Johannes Gerhardus Strijdom †
Zuid-Afrika heeft een zwaar verlies geleden door het sterven van de eerste minister Strijdom. Hij was een man met een sterk, onafhankelijk karakter, een echte Boer, die om zijn onverzettelijke, rustige vastberadenheid ons telkens aan Paul Krüger herinnerde. Iemand van een aard, die de boeren in de Nederlanden van oudsher heeft gekenmerkt.
Krachtige mensen hebben gewoonlijk veel vrienden en veel vijanden.
Strijdom, de rechtsgeleerde, de staatsman, die altijd in de letterlijke zin des woords boer, met de grond verbonden is gebleven, Strijdom heeft vanzelf zijn bewonderaars en zijn tegenstanders gehad. De laatten plegen hem voor te stellen als een gevoelloze kafferhater, die de zwarten van zijn land tot een smadelijke slavernij wilde veroordelen.
Foto van het Staatsinlichtingskantoor te Pretoria
De mensen van zijn stam, de Nederlanders in België, maar vooral in Nederland, verzetten zich veelal hartstochtelijk tegen Strijdoms politiek; die er het minste van begrijpen, zijn het felste.
Men kiest daarmede partij voor zijn tegenstanders in Zuid-Afrika, en vergeet dat de z.g. rassenscheiding door alle partijen daar voorgestaan wordt als onvermijdelijk en noodzakelijk, indien de blanke zich in Zuid-Afrika wil staande houden.
Over de wijze waarop Strijdom deze scheiding trachtte door te voeren, wil ik niet spreken. Vooreerst kan ik niet daarover oordelen, ten tweede is dat politiek en behoort dus niet in Neerlandia. Wel mag er op worden gewezen, dat het zeker geen onmenselijkheid en onchristelijkheid is, waardoor Strijdom werd gedreven: dat blijkt uit allerlei maatregelen, dienstig om het levenspeil van de kaffers te verhogen.
De voornaamste oorzaak van veel vijandschap tegen Strijdom ligt echter in iets waarvoor wij hem loven moeten.
Het is niet waar, dat hij tegen de Engels sprekende bevolking was gekant. Integendeel, hij streefde naar samenwerking. Maar hij heeft als opvolger van Malan zich er tegen verzet, dat deze samenwerking zou blijven inhouden: sterke bevoorrechting van het Engels, achteruitzetting van het Afrikaans.
Daarvoor eren wij Johannes Gerhardus Strijdom bij zijn overlijden, Hij is tot zijn dood gebleven een Voortrekker van de Nederlandse Stam.
J.S.