Benelux en Europa
Lezing van Prof. Dr H. Brugmans te Gent
Op Dinsdag 28 October sprak in de Aula van de Rijksuniversiteit te Gent, op uitnodiging van het A.N.V.-tak Oost-Vlaanderen, Prof. Dr Hendrik Brugmans, Rector van het Europacollege, over Benelux en Europa.
Aan de bestuurstafel hadden plaats genomen Prof. Dr P. de Keyser, die de vergadering voorzat in afwezigheid van de heer C. de Wael door ziekte verhinderd, verder Prof. Dr F. Fransen en de heren Grulois en Picard.
Na een welkomstwoord door Prof. De Keyser, ondervoorzitter van de Tak Oost-Vlaanderen van het A.N.V., begon Prof. Brugmans zijn uiteenzetting met er op te wijzen hoe verkeerd het is, het voor mogelijk te houden dat men trapsgewijze de Benelux, het Verenigd Europa en de Atlantische Gemeenschap kan verwezenlijken. Dit zijn drie geheel verschillende zaken, die elk hun eigen problemen hebben. Zien we b.v. niet, hoe op het gebied van de defensie men niet enkel over Benelux maar ook over het Verenigd Europa is heen gesprongen, om tot een Atlantische verdediging te komen waarin Europa slechts als een tactische eenheid kan worden beschouwd.
Het is trouwens een feit dat de mogelijkheden groter zijn, wanneer men b.v. met zes is, dan wanneer men met tweeën tot overeenstemming moet komen. Er is in het eerste geval immers meer kans op compensatie.
In zake Benelux waren - en zijn - er een aantal factoren die een spoedige eenmaking van de lage landen op economisch gebied hebben belemmerd. In de eerste plaats is Nederland heel wat zwaarder gehavend uit de oorlog gekomen dan België, waardoor beide landen na de bevrijding niet op gelijk niveau zijn begonnen; ten tweede stelt het allesoverheersend probleem dat de overbevolking in Nederland is, zich lang niet zo scherp in België; ten derde heeft Nederland juist zijn rijk koloniaal gebied verloren op het ogenblik dat België meer belang ging stellen in zijn Congo (denk aan het uranium) en ten vierde staat men in België zeer afwijzend tegenover elk Staatsdirigisme, wat in Nederland niet het geval is.
Is Benelux tot heden niet geworden wat velen er van hadden verwacht, toch dient dit experiment doorgezet te worden en de lage landen kunnen vooral op politiek terrein in het nieuwe Europa een grote rol vervullen. Reeds heeft deze Beneluxproefneming een arsenaal van ervaringen opgeleverd, waarvan men bij de Europese integratie nuttig gebruik kan maken.
Daarenboven is het de taak der Beneluxlanden als kerngebied ener Europese federatie een machtige rol te spelen bij de naijver tussen de Duitse, de Franse en de Italiaanse cultuur. Verder is het juist in de lage landen dat men er meer dan elders van overtuigd is dat het Verenigd Europa een Nieuw Europa moet zijn en dat onze democratie in nieuwe vormen gegoten moet worden.
Wat ten slotte de Vlaamse beweging betreft, deze moet leren in grote lijnen te zien en haar doel moet er mede op gericht zijn Vlaanderen rijp te maken om als deel van de Nederlandse Cultuurgemeenschdp zijn plaats in te nemen in het groot Europees complex.
De heer Crulois, Voorzitter van het Benelux-comité, dankte de spreker voor zijn diepzinnige en zeer gewaardeerde uiteenzetting.
Voegen wij er aan toe dat de gewestelijke zender Gent van de B.N.R.O. enkele dagen later een uitgebreid overzicht gaf van deze belangrijke lezing.
G.D.