Afrikaners in Oost-Afrika
De Van-Riebeeckschool in Kenia
Onder Oost-Afrika wordt gewoonlijk verstaan de drie gebieden Tanganiks, Kenia en Oeganda. Het eerstgenoemde is de vroegere Duitse kolonie Duits-Oost-Afrika, thans mandaatgebied onder de Verenigde Volken en door de Britse regering bestuurd. Oeganda is een Brits protectoraat, Kenia vroeger Brits Oost-Afrika, is een kroonkolonie.
Tussen 1904 en 1908 zijn de Afrikaners naar die gebieden getrokken en de Afrikaanse gemeenschap is thans meer dan 3000 zielen groot, met meer dan 500 kinderen van schoolgaande leeftijd. Op kerkelijk gebied zijn de Afrikaners georganiseerd, maar ook op onderwijsgebied zijn ze niet ten achter gebleven. Zo is dan ook een kerkelijke school gesticht in Kenia, in de vrucht bare omgeving van Thomsons' Falls. Aanvankelijk in twee klaskamers op Ol Joro Orok, heeft deze school niet alleen steun van de kerken in de vier provincies van de Unie genoten, maar ook van de Voortrekkersbeweging, en de F(ederasie) van A(frikaanse) K(ultuurvereniginge). Er is een Raad van Beheer, waarvan J.H. Louw voorzitter en C. Fourie secretaris is. Het schoolfonds werd gestijfd door inzamelingen tijdens een concertreis, door opvoeringen van een toneelstukje, enz.
Toen er voldoende gelden bijeen gebracht ware werd ter gelegenheid van het Van-Riebeeckfeest in 1952, de eerste steen gelegd van de Van-Riebeeckschool, door ds C.B. Brink, welke Hogere school, de spreuk heeft aangenomen van: ‘Sta dan Vas’. De school met 120 kinderen heeft een goed modern kosthuis, waarin 113 leerlingen zijn gehuisvest.
Het hoofd der school is de heer J.R. Pauw. Er zijn 8 onderwijzers aan de school verbonden en ofschoon de personeelsvoorziening een groot probleem is, ook van wege de salariëring, is men er in geslaagd deze school op een goeden grondslag te vestigen. De heer Pauw is tevens superintendent van het kosthuis.
Zo is dan de Van-Riebeeckschool een vooroost, diep in Afrika, die de afstammelingen van de pioniers en de groeiende Afrikaanse bevolking onderwijs, cultuur en godsdienst geeft en de moedertaal handhaaft, ofschoon natuurlijk de Engelse taal niet vergeten wordt, want alle Afrikaners in deze Engelse gebieden zijn volkomen tweetalig.
Om een bewijs te geven van belangstelling in dit Afrikaanse cultuurcentrum heb ik namens het Verbondsbestuur een exemplaar van ons gedenkboek: Van Oorlog en Vrede, Gedenkboek van de Vrede van Munster aan de school geschonken, ten einde dit exemplaar aan de beste leerling(e) als prijs te doen uitreiken.
Fred. Oudschans Dentz