Neerlandia. Jaargang 63

[p. 64]

Van Koninginnefeesten, volksdansen en nieuwe doeleinden in Australië
(Van onze medewerker, Jan D. Rempt, te Sydney)

De verjaardag van Koningin Juliana is weliswaar al voorbij, wanneer deze regelen in druk verschijnen, maar het is - als verschijnsel in de Nederlandse gemeenschap in Australië - toch wel nuttig enkele woorden te wijden aan de ‘feestviering’ van Koninginnedag aan het andere eind der wereld. Er is namelijk een tendens om die viering min of meer te coördineren. Nu spreekt het vanzelf, dat die coördinatie beperkt moet blifven tot bepaalde cents, want de afstanden in dit werelddeel zijn zó enorm, dat er geen sprake van kan zijn om, bijvoorbeeld, een Koninginnedag-viering van een centraal punt uit te organiseren voor zowel Sydney als Perth.

Versnipperde Koninginnefeesten

Het feit, dat echter in Sydney de viering van de verjaardag van de Koningin zó versnipperd is geworden, dat het bezoek op elk der afzonderlijke bijeenkomsten er onder heeft geleden, heeft bestuurders van diverse verenigingen er toe gebracht de mogelijkheid onder ogen te zien die viering het komende jaar op betere grondslag op te zetten, waarvan meer succes te verwachten valt De opkomst op het ‘Oranjebal’ of ,Koningin Juliana-bal" in Sydney was namelijk belangrijk geringer dan in voorgaande jaren, doordat elders in Sydney enkele dagen tevoren reeds een Oranjefeest was gehouden.

Overigens blijkt uit het aantal Koninginnefeesten welk een grote populariteit deze in de laatste jaren hebben verkregen. In Adelaide (hoofdstad van de staat Zuid-Australië), waar zich een actieve Nederlandse vereniging bevindt, werd een balavond gehouden op 8 mei, in Canberra (de nationale hoofdstad) kwamen de feestvierders bij een op 30 april, maar in Wollongong, de staalstad aan de kust van Nieuw-Zuid-Wales, had de Ned. Vereniging in Illawarra er de 2e mei voor gereserveerd, en in Newcastle (de zuster-staalstad aan de noord-kust van dezelfde staat) had het feest een dag eerder plaats. Aan de andere kant van Austtralië was men er vroeg bij. Dáár (in Perth) organiseerde de Australian Dutch League een Oranje-bal op 17 april. Het was tevens een afscheidsfeest voor de Nederlandse consul, de heer Arriëns. De Town Hall, waar het feest plaats had, was kwistig met oranje ballons en oranje tafelkleedjes versierd en terwijl de consul en diens echtgenote de zaal binnentraden, zong het Nederlands Gemengd Koor onder leiding van Jo Caulfield het Wilhelmus. Op dezelfde avond had een Oranje-bal plaats in Medina, dat niet ver van Perth is gelegen.

We kunnen uiteraard niet elke plaats, waar een Oranje-bal werd gehouden, af-zonderlijk noemen, maar met vermelding van de bovenstaande plaatsen en Sydney, waar zich 350 mensen hebben vermaakt, krijgt men een beeld van ‘het Oranjefeest in Australië’. Het spreekt vanzelf, dat ook aan de Bevrijdingsdag en Dodenherdenking aandacht is geschonken, maar, wederom, in verband met allerlei bepalingen en omstandigheden behoeft het niet te verwonderen, dat niet alttijd aan de datum werd vastgehouden. De Dodenherdenking had in Perth bijv. plaats op 2 mei, waar zich verschillende Nederlanders verzamelden bij het Oorlogsmonument in King's Park. In Sydney werden kransen gelegd op 4 mei bij de Cenotaph in het hartje van de stad. In Brisbane (hoofdstad van de staat Queensland) gebeurde hetzelfde, maar in Melbourne (hoofdstad van de staat Victoria) had de plechtigheid plaats op 3 mei. In Sydney legde de waarnemend consul-generaal een krans. Ook de Nederlandse Vereniging deed dit. In Melbourne legde de consul aldaar een krans bij het monument der gevallenen, in Perth geschiedde hetzelfde door de kanselier van het Nederlandse consulaat.

Veelbelovende contacten

Een voorbeeld van ‘assimilatie’ en tegelijkertijd verspreiding van kennis over Nederlandse cultuur vond ik in Wollongong, Nieuw Zuid Wales, waar de Nederlaandse Vereniging was uitgenodigd deel te nemen aan een lunch van de International Woman's Day Committee. De vereniging was tevens verzocht een tentoonstelling te organiseren op het gebied van handwerk. Dertien Nederlandse vrouwen hebben aan de lunch deelgenomen en gezorgd voor een uitgebreide collectie van oude gebruiksvoorwerpen (zilver, koper en tin), waarvan er verschillende meer dan 200 jaar oud waren, een bewijs, dat onze immigranten bij hun (of haar) vertrek uit Nederland niet hebben vergeten waardevolle voorwerpen (waardevol uit een oogpunt van kunst en cultuur) mee te nemen naar dit jonge land, waar men er vrijwel altijd zeker van kan zijn, dat zij de bewondering opwekken van de Australiër.

Nog een volksdansgroep

Ik heb op deze plaats meer dan eens gesproken over de activiteiten van de Nederlandse Volksdansgroep, die onder leiding van dr Cornells Wouters uitstekend cultureel werk verricht. Het blijkt thans, dat er nog een Nederlandse volksdansgroep werkzaam is, en wel in de hoofdstad van Zuid-Australië, Adelaide, dat op sommige plekken doet herinneren aan 's-Gravenhage met zijn brede avenues en opgaand hout.

Evenals de volksdansgroep in Sydney, trekt ook de volksdansgroep in Adelaide naar plaatsen, waar zij door Australiërs wordt uitgenodigd om demonstrates te geven, bijv. door het Rode Kruis. Er is in Adelaide ook een Nederlandse volksdansmuziekgroep, die negen leden telt. Voor zover ik weet, is dit de enige groep van die aard, al moet worden opgemerkt, dat de Nederlandse Volksdansgroep in Sydney over enkele bekwame harmonicaspelers beschikt. Adelaide is een typisch voorbeeld van een grote provinciestad. Het plaatselijk dagblad The Advertiser publiceert elke week een rubriek voor Nieuwe Australiërs in de taal van het land van herkomst en dit betekent, dat men er Italiaans, Pools, Duits, Grieks, en ook.... Nederlands in kan aantreffen. De berichten hebben betrekking op komende gebeurtenissen in de Nederlandse gemeenschap. Wij vinden dit een goede gedachte van de Redactie van de krant, want zo worden lezers-immigranten geleidelijk er toe gebracht regelmatig een Australische krant te lezen, iets wat nog lang niet alle Nederlanders in Australië doen.

Verblijdende toenadering

Over de assimilatie van de Nederlandse immigranten valt veel te zeggen. Er treden in de laatste tijd grote veranderingen op. Terwijl het betrekkelijk korte tijd geleden nauwelijks voorkwam, dat bestuurders van verenigingen in suburbs van Sydney een directe assimilatie-politiek bewust volgden, treedt thans meer en meer de wil daartoe naar voren, met het vooropgezette doel nieuwe immigranten de weg naar assimilatie te vergemakkelijken. Dit gebeurt door middel van het contact met Australische verenigingen. Op dit gebied bestaat nog niet een volslagen verstrengeling, maar de weg er heen wordt hier en daar, soms beschroomd, soms zelfverzekerd, betreden en uiteindelijk zal het doel dus wel worden bereikt Zo is de Nederlandse Vereniging in Sutherland Shire in haar geheel toegetreden tot de Good Neigbour Council van New South Wales, een stap, die des te meer toejuiching verdient, omdat juist in deze vereniging in het verleden lang, te lang, met het probleem van assimilatie is geworsteld. Ook bij andere verenigingen is een soortgelijke tendens te bespeuren, waarvan wij hopen, dat zij zich zal voortzetten, want assimilatie - in de zin van het in Nederlnd veel gebruikte woord integratie - leidt naar de oplossing van vele moeilijkheden, die voortspruiten uit isolement.