IVde Frans-Vlaamse Kultuurdag te Waregem
Zondag 2 September begon te Waregem onder ruime belangstelling de IVde Frans-Vlaamse Kultuurdag.
De heer André Demedts, promotor van deze Frans-Vlaamse dagen, verwelkomde de aanwezigen en in het bijzonder de buitenlandse afgevaardigden, onder ie Mr F.G.A. Huber, secretaris van het A.N.V.
Als eerste spreker tijdens de voormiddagzitting hoorden we de heer Dr Jan Klaas uit Rijsel, die sprak over ‘Het Vlaamse probleem in het Noorden van Frankrijk’. Spreker wees op het onloochenbare bestaan van een Vlaams dialect en een Vlaamse traditie in de Westhoek. Zoals de toestand echter thans zich ontwikkelt gaat onze taal in het Noorden van Frankrijk stil ten onder. Zo pas werd in Frankrijk een wet aangenomen, waarbij bepaalde dialecten als het Baskisch, het Bretoens, het Provençaals opnieuw in de scholen mogen worden onderwezen. Voor het Nederlands en het Duits echter werd uitzondering gemaakt, naar het heet ‘wegens de traditionele vijandigheid van deze kulturen tegenover de Franse’ .... Spijts alles blijft een kleine schare getrouwen in hart en geest Vlaming, al kennen ze vaak niet eens meer hun moedertaal.
Als tweede spreker trad op de heer Raymond Lotthé uit Parijs, hoofdredacteur van het tijdschrift ‘l'Occident’, behandelende ‘Le probleme européen, vu par un flamand’. Hij zegde o.m.: Europa's beschaving is gevormd uit drie bestanddelen, nl. het Christendom, de GrieksLatijnse kultuur en de Germaanse invloed. Het is in de Lage Landen, dat de synthese van deze drie elementen in haar beste vorm tot stand kwam. De Lage Landen vormden eenmaal het kerngebied van het Westen; ze moeten dit opnieuw worden en als federator optreden ten einde Europa de weg te wijzen naar nieuwe grootheid.
Na deze twee interessante uiteenzettingen volgde een drukke gedachtenwisseling waarbij allerlei voorstellen werden gedaan, zoals het oprichten van een tijdschrift voor Frans-Vlaanderen, het verlenen van studiebeurzen aan talentvolle Frans-Vlamingen met het doel hen een of meer jaren aan een Vlaamse of Nederlandse universiteit te laten studeren.
Tijdens de namiddagzitting welke gewijd was aan Stijn Streuvels, bij gelegenheid van zijn 80ste verjaardag, sprak de heer A. Demedts over deze grote Vlaamse prozaschrijver, terwijl de heer Antoon Vander Plaetse ter illustratie verschillende fragmenten voordroeg uit het werk van de Vlaamse auteur.
Tenslotte deelde de heer Demedts nog mede dat een beperkt actiecomité is gevormd, dat zich o.m. ten doel stelt het oprichten van een tweetalig tijdschrift voor Frans-Vlaanderen. Tevens werd een oproep gedaan tot allerlei verenigingen om door besprekingen in brede kringen de aandacht op Frans-Vlaanderen te vestigen.
Vermelden we nog dat door de zorgen van A.N.V.-West-Vlaanderen een dertigtal boeken onder de aanwezige Frans-Vlamingen werd verdeeld en dat de heer Demedts, zich tot de heer Huber richtend, in welgemeende bewoordingen zijn beste wensen uitsprak voor de verdere actie en uitbouw van ons Verbond.
's Avonds werd tot besluit van deze geslaagde kultuurdag door ‘Het Vlaams Toneel’ een opvoering gegeven van ‘Elckerlyc’ en ‘Nu noch’.
* * *
Hierbij willen we toch een paar bedenkingen maken.
Het is voldoende bekend, dat Frankrijk jaarlijks millioenen uitgeeft voor zijn kulturele expansie in het buitenland (denk aan de ‘Alliances francaises’, ‘Amitiés françaises’, e.z.v.) ; wat heeft Nederland in dit verband, b.v. in de laatste honderd jaar, reeds gepresteerd o.m. tegenover de Vlamingen en Frans-Vlamingen?
Of moeten wij in deze tijden, nu er zoveel gebazeld wordt over de rechten van de mens, zo maar rustig toezien hoe in het land van de ‘vrijheid, broederlijkheid en gelijkheid’ een volksgroep van de Nederlandse stam stil aan wordt gewurgd?
Moge het verlies van het koloniaal bezit in het Verre Oosten bepaalde Nederlandse kringen uit hun hooghartige zelfgenoegzaamheid doen ontwaken. Wellicht wordt dan bewaarheid wat Prof. Dr F.C. Gerretson reeds meer dan 20 jaar geleden voorspelde: ‘Nederland zal slechts Vlaanderen ontdekken, wanneer het Indonesië heeft verloren’.
Gaston de Jaegher