[Nummer 6]
Dreigende ondergang
Het Algemeen Nederlands Verbond houdt zich ver van alle partijpolitiek, daar het verenigen wil allen die de Nederlandse taal en de gehele Nederlandse beschaving liefhebben en willen handhaven. Het blijft ook buiten de geschillen, die de landen verdelen, want het strekt zich uit over de landsgrenzen om te verbinden die naar de geest bij elkaar behoren.
Dit beduidt niet: onverschilligheid voor wat er in de wereld gebeurt, - maar wel warme belangstelling voor al wat de Nederlandse zaak betreft.
Diepe bezorgdheid vervult ons leden en vrienden van het A.N.V. voor wat daar in Indonesië geschiedt. De tijd is nog niet zo lang voorbij, dat in Oost-Indië een rijke Nederlandse beschaving aan het groeien was. In het grote rijk heersten veiligheid en rechtszekerheid, de toepassingen van de wetenschap en de techniek brachten algemene welvaart. Een bevoliking, die een zeer groot aantal, veelal sterk verschillende talen sprak, vond in vaak uitstekende scholen de gelegenheid door het Nederlands als gemeenschappelijke taal een wetenschappelijke vorming te genieten, die allerwege vrucht begon te dragen.
Het A.N.V. heeft, gesteund door allerlei volksgroepen, daaraan medegewerkt o.a. door talrijke cursussen in de Nederlandse taal en door het steunen van de beoefening der historische wetenschappen. Het oude ideaal van Jan Pietsrcz. Coen, die de beschaving van de Nederlanden en van Europa door het aanleren van onze taal in de Indiën wilde brengen, was opnieuw opgevat en leek verwezenlijkt te zullen worden.
Toen is de oorlog met Japan gekomen, en, wat niet minder verschrikkelijk was, daarna de gedeeltelijke bezetting van de Engelsen. Wie uit de gevangenissen en kampen levend terugkwam, die kan niet zonder huiveren terugdenken aan de afgrijselijkheden van die tijd, toen de Engelsen toelieten, dat er in enkele Maleise bladen dagelijks werd opgehitst tot moord op de Nederlanders; die tijd, toen duizenden, aan de Japanners ontkomen, op de afschuwelijkste wijze om het leven werden gebracht.
Diepe bezorgdheid vervult ons. Er is daar op Java een regering; maar zal het haar gelukken het land voor een chaos te behoeden? Zal ze de geesten uit de af grond, die ze zelf heeft opgeroepen, weten te bedwingen?
Bezorgdheid ook ncg verder. Sinds Ned. Indië geworden is tot Indonesië is het een strijdperk geweest tussen degenen, die de eenmaal verworven beschaving wilden bewaren en bevestigen, en anderen, die haar roekeloos trachtten te vernielen. Want de beschaving, die er was, is immers een Nederlandse beschaving die met de Nederlandse taal verbonden is. Vandaar het voortdurende get wist, het openlijk en zelfs in het geheim onderwijzen in het Nederlands aan de ene zijde, en het voortdurend pogen tot uitroeien van het Nederlands aan de andere zijde.
Hoe zal dat nu verder gaan? Zal er een stuk Nederlandse beschavingsgebied verdwijnen, en een goed volk ver vallen tot barbarisme?
De mensen, die in Indië hun levenswerk en hun roeping hadden gevonden, kwamen in Holland tot de ontdekking. dat ze door de massa werden beschouwd als een soort slavendrijvers en ‘koloniale uitzuigers’.
De Hollanders sloegen zich in wroeging op de borst, omdat Holland altijd zo beestachtig slecht was geweest voor de Oostindische volken! Dat leek op een soort krankzinnigheid. Het bleek echter al gauw, dat dit soort waanzin een groot gedeelte van de wereld had aangetast. Het begrip, het kennen van de onomstotelijke waarheid, dat de hogere beschaving, de godsdienst, de wijsbegeerte, het recht, de wetenschap door de blanke volkeren zijn voortgebracht, dreigt in de waan te loor te gaan.
Zo staan we dan in een tijd, waarin men zich niet alleen schaamt Nederlander, maar zelfs Europeaan te zijn. En de ondergang van de Nederlandse beschaving in het schone Insulinde behoort bij de ondergang van de Europese beschaving.
Het begint er, zegt men, op te lijken, dat Oswald Spengler, de Duitse denker, die een paar jaar na de eerste wereldoorlog de ondergang van het Europese geestesleven voorspelde, gelijk krijgt. Doch als dit zo zijn zal, dan is het geen noodlot, maar een ondergang, die in verblinding nagestreefd wordt. Wat wij beleven is de zelfmoord van de blanke, die de geestelijke goederen, hem geschonken, zich onwaardig toont.
Wij hopen vurig, dat de regering van Nederland de wijsheid moge vinden, die zij in onze tijden van geestesverwarring en verval zo nodig heeft; en dat zij zal tonen de kracht te bezitten het alleruiterste te doen, wat in haar vermogen is.
Om het leven te redden van tienduizenden harer onderdanen, die aan de schrikkelijkste gevaren bloot staan.
Om, als het kan in samenwerking met andere landen, waar de ogen zijn open gegaan, te trachten millicenen, die eenmaal haar onderdanen zijn geweest, voor ondergang of diepe ellende te behoeden.
Om te strijden voor het behoud van het beste, dat de Nederlandse, dat de Europeese beschaving heeft voortgebracht.
De Voorzitter van het Algemeen
Nederlands Verbond
Dr. J. Schouten