Prof. Dr W. Couvreur bespreekt te Gent het Federalisme in België
Spreker, die voorzitter is van het Vlaams Comité voor Federalisme, hield zijn lezing aan de hand van het manifest dat op 8 December l.l. door vijftig vooraanstaande Vlamingen en evenveel Walen werd ondertekend en waarvan wij hierna, vooral ter informatie van onze Noord-Nederlandse lezers, hier de tekst woordelijk geven.
‘Ondergetekenden Vlamingen en Walen verklaren, dat België bestaat uit twee volkeren met elk een eigen taal en een eigen culturele en ethische individualiteit: het Vlaamse en het Waalse volk. Een objectieve afbakening van de taalgrens vormt degrens tussen Vlaanderen en Wallonië.
Gelet op het essentieel karakter van de Nederlandse integriteit van Vlaanderen en van de Franse integriteit van Wallonië worden taalminderheden in een van beide landsgedeelten erkend. In de Brusselse agglomeratie, bondshoofdstad van België, zijn beide talen en culturen gelijkgerechtigd zonder enige voorrang.
Ondergetekenden zijn van oordeel dat een federale structuur van de Belgische Staat, die elke inmenging van het ene volk in aangelegenheden van het andere uitschakelt en een einde maakt aan de steeds opnieuw oplaaiende twisten tussen Vlamingen en Walen, de Belgische saamhorigheid ten goede komt en versterkt. Daarom zijn ze voorstander van de ruimst mogelijke autonomie voor Vlaanderen en Wallonië. Behoudens in Bondsaangelegenheden, die uitdrukkelijk in de Grondwet worden vermeld en onder de bevoegdheid van de Bondsraad vallen, berust de staatsmacht, met inbegrip van de residuaire, bij de Vlaamse en Waalse raden. De Bondsraad bestaat uit een gelijk aantal Vlaamse en Waalse afgevaardigden. Vlamingen en Walen hebben recht op een gelijke verdeling der ambten in alle federale bestuursorganen, welker aantal en bevoegdheid zoveel mogelijk worden beperkt.
Ondergetekenden verklaren, dat de Brusselse agglomeratie historisch Vlaamse grond is, maar dat het karakter van bondshoofdstad een speciaal statuut, steunend op de strikte gelijkheid van Vlamingen en Walen, noodzakelijk maakt. De inwoners der bondshoofdstad, die geen afzonderlijke bevolkingsgroep uitmaken, hebben de Vlaamse resp. Waalse subnationaliteit volgens nader uit te werken criteria. Voor de Brusselse agglomeratie wordt een paritaire stadsraad met administratieve en culturele bevoegdheid ingesteld. Zijn bevoegdheid, die beperkt blijft tot de belangen der agglomeratie, zal nader door degrondwet worden omschreven.
Een speciaal statuut voor Belgisch-Kongo dient later te worden uitgewerkt.’
Na de uiteenzetting van dit manifest volgde een vinnig debat, waarbij zowel voor- als tegenstanders aan het woord kwsamen.
Een zaak is zeker: het federalisme is in België opnieuw aan de orde van de dag en het wordt zowel in het pers- als in het verenigingsleven druk besproken en bestudeerd.
G.d.J.