uit Haarlem de mededeling, dat mevrouw Graafstal op 14 februari in volle vrede was heengegaan.