Wanneer gij dit geschrift onder de open krijgt, zullen alle formaliteiten, nodig voor Uw vertrek, al vervuld zijn, of zult gij wellicht aan boord van het schip, of in enig ander transportmiddel, onder weg zijn naar het nieuwe land Uwer vestiging. Gij hebt afscheid genomen van Uw familieleden en vrienden en wacht nu met spanning het ogenblik af, dat gij de grond van Uw tweede vaderland zult betreden. Vóórdat dit gebeurt, willen wij, hoewel niet tot Uw familie of bekenden behorend, U een laatste afscheidsgroet brengen.
Wij, bestuursleden van het Algemeen Nederlands Verbond, dat tot doel heeft de Nederlandse beschaving onder landgenoten en stamverwanten, in Nederland en in den vreemde, te handhaven en te bevorderen, stellen groot belang in Uw vestiging in een nieuw vaderland. En dit niet alleen, omdat wij vurig hopen, dat gij en zij, die met U medegaan, zullen slagen in de verwezenlijking Uwer voornemens, maar ook, omdat wij in U vertegenwoordigers zien van ons Nederland, dat een eeuwen-oude, eervolle geschiedenis heeft. Een geschiedenis, vol van strijd voor vrijheid en zelfstandigheid, rijk aan merkwaardige resultaten op het gebied van kunst en wetenschap, van onderwijs en sociale maatregelen, van landbouw, handel, nijverheid en scheepvaart. Kortom, het Koninkrijk der Nederlanden met zijn overzeese gebiedsdelen, neemt in de rij der volken een eervolle plaats in, uitsluitend op grond van zijn beschavingsgoederen.
Houd als vertegenwoordiger van dit land onze roem hoop, door juist die eigenschappen van karakter op de voorgrond te stellen, waardoor onze beschaving groot is geworden: werkkracht, eenvoud en betrouwbaarheid.
In de geheel nieuwe omstandigheden, waarin gij komt te verkeren, willen wij U met onze bescheiden krachten raad en hulp bieden. Wij stellen U het volgende voor:
| 1. | Verenig U zo mogelijk met Uw nabijwonende land- of stamgenoten en sticht een afdeling van het Algemeen Nederlands Verbond. Doe daarvan mededeling aan het Verbondsbestuur. Ons maandblad Neerlandia words in alle delen der wereld gelezen; |
| 2. | Richt in zulk een afdeling een bibliotheek van Nederlandse boekwerken op. Bericht aan het Verbondsbestuur welke snort boeken daarbij gewenst zijn: b.v. leesboeken voor ouderen (romans) en jongeren; boeken op godsdienstig en kunstzinnig gebied, enz. Zoveel mogelijk hopen wij aan Uw wensen te kunnen voldoen. Het Algemeen Nederlands Verbond heeft gedurende zijn vijftigjarig bestaan duizenden Nederlandse boeken naar vele landen der wereld verzonden. |
| 3. | Indien gij een werkkring krijgt op een plaats, te ver afgelegen om van een Nederlandse boekerij gebruik te maken, meld U dan toch bij ons aan. |
| 4. | Als gij iets over Nederland wilt weten, schrijf ons dan. |
| 5. | Meld ons Uw bevindingen in Uw nieuwe Leven en geef ons adressen op van U bekende landgenoten in Uw omgeving. Het ga U goed en vergeet Nederland niet!’ |
Ontegenzeggelijk is de bedoeling zeer goed. Het streven is loffelijk en niets zou mooier zijn, dan dat deze circulaire voor de volle honderd procent succes had!
Maar, lezer, wat zal van de vijf punten hierboven genoemd, in de practijk worden gebracht, wanneer de emigrant in zijn nieuwe vaderland is aangekomen?
Alles is nog zo vreemd; kennissen heeft de nieuwaangekomen emigrant nog niet; waarschijnlijk kan hij met de taal nog slecht overweg; hij moet zijn woning inrichten; hij moet nog vele moeilijkheden overwinnen; hij moet nog acclimatiseren.
En dan, ja eerst dan, bestaat de mogelijkheid, dat hij tijd krijgt om eens rustig over de circulaire na te denken. Maar in de meeste gevallen zal deze dan zoek de inhoud vergeten zijn....!
Het zou schrijver dezes dan ook interesseren te vernemen, hoeveel antwoorden op de uitgereikte circulaires zouden binnenkomen.
Neen, dit alles moet gedaan en gesteund worden door een organisatie, waarvan de emigranten zelf deel uitmaken. Dan zal zeker succes worden geboekt.
Mary Pos beschrijft in haar vaker genoemde boek ‘Ik zag Amerika’ de uitwerking, die een door haar uitgesproken rede over Nederland had, als volgt: ‘Het enthousiasme voor ons land klaterde op in het applaus en na afloop stormden deze jonge Nederlandse nazaten letterlijk op me af, met een niet te stremmen stroom van opgewonden vragen.’
Dit is een voorbeeld van de wijze, waarop zeker resultaten verkregen kunnen worden.
Zonder organisatie is het in deze artikelen voorgestelde echter niet mogelijk.
In het volgende nummer zullen daarom enkele opmerkingen over de organisatie worden gemaakt.
Axel
C. Smies
De schrijver dezer artikelenreeks vraagt zich af, waaraan het is toe te schrijven, dat er nog slechts één reactie is ingezonden aan de redactie van Neerlandia.
Hij wil niet veronderstellen, dat het onderwerp de belangstelling van de Verbondsleden niet heeft en houdt zich voor opmerkingen gaarne aanbevolen, vooral omdat hij alleen dan kan weten of de lezers al of niet met zijn voorstellen instemmen.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd