Neerlandia. Jaargang 63

[binnenkant voorplat]

[Nummer 2]
Boekbespreking

Nederlandse kunstenaressen rond het exlibris, door Dick Dooijes. Uitgegeven door de Wereld-Bibliotheek te Amsterdam-Antwerpen. Prijs geb. f 6,90.

Dick Dooijes heeft het in dit boekje over Nederlandse kunstenaressen, die in enigerlei vorm de grafische technieken beoefenen, maar die in elk geval exlibris gemaakt moeten hebben.

In zijn inleiding wijst hij op de gebondenheid van de kunst van het exlibris, hoewel de kunstenaar in vele opzichten zijn fantasie de vrije loop kan laten. In een goed exlibris schuilt iets van een portret van de opdrachtgever en onvermijdelijk een stukje zelf portret van de maker. Bij het exlibris moet er aanpassing zijn aan de vorm, het formaat, de sfeer van de boeken, waarin het blad zijn functie zal vervullen. Er moet ook eenheid in opvatting zijn tussen beeld en tekst.

Dick Dooijes heeft zich in zijn boek niet bepaald tot het exlibris, maar heeft ook zijn oordeel gegeven over ander werk der kunstenaressen en behalve talvan exlibris vindt men ook veel reproducties van illustraties, vignets, houtgravures en tekeningen.

Wij vinden werk van Debora Duijvis, E. Reitsma-Valence, Jeanne Bieruma Oosting, Alice Horrodisch-Garman, Lotte Ruting, Mia Pot-van Regteren Altena, Tjienke Dagnelie, Elly van der Hoeven.

Het is een genot om kennis te maken met het vele, dat Dick Dooijes over deze acht kunstenaressen en haar kunst op smakelijke wijze ons weet te vertellen.

Rotterdam, foto's van Ed van Wyk en tekst van A.J. Teychine Stakenburg. Uitgegeven door N.V. Uitgeverij W. van Hoeve te 's-Gravenhage. Prijs geb. f 7.50.

Na de over Amsterdam, den Haag, Nijmegen en andere steden verschenen fotoboeken kon een dergelijke uitgave over de uit de as verrezen tweede havenplaats der wereld, Rotterdam, waarop iedere Rotterdammer trots is en waarop iedere Nederlahder trots moet zijn, niet achterwege blijven.

De bekende fotograaf Ed van Wijk heeft getoond een goed fotograaf en een kunstenaar te zijn. Het is een groot genoegen om deze prachtige foto's, die zo juist de eigen sfeer van Rotterdam hebben weergegeven, te bewonderen, na door Teychine Stakenburg te zijn rondgeleid door deze wondere, levendige stad van harde werkers.

De uitgeverij Van Hoeve ons compliment. Dit is weer een boek om er onze landgenoten in den vreemde en in het bijzonder de oud-Rotterdammers onder hen mee te verrassen.

De Nederlandse Antillen in de actualiteit, onder redactie van H. de Wit en J. van de Walle. Uitgegeven door de Wereld-Bibliotheek (Wereldboogserie). Prijs ingeb. f 1,75; geb. f 2,40.

Bij dit op initiatief van de Sticusa uitgegeven boekje gaan de medewerkers uit van de gedachte, dat de Nederlandse Antillen nog altijd niet genoeg bekend zijn. Elf deskundigen hebben bijdragen geleverd elk op zijn terrein. Hieruit leren wij hoe de positie van de Ned. Antillen in het Koninkrijk is, de betekenis van de eilanden, leefwijze en bestaansmiddelen van de be vol king, wat er gebeurt op kultureel gebied, welke taal er gesproken wordt, welke studiemogelijkheden er bestaan voor de jeugd, wat Nederland op dit gebied de jonge Antillianen kan aanbieden enz.

Bloempjes der vreugd voor de lieve Jeugd, bijeengebracht door Leonard de Vries, gerangschikt door Aldert de Witte. Uitgegeven door De Bezige Bij (1958). Prijs geb. f 14,75.

Meer dan 200 versjes en verhalen, bijeengegaard uit de tussen 1712 en 1898 in Nederland verschenen kinderboeken, verlucht met niet minder dan 450 afbeeldingen en uitgegeven naar aanleiding van de laatste Kinderboeken week. De blinde kinderschrijfster Petronella Moens gaf in de eerste helft der 19de eeuw al een boekje uit, dat dezelfde titel droeg. De heer de Vries is er na een zeer moeizame arbeid in geslaagd aller kostelijkste versjes, die we ons nog uit onze prille jeugd herinneren, bij een te brengen. Louwerse, Gouverneur, Heye, Francijntje de Boer, Petronella Moens, Pieter 't Hoen en niet te vergeten Van Alphen, komen we onder de auteurs natuurlijk tegen.

Het is met dit wondere merkwaardige boek zo, dat men eenmaal begonnen het open te slaan gewoon niet kan uitscheiden met bladeren in deze heerlijke bloemlezing, welke zo duidelijk aantoont de toenmalige verhouding tussen ouders en kinderen, de mentaliteit van opvoeders en zedeprekers.

Een prachtboek voor onze landgenoten overzee, opdat zij niet vergeten! Het boek heet Bloempjes voor de lieve jeugd, maar de ouderen genieten er vermoedelijk het meeste van.

Spoken in de dwaaltuin, door René J. Seghers. Uitgegeven door de Wereldbibliotheek te Amsterdam en Antwerpen. Prijs geb. f 6,90.

Een licht en zwierig verhaal over het wondere avontuur van het jonge onderwijzeresje Annie Lauriers, die het ouderlijk huis ontvliedt en als gouvernante van het jonge baronesje Hermine van Aardewijk op het slot Oudelo terecht komt, waar zij vanwege spoken en tovenarij - specialiteit van de diabolische familie Van Aardewijk - heel wat te verwerken krijgt. Het spook, waarover iedereen de mond vol had, bleek tenslotte de zoon van de notaris te zijn, die er galante avonturen met de barones op na hield en in de laatste nacht, dat Annie nog op het slot bleef, door zijn been een schot kreeg, afgevuurd door de oude baron, die zich voor deze gelegenheid in een voorvaderlijk harnas had gestoken. Al met al zo op het oog een kolderverhaal, maar waar meer inof meer achter zit dan men oppervlakkig zou denken.

Het Europa van de 6, door Drs. G. Wissels, Dr. J.C. Ramaer en Ir. W.A. de Haas. Uitgegeven door de Uitgeverij Nijgh en Van Ditmar N.V. te 's-Gravenhage. Prijs geb. f 4,90.

Met het ‘Europa van de 6’ worden bedoeld de zes landen, die de Europese Kolen- en Staalgemeenschap (E.G.K.S.), de Euromarkt en het Euratom hebben gesticht (België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland).

Op zeer heldere wijze geven de drie genoemde deskundigen, elk op zijn terrein, een korte, bevattelijke uiteenzetting over de Kolen- en Staalgemeenschap, de Europese Economische Gemeenschap (E.E.G.) en de Europese Gemeenschap voor Kernenergie (Euratom).

Wij alien, die dagelijks in de pers hierover lezen, in de radio er over horen en in de Televisie er een en ander van zien, moeten eigenlijk dit Vademecum in ons bezit hebben, om al lezende ons inzicht te verdiepen, opdat deze allerbelangrijkste instellingen voor ons meer dan een naam of een begrip worden.

Bach en het Hemelse Koor, door Johannes Rüber. Uitgegeven door de Zuid-Hollandsche Uitgevers Maatschappij, Den Haag. Vertaling van J.H.M. Delsing. Prijs ingen. f 4,15, geb. f 5,90.

Een zeer fijnzinnig verhaal, waarin een uit de verbeelding van de schrijver voortgekomen paus Gregorius XIX de hoofdpersoon is. Deze paus is een beminnaar en bewonderaar van Bachs muziek, die hij ook op zijn viool dagelijks speelt. Uit liefde voor deze reus onder de componisten wil hij de protestantse Bach heilig laten verklaren, waartoe hij contact tracht te leggen tussen het hoofd van de Lutherse kerk in Duitsland, een van de grote Bachkenners en de desbetreffende congregate in Rome.

Deze meesterlijk geschreven roman over een uitzonderlijk gegeven zal vele lezers bijzonder boeien.

Suriname in stroomlijnen, door J. van de Walle en H. de Wit. Uitgegeven door de Wereldbibliotheek N.V. te Amsterdam. Prijs per deel f 2,40. Voor W.B.-leden bij intekening op tenminste 4 delen van de Wereldboogserie per deel f 1,75.

Dit op initiatief van de Nederlandse Stichting voor Culturele Samenwerking met Suriname en de Nederlandse Antillen tot stand gekomen boekje geeft in tien zeer lezenswaardige hoofdstukken voorlichting over Suriname. Men vindt hier door tien deskundigen behandelde onderwerpen, die ons aller aandacht tenvolle verdienen, b.v. het tienjarenplan, electriciteit in het oerwoud, Bosnegers en Indian en, Vrouwenleven in Paramaribo, Surinaamse ambassadeurs, d.z. de Surinaamse studenten in Nederland, die door of buiten hun verenigingen streven naar beter en duurzamer contact en begrip van Surrnamers onderling en het in Nederland bekendmaken van de Surinaamse vraagstukken en de Surinaamse cultuur.