Oprichtings-Vergadering van de Studentenafdeling Nijmegen op 5 Juni 1953
Drs Jo Hansen (Roermond) over ‘Regionalisme, Nationalisme en Federalisme’
De heer Veltmans opende de vergadering en heette de aanwezigen welkom bij deze eerste bijeenkomst van de nieuwe afdeling.
Hij herinnerde aan het belang van de slag bij Woeringen en die der Gulden Sporen op het einde der dertiende en het begin der veertiende eeuw en trok een vergelijking met de positie, waarin de Lage Landen zich bevinden, wanneer de West-Europese Federatie tot stand komt. Dan zal het er namelijk op aankomen de Nederlandse cultuur, die in de 14de eeuw gelegenheid kreeg zich zelfstandig te ontwikkelen, te verdedigen. ‘Juist in het ideale groter verband der Europese Federatie dient elk volk er toe bij te dragen’, aldus spreker, dat die een- heid geen steriele eenheid door gelijkschakeling, doch een vruchtbare eenheid in verscheidenheid zal zijn’.
Spreker wees verder op de zeer gunstige positie der Nederlanden, zowel taalkundig als economisch en duidde de middelen aan van het Alg. Ned. Verbond, teneinde de Nederlandse cultuur te verdedigen in Benelux- en West-Europees verband, ja, overal ter wereld.
Als bijzonder actie-punt wenste de voorzitter te zien: nauwer en veelvuldiger contact met het K.V.H.V. (Katholiek Vlaams Hoogstudenten Verbond) te Leuven en te Gent.
Daarna werd het woord gegeven aan Drs Jo Hansen. De spreker beschouwde de mens van zijn geboorte af, waarbij hij de verschillende omgevingen aftekende, waarmee de mens achtereenvolgens kennis maakt (familie, wijk, gemeente, gewest, staat, volk, Europa, enz.) en hoe deze aldus zijn geest stelselmatig verruimen.
Spreker behandelde verder de opkomst van het regionalisme, dat vooral sinds de bevrijding, in alle landen sterk de aandacht vraagt. Zowel in Nederland als ook in Frankrijk, Duitsland en Engeland bestaat een steeds meer opkomend regionaal bewustzijn.
In Frankrijk hebben slechts het Bretoens, Katalaans, Decitaans en Baskisch enige rechten verkregen, in tegenstelling tot het Nederlands, dat door de Franse staat bij wet van 22 December 1950 verboden werd aan de Frans-Vlamingen, ondanks heftige protesten van dezen.
Wordt het niet hoog tijd, dat de Nederlandse staat officiëel of desnoods officieus stappen gaat ondernemen bij de Franse regering ten gunste van de Nederlandse cultuur in Zuid-Vlaanderen (de Franse departementen Nord en Pas de Calais), waar van de 1,5 millioen mensen, 500.000 in onderling verkeer nog steeds het ‘Vlaams’ spreken. De Engelse regering deed dit wel, met name ten gunste van het Bretoens en het Baskisch. De Franse staat heeft ten slotte toch niet voor niets ‘de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens’ mede ondertekend.
Ook in Duitsland ziet men in Zuid- en Noord-Rijnland, Westfalen, Benthem, Lingen en Oost-Friesland een heropleving van de plat-Nederlandse cultuur (Nederduitse symphonie!). Via het regionale (het fundament) komen we dan op het nationale terrein, de eerste verdieping van het Europa-huis.
Hier ligt de taak van het A.N.V., nl. de band tussen alle Nederlands-sprekenden te versterken.
In Europa wonen 20 millioen Nederlands-sprekenden, waarvan er 15 millioen het Nederlands officiëel gebruiken.
Bovendien wonen er in Zuid-Afrika bijna één millioen mensen, die het Zuid-Afrikaans tot moedertaal hebben; een taal, die voor ons geen enkele moeilijkheid oplevert.
Dat een nauwer contact tussen alle Nederlands-sprekenden zeer nodig is, bewees spreker door te wijzen op de ongehoorde toestand langs de gehele taalgrens. Door Benelux en West-Europese federatie wordt deze strijd meteen een zaak voor alle Noord-Nederlanders. En het is een felle strijd, die de Zuid-Nederlanders op het ogenblik moeten voeren voor het behoud onzer gezamenlijke Nederlandse cultuur langs de gehele taalgrens, vooral te Moeskroen, Ronse, Edingen, in het Brusselse, in het land van Overmaas en in Zuid-Vlaanderen.
Het naar elkaar toegroeien van de Nederlandse gewesten - Nederlands- en West-Limburg; de 4 Vlaanderens, Noord- en Zuid-Brabant - zal uiteindelijk een eensgezindheid doen ontstaan, waardoor we vanzelf zullen groeien naar een Europese federatie (2de verdieping!). Dan ook zal deze Europese federatie niet een grauwe massa omvatten, doch een bloeiend geheel, waarin wij, blijvend wat we zijn, - geheel naar onze eigen aard - het onze zullen bijdragen tot een welvarend Europa.
J.V.