Neerlandia. Jaargang 60

Onze emigranten staan hun mannetje op velerlei gebied

Nederlander bezocht vier emigratielanden

De regeringscommissaris voor de emigratie, mr, ir. B.W. Haveman, heeft enige maanden door vierr van de voor Nederlandse emigranten aantrekkelijke landen gereisd: Australië, Nieuw-Zeeland, Canada en de Verenigde Staten. Voor de Raad van Emigratie heeft hij een uiteenzetting gegeven van de conclusies, die hij uit dit bezoek heeft getrokken. De heer Haveman heeft deze landen vooral onderzocht op enige punten, die voor de emigranten zeer belangrijk zijn: zelfstandige vestiging, economische toestand, huisvesting, geestelijke verzorging en de vereiste diploma's.

Naar schatting van de heer Haveman hebben zich in Australië 20 procent van de Nederlanders, die daar nu drie jaar zijn, reeds zelfstandig gevestigd; veelal met goede en soms met voortreffelijke bedrijfsomstandigheden en vooruitzichten.

Nederlanders zijn gevestigd in de meest uiteenlopende bedrijven: vervoersbedrijven, garages, restaurants, milkbars, brood- en banketbakkerijen, benzinestations, verder als kruideniers, elektri-ciëns, ramenwassers, schilders, steenfabrikanten, deelboeren en geheel eigen boeren. Teveel om op te noemen. Men vindt deze zelfstandigen over geheel Australië verspreid en velen zijn in op-mars, ondanks de financieringsmoeilijkheden, waar deze jonge bedrijven vaak mee te kampen hebben.

Spanning geweken

Toen de heer Haveman vier jaar geleden Australië bezocht, zag hij de Nederlandse emigranten worstelen met de aanvangsmoeilijkheden. Er heerste toen nog onzekerheid omtrent toekomstmogelijkheden, wat zich weerspiegelde in een zekere zenuwachtigheid en bepaalde spanningen. Nu vond hij veel meer rust en aanpassing van de immigrant aan het land zijner keuze.

Australië beschouwt spr, in het algemeen als het emigratieland, dat aan het grootste aantal niet-agrarische emigranten de beste mogelijkheid tot zelfstandige vestiging biedt, uiteraard nadat men er enkele jaren hard gewerkt en spaarzaam geleefd heeft. Zuid-Australië achtte hij op het ogenblik en voor de komende tijd als een der beste, zo niet het allerbeste gebied voor de Nederlandse emigranten om zich een goed uitgangspunt in Australië te verwerven.

Het moeilijke punt

Het huisvestingsvraagstuk blijft het moeilijke punt bij de emigratie naar Australië vervolgde spr. en dit probleem wordt verscherpt, omdat tussenwegen en tussenoplossingen ontbreken. De woningstandaard is zeer hoog en eenmaal onder eigen dak, heeft men over het algemeen een woning, waaraan men in Nederland nimmer toekomt.

Om aan het standaard-huis toe te komen kost meer geld dan waarover de meeste emigranten beschikken en eist dus gemiddeld een lange spaartijd. In beginsel kan deze kwestie echter opgelost worden door middel van kredietverlening.

De katholieke en protestante geestelijken, die nu ook reeds enkele jaren in de immigratielanden werkzaam zijn en rijke ervaringen hebben opgedaan, vormen steunpunten van onschatbare waarde. Hun aantal is uiteraard nog veel te klein en zij allen zijn overbelast en werken dikwijls tegen vergoedingen, die hun leven niet bepaald gemakkelijk maken.

Nieuw Zeeland

Het aantal immigranten naar Nw. Zeeland is, vergeleken bij Australië betrekkelijk klein van omvang. De Nederlandse nederzettingen daar hebben een heel eigen aard. Mislukkingen onder de immigranten, komen er praktisch niet voor.

Plaatsing in een werkkring tegen een behoorlijk loon vindt zonder veel moeite plaats. Men kan spoedig sparen en in een welstand leven, die zeer gunstig bij de gemiddelde omstandigheden in Nederland afsteekt. Dit wordt nog versterkt door het feit, dat vrij vele emigranten ongehuwd zijn. Op landbouwkundig gebied zijn mensen, die hun vak niet kennen, van meet af aan tot volmaakte mislukking gedoemd.

Uitzending van meisjes

Spreker toonde zich een sterk voorstander van uitzending van gezinnen en van meisjes, de laatsten op zakelijke en niet op huwelijksbasis. Voor meisjes schuilt in Nw. Zeeland geen enkel gevaar, dat niet ook in Nederland en dan vaak in veel sterker mate zich voordoet en de positie van de werkende jonge vrouw is ginds maatschappelijk sterker verankerd dan in Nederland, mede door een betere regeling van de zeer gunstige arbeidsvoorwaarden.

Diploma's

Over de vakdiploma's, die in de verschillende immigratielanden dikwijls niet naar hun juiste waarde worden bezien, is het laatste woord nog niet gezegd. Gestreefd zal moeten worden, o.a. naar wederzijdse erkenning van diploma's, vooral ten aanzien van middelbare en universitaire opleidingen.

De intellectuelen

De toekomst van de intellectuelen vervult de heer Haveman met bezorgdheid. Er is een onevenwichtigheid, die zich gaat wreken, omdat het leiderschap, dat van deze groep normaliter uitgaat, bij gemeenschappelijke initiatieven, welke uit Nederlandse emigrantenkringen voortspruiten, ontbreekt, hetgeen als een ernstige leemte wordt gevoeld. Hier treffen wij een nieuw kernprobleem van onze emigratie, waar wij zeker niet aan voorbij mogen gaan.

Canada

Canada zag mr. Haveman als een der landen, waar in de toekomst de hoogste welvaart zal komen.

Hier vindt de zelfstandige vestiging van emigranten hoofdzakelijk plaats op agrarische bedrijven.

Algemeen is men daar uitermate te spreken over de nieuwe mogelijkheden van kredietverlening, welke door de garantieregeling der Nederlandse regering in beginsel zijn opengelegd.

Ver. Staten

Met betrekking tot de Ver. Staten bracht spr, in herinnering, dat het Nederlandse migratieprogramma onder de Ref ugee Relief Act 1953 naar de Ver. Staten het zorgenkind der laatste jaren is geweest, maar nu zovele Amerikaanse burgers en instellingen blijk geven als sponsor (men zou kunnen zeggen: van ‘borg’) voor Nederlandse emigranten te willen optreden, gelooft hij dat men aan gene zijde van de Oceaan het redden kan.