Nogmaals de Nederlandse kolonie in Parana (Brazilië)
In het Maart-April nummer van Neerlandia gaven wij enkele bijzonderheden over het leven en streven van onze landgenoten op de hoogvlakte van Paraná in Zuid-Brazilië en de moeilijkheden waarvoor zij staan bij het geven van onderwijs aan de jeugd aldaar.
Uit sedertdien ontvangen brieven van de heer Vermeulen en van het hoofd der school, de heer Van Westering, beschikken we nu over meer en vollediger gegevens, die we onze lezers niet onthouden willen.
De Nederlandse zuivelkolonies dateren van 1911.
Hoe de eerste kolonisten in een jarenlange titanenstrijd moeilijkheden van allerlei aard hebben moeten overwinnen is nauwelijks te beschrijven. In die jaren van strijd om het bestaan kon noch tijd noch geld worden gegeven voor goed Nederlands onderwijs. Eerst twee jaren geleden konden de Nederlandse kolonisten de heer Van Westering laten uitkomen. Men had een leerkracht en leerlingen, maar men miste een schoolgebouw, boeken, kasten, schoolbanken.
De leerlingen, die Van Westering op zijn school onderwijst, zijn kinderen, die het Braziliaanse lagere staatsonderwijs achter de rug hebben; allen geboren in Brazilië uit ouders die ook eigenlijk al Brazilianen waren, kinderen van vaders, die reeds hebben gediend in het Braziliaans leger. De grootouders waren Nederlanders.
Aan de heer Van Westering nu de taak om de Nederlandse taal en de Nederlandse gedachte dezen Brazilianen van Nederlandse afkomst bij te brengen, wat nl. de wens is van de leiding in die kolonies, die wil, dat op de Nederlandse stam het Nederlandse stempel gedrukt blijft, of gedrukt wordt.
Ziet hier een pionier onder de pioniers. Van Westering, de pionier op het terrein van de geest, de anderen pioniers op hun terrein.
De godsdienst der vaderen, het vaderlandse onderwijs, de Nederlandse cultuur, de geschiedenis van ons volk, de betekenis van het huis van Oranje, waarvan deze jeugd niet meer weet, moeten weer levend worden gemaakt.
Bij deze moeilijke, voor één mens bijna te zware, taak ondervond Van Westering veel steun van de heer Vermeulen, dien hij een stoere, onvermoeibare Paraná'se Churchill noemt, die nooit de moed liet zinken en altijd weer wegen zag en middelen vond om verder te gaan.
De heer Vermeulen kon in zijn laatste brief aan ons geen woorden vinden om zijn erkentelijkheid ten volle te betuigen voor de kist en pakketten, inhoudende kinderlectuur voor jongens en meisjes. Het was aandoenlijk, zo schreef hij, om de kinderen gade te slaan bij het uitpakken van de kist en de pakketten, de handen in stille bewondering tegen de gezichten gedrukt; de oh's en ah's waren niet van de lucht.
De bouw van een nieuwe kerk, onder leiding van ds L. Moesker, waarvoor reeds 500.000 cruzeiros beschikbaar zijn eist aller zorg. De bouw van een school, gedeeltelijk uit het materiaal van de oude kerk, onder leiding van de heer Van Westering niet minder.
Er is nijpende behoefte aan een eigen verenigingslokaal voor het houden van filmavonden, bijeenkomsten, toneeluitvoeringen, onder leiding van de culturele vereniging, een schepping van Van Westering.
Voor dit gebouw is nodig een bedrag van 150.000 à 200.000 cruzeiros.
In totaal is dus voor een school en een verenigingslokaal een bedrag van 250.000 à 300.000 cr. nodig: hiervoor is pas 6000 gld. of 120.000 cr. beschikbaar.
De kolonie is in het bezit van een eigen Philips filmapparaat, ter waarde van 150.000 cr. Voorts een eigen geluidsinstallatie van Philips, ter waarde van 40.000 cr.
Er is een goed georganiseerde bibliotheek voor ouderen, onder leiding van Van Westering.
Hier ligt voor ons Verbond een grote taak, want met onze hulp zal het mogelijk worden deze Nederlandse Brazilianen te behouden voor onze cultuur, voor onze taal.