Door de eeuwen trouw
Nederland is in grote beroering, doordat de minister van Justitie aan een zeven en dertig jonge mannen, die uit Java als verstekelingen het land zijn binnengekomen, meest Ambonnezen, het verblijf in Nederland heeft ontzegd en ze naar Indonesië heeft teruggezonden.
Wij twijfelen er niet aan, of de minister staat met deze maatregel volkomen in zijn recht. Maar in ons trilt een snaar mede met de gevoelens van wie over deze terugzending ontsteld zijn.
Voor de oorlog hing er in het Museum te Batavia een vlag, waarop twee handen, een donkere en een witte, die elkaar drukten. En daaronder: ‘Door de eeuwen trouw’. Dit was de gezindheid van de Ambonnezen tegenover de Nederlanders. Hun gebied was het eerste, dat de Verenigde Oostindische Compagnie op de Portugezen veroverde en onder Nederlandse heerschappij bracht. Sindsdien zijn zij bij alle lotswiselingen hun verbond met Nederland trouw gebleven.
***
Na de laatste oorlog, toen de Engelse bezetting alles deed om Soekarno te begunstigen, toen er met medeweten en met medewerking van de toenmalige generaal Christensen door de beruchte van Soekarno dagelijks in krant en radio opgehitst werd tot moord op de Nederlanders, toen honderden, meest vrouwen en kinderen, vooral in Batavia, onder moordenaarshanden vielen - toen werd er aan de vrouwenkampen zo weinig bescherming gegeven, dat de moordenaarsbenden de vrouwen zeker hadden vermoord, als niet mensen, die zelf pas uit de gevangenschap kwamen, de bescherming ter hand hadden genomen. Onder deze beschermers stonden de Ambonnese soldaten vooraan. Zij hebben het leven van duizenden onschuldige, gemartelde vrouwen en kinderen gered, met inzet van eigen leven.
De door de Japanners aangestelde en opgeleide politie reed door de straten van Batavia en schoot op de voorbijgangers en op de auto's. Vooral uit het politiebureau van Parapattan werd geschoten, wat velen het leven heeft gekost. De Ambonnezen veroverden het bureau en verdelgden het daarin huizende gespuis.
De Engelse generaal besloot toen de Ambonnezen uit de stad te verwijderen. Dit wekte verzet bij de vrouwen in de kampen. In doodsangst wendden zij zich ook telegrafisch tot Koningin Wilhelmina, daar zij haar leven en dat van de kinderen niet veilig achtten, als de beste bescherming haar werd ontnomen.
Al deze herinneringen gaan in deze dagen door mijn hoofd. De minister staat natuurlijk in zijn recht, en zal wel redenen hebben, die wij niet kennen.
Maar degenen, die Ambon en het verleden kennen, doet het toch pijn, als wij de kinderen van onze beschermers niet kunnen beschermen.
J. S.