Neerlandia. Jaargang 59

Wat hield ons bezig 50 jaar geleden?

Vacantie-cursussen

In het jaar 1905 werd te Leiden van 18 tot 30 September, een vacantieleergang gegeven, welke werd gevolgd door achttien Vlaamse studenten. De hoogleraren P.J. Blok, G. Kalf en J. Verdam leidden deze leergang, welke de Vlaamse studenten in de gelegenheid stelde ‘te leren ademen in een vrije lucht, zuiver van alle Franse besmetting’, in een tijd, toen de Vlaamse beweging de vervlaamsing van de Gentse hogeschool, waar in verreweg de meeste leergangen de Franse taal voor het onderwijs werd gebezigd, nastreefde.

Prof. Kalff gaf een overzicht van de Noord-Nederlandse letterkunde der 17de eeuw met een afzonderlijk college gewijd aan het zeventiende-eeuwse toneel.

Prof. Verdam besprak dezelfde schrijvers, maar knoopte daaraan vast een lezing over enkele gedeelten uit de Nederlandse Historiën van Hooft en het Cluyswerk van Huyghens. In de tweede week werd de Reinaert besproken en toegelicht.

Prof. Blok gaf college over de betrekkingen van Noord- en Zuid-Nederland gedurende de zeventiende en achttiende eeuw en deed een poging de scheiding van 1830 daaruit te verklaren.

Nederlands onderwijs in Zuid-Afrika

Een hartekreet uit Zuid-Afrika, waar men vreesde, dat het onderwijs op de staatsscholen, waarin alle vrije scholen zouden moeten opgaan, door en door Engels zou zijn en blijven. De Britse regering, die de kosten van het onderwijs zou dragen zou ook de onderwijzers willen opleiden of laten uitkomen en in elk geval het oppertoezicht willen uitoefenen.

De Boeren gaven echter de hoop niet op, dat de tijden weer zouden veranderen en dat eenmaal hun rechten weer zouden gelden en hun nationale kracht zich ten volle zou kunnen ontplooien.

Dat was in 1905; zie hoe de tijden nu in 1955 veranderd zijn en dan in gunstige zin voor het Zuidafrikaans.

Waardering voor Nederlandse boeken

In elk nummer van Neerlandia wordt een krachtig beroep op onze leden gedaan om boeken aan het kantoor van het A.N.V. te zenden.

De resultaten zijn hoogst bedroevend.

De waardering voor onze zendingen is dikwijls ontroerend. Maar die waardering was er ook en even groot vijftig jaar geleden.

Uit Zuid-Afrika schreef men:

‘Mijne dankbaarheid kan ik niet genoeg in woorden getuigen; de waarde der boeken is voor ons veel groter dan iemand Uwer ooit zal begrijpen. De gretigheid, waarmede men de boeken bij uitdeling in ontvangst neemt, zou voor de gevers reeds een ruime vergoeding zijn.’

Een predikant schreef, naar aanleiding van een zending kinderboeken: ‘De warme liefde van het Nederlandse volk heeft in mijn eigen hart een gloed ontstoken, welke niet vermindert. Het is mijn vaste overtuiging, dat U een gezegend werk doet, dat heerlijke vruchten zal voortbrengen in de toekomst.’