Neerlandia. Jaargang 63

Boekbespreking

Tumult in Toga, door Henry Cecil, Uitgegeven door de Zuid-Hoilandsche Uitgevers Maatschappij N.V. Den Haag. Vertaling van mr. P. Mout, advocaat en procureur te 's-Gravenhage en een ‘bondig woord vooraf’ van de bekende jurist-schrijver mr. François Pauwels. Prijs geb. f 8,95.

Wie op prettige wijze een kijkje wil nemen in de in Engeland volkomen van de Nederlandse procedure afwijkende gebruiken en normen, wie een jonge, pas tot de balie toegelaten, advocaat wil volgen op het slappe koord van de advocatuur, leze deze geestige roman over recht en romantiek.

Dat van dit boek een film en een to-neelstuk werden gemaakt is bijna van zelf sprekend.

Keuze uit de gedichten van den schoolmeester, verzorgd en ingeleid door Dr. F.K.H. Kossmann, met portret van de dichter (Gerrit van de Linde) en enkele van de tekeningen van Anth. de Vries. (Wereld-Bibliotheek). Prijs per deel (flex) f 2,40. Voor leden W.B. bij intekening op tenminste 4 delen van de Wereldboog per deel f 1,75.

Aan deze gedichten van de schoolmeester gaat een belangwekkende Inleiding vooraf, waarin het leven van Gerrit van der Linde in Nederland en Engeland, zijn studententijd in Leiden, de vriendschap met Van Lennep, de vlucht naar Engeland, het leven als directeur van een kostschool in Londen in het zgn. Cromwell-house, dat nog in Highgate Highstreet staat en zijn dichterschap uitvoerig wordt besproken.

[p. 32]

Drenthe hoog opstoten, door Dr. H.J. Prakke. Uitgegeven door Koninklijke Van Gorcum & Comp. N.V. te Assen. Prijs f 1,50.

Bij verschillende gelegenheden, belangrijke data in de geschiedenis van het Drents Genootschap, het provinciaal museum te Assen, het maandblad Drenthe, de Vereniging ‘Het Lantschap Drentfie’, de Regionale Omroep Noord en op landdagen van het Drents Genootschap heeft de voorzitter van het Genootschap, Dr. H.J. Prakke, in klinkende toespraken, met alle hem toegemeten kracht pal gestaan voor het gewest, dat hem zo na aan het hart ligt, maar waarover in Nederland, ten Westen van de Gelderse IJssel, de zonderlingste drogbeelden bleven bestaan. Daarbij speelden turf, plaggehutten, jenever, bijgeloof en achterdocht een belangrijke rol.

Zo verhief hij zijn stem tegen schrijvers van streekromans, die er aan hebben meegewerkt - zij het misschien onopzettelijk - onuitroeibaar lijkende misvattingen over Drente en de Drent te bestendigen en te onderstrepen.

Dr. Prakke heeft in die toespraken o.a. een gewestelijk cultureel programma aan zijn provinciegenoten voorgelegd; hij bracht hulde aan een Van Giffen, die er voor zorgde, dat Drente archaeologisch wereldvermaardheid verwierf, hij schetste de betekenis van het maandblad Drenthe gedurende een kwart eeuw en noemde met trots het wonder van Drente's opgang op vele gebieden, wees op de culturele spreiding in Drente en op het letterkundig réveil aldaar.

Enkele cijfers door hem genoemd willen we hier overnemen. In 1938 werd in Drente voor de cultuur in totaal uitgegeven f 4,835 of 2 cent per inwoner. In 1957 bedroegen de totale bestedingen voor de cultuur: f 296.035,53 of 98,9 cent per inwoner. Het rangnummer dat Drente op cultureel gebied innam onder de tien andere gewestelijke zusters was 9 in het jaar 1938, 5 in 1948, 3 in 1955 en 1 sedert 1956.

Is dat niet een stoot opwaarts en moeten wij niet met eerbied staan voor de mannen, die dat hebben weten te bereiken!

Dr. Prakke heeft de zoëven aangeduide toespraken, ter gelegenheid van de twaalfde verjaardag van het Drents Genootschap, in een boekje onder bovenstaande aantrekkelijke titel doen bundelen. Daarmee deed hij een goed werk.

Iedere Nederlander, die weten wil, hoe het nu eigenlijk gesteld is in het land der hunnebedden en witte wieven en iedere Nederlander, die niet voor een domoor wil worden aangezien, moet dit boekje lezen, opdat hij geen onwetendheid meer zal kunnen voorwenden.

Atlas van de Nederlandse beschaving, door prof. dr. J.J.M. Timmers. Uitgave van Elsevier te Amsterdam-Brussel. Prijs in fraaie band f 45,-.

De rij der vele en voorname Elsevieratlassen is weer aangevuld met een nieuwe uitgave van de ‘Atlas van de Nederlandse Beschaving’, welke een volledig beeld geeft van de beschavingsperioden van ons land van de vroegste tijden tot heden.

Een boeiend geschreven tekst leidt de verschillende onderdelen in. Deze tekst wordt toegelicht door een schat van kaarten en 600 illustraties, waaraan de grootste zorg is besteed. Trouwens, daar staat de naam van Elsevier ons volledig borg voor.

Enkele hoofdstukken uit dit standaardwerk noemen wij hier: De duistere voortijd; Het Romeinse wingewest; Van Wodan naar Christus; Van Charlemagne tot Karel V; Opgang en glorie, waarin de bouwkunst, kastelen en landhuizen, prentkunst in de Nederlanden, de 18de eeuwse kunst wordt behandeld; voorts de 19de eeuw, het voor spel van de moderne tijd, vernieuwing van de schilderkunst en de 20ste eeuw.

Dit prachtige boekwerk besluit met een voortreffelijk encyclopedisch register, dat het naslaan wel zeer vergemakkelijkt.

De prijs zal misschien belangstellenden even afschrikken, maar als men ziet, wat in deze atlas geboden wordt, zal men, als het maar even kan, deze Atlas willen bezitten.

Ook voor de centra van landgenoten in den vreemde is dit boekwerk een noodzakelijk bezit, opdat zij zich beter dan ooit kunnen inleven in de ontwikkeling van de Nederlandse beschaving.

Van Willem Kloos tot Willem Elsschot. Facetten der Nederlandse Poëzie, door Pierre Dubois, Karel Jonckheere en Laurens van der Waals. Uitgegeven door N.V. Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar Prijs geb. f 2,50.

Gaarne kondigen wij deze bloemlezing der Nederlandse poëzie uit een bepaald tijdvak, door twee Willems begrensd, aan. Wij genoten reeds van de eerder verschenen bundels ‘Van Nijhoff tot Hensen’ en van ‘Van Elsschot tot Nijhoff’.

Niet minder dan ruim vijftig Noord- en Zuid-Nederlandse dichters vinden we in dit keurig uitgegeven boekske terug. Wij menen, dat geen dichters van werkelijk belang ontbreken.

De opgenomen gedichten zijn met zoveel deskundigheid en we zouden willen zeggen met zoveel liefde en toewijding gekozen, dat we de dichters er uit te voorschijn zien treden.

Ook voor onze jongeren, van wie verwacht wordt, dat zij enigszins zijn ingewijd in de poëzie van de vorige eeuw, zijn deze bundels een middel om zich wegwijs te maken in de Nederlandse poëzie.