Neerlandia. Jaargang 54

Leestafel

Havelte. Beschrijving van een interessante en typisch Drentse Gemeente, door A. Waterbolk: uitg. Van Gorcum Comp. N.V., Assen, 2e uitgave, ing. 2,50 gld., geb. 3,25 gld.

Onder de vele mooie dorpen van de provincie Drenthe is Havelte zeker niet een van de minste.

Ik herinner me van vroeger de omstreken daarvan zo goed.

Gaat het dan velen als mij, dan spreekt het verleden op dergelijke tochten en tracht men een voorstelling te krijgen van ‘hoe het vroeger was’.

Dat lukt lang niet altijd. Vooral niet als de tocht onvoorbereid wordt ondernomen.

De gemeentesecretaris van deze gemeente heeft in dit aardige boek aan dit verlangen om iets over Havelte en omgeving te weten te komen op prettige wijze voldaan.

En al lezende heb ik me weer volkomen kunnen herinneren, wat ik daar toen zag.

[p. 11]

Het boek is goed geschreven en enkele fraaie foto's maken het nog aantrekkelijker.

Kennen wij, bewoners van het Westen van Nederland, Drenthe eigenlijk wel?

Dat moest wel zo zijn. Alvorens de grenzen te overschrijden, wat meestal een offer is aan de massabeïnvloeding, moesten wij eigen land kennen. En dan Drenthe zeker niet vergeten. In het boek van de heer Waterbolk hebben wij daarbij een goede gids voor dat deel, waarin Havelte de voornaamste plaats en het middelpunt is.

E.H.B.

Schoolradio door W.H. Brouwer, P. Post en M.C.J. Scheffer; uitg. J.B. Wolters, Groningen-Djakarta prijs 1,25 gld.

Aan ingewijden is het bekend, dat hoe langer hoe meer de radio een belangrijk hulpmiddel bij het onderwijs wordt. De K.R.O. en de N.C.R.V. hebben al enige tijd geregeld schooluitzendingen; thans ook de V.P.R.O.; terwijl eveneens bij de V.A.R.A. en de A.V.R.O. dergelijke uitzendingen in voorbereiding zijn.

Ik heb naar verschillende uitzendingen geluisterd en ook gezien hoe deze uitzendingen in de scholen worden ontvangen. En hoe de kinderen daarop reageren.

Dat heeft mij geleerd, hoe het moet; ook, hoe het niet moet en hoe het kan.

De schrijvers, in het onderwijs zeer ervaren, behandelen deze zaak met ernst en met grote deskundigheid.

De school zal dit cultuurgoed niet moeten voorbijgaan. Onze kinderen moeten ook leren luisteren. Dat betekent niet alleen weer wat verstandelijks er bij krijgen; maar ook en in de eerste plaats kennis krijgen door emotionele beleving.

Bovendien weet ik uit ervaring, hoe zelfs volkskinderen zich kunnen afwenden van een slecht radio-gebruik en kunnen leren genieten van en geleid kunnen worden tot de kunst.

Ik ben het met de schrijvers eens: ‘Als de school helpt aan de voorbereiding van gespannen, eerbiedig en critisch luisteren, aan de ontwikkeling van oordeelkundig denken en gesublimeerde emotionaliteit, voldoet ze mede aan een maatschappelijke plicht’.

Als de school daarin slagen zou, zou het A.N.V. zich daar zeer over verheugen.

Vooral aan de leerkrachten der Nederlandse scholen zij dit boekje hartelijk aanbevolen.

E.H.B.

Onderdrukking en Verzet. Afl. 22. Uitgeverij J.M. Meulenhoff, Amsterdam en Van Loghum en Slaterus, Arnhem. Prijs 2,50 gld.

Afl. 22 geeft een foto van de aankomst te Rotterdam van de eerste zendingen tarwe van het Zweedse Rode Kruis op 21 Febr. 1945. Dan een foto van ‘Voedseldropping’ op het vliegveld Ypenburg, 1 Mei '45. Beschreven wordt hoe, Nederland door vliegmachines voedsel kreeg. Deze afbeeldingen treft men aan in het slot van het hoofdstuk over de Voedselvoorziening door Dr Ir S.L. Louwes.

H.M. van Randwijk geeft uitvoerige bijzonderheden over de hongertochten in de hongerwinter. Wat een verschrikking! Wat een ellende moesten vele ouderen van dagen lijden om wat voedsel te bemachtigen! En dan de nieuwe moeilijkheden: hoe moest dat eten gekookt worden? Een paar treffende foto's verlevendigen de tekst.

Ir Th. M.B. van Marle schrijft over het binnenlands vervoer. Foto's van auto's met een gasreservoir (Zeppelin) erboven en met een generator. Bussen met een paard ervoor! Fietsbanden niet meer verkrijgbaar: een wiel van een autoped deed dienst als voorwiel. Duitsland kon alles gebruiken: rails, bovenleiding, palen, draden, auto's, schepen. Wat een droevige tijd!

Tenslotte een artikel over de P.T.T. in de bezettingstijd, geschreven door enige hoofdambtenaren van die dienst. De dienst berekende de schade naar de door de regering voorgeschreven maatstaven op 5 Mei 1945 op ruim 27½ millioen gulden: in werkelijkheid was het een veelvoud van dit bedrag.

Q.

De Gong, Orgaan van de Tucht-Unie, October 1949-September 1950.

Dit nummer van de roepstem der Tucht-Unie telt niet minder dan 60 bladzijden. Het is dan ook een samenvatting van nr 9 van de 36ste en de nrs 1-3 van de 37ste jaargang.

Van de 21 bestuursleden hebben de meesten zitting als vertegenwoordigers van verenigingen, waaronder de Groep Nederland van het Alg. Ned. Verbond. Behalve de Groep is ook haar afdeling Dordrecht lid der Unie.

Behalve de lidmaatschapsbijdragen van verenigingen en personen ontving de Unie in het verslagtijdperk giften van 69 personen en lichamen.

Deze ‘Gong’ bevat bijdragen over de behoefte aan speelruimte voor de jeugd (ook ter voorkoming van straatschenderij en baldadigheid) en het gebruik van de bestaande speelruimte, over ‘wellevendheid’, naar aanleiding van de leuze voor de jeugdweek 1950 van de Nederl. Jeugd Gemeenschap, voorts wenken voor de toepassing van wellevendheid in openbare gebouwen.

Dan volgen een stukje ‘Het woord gewogen’, overgenomen uit het Algemeen Politieblad, handelende over de inkleding van een mondeling verzoek, welke dikwijls niet getuigt van een beschaafde wijze van uitdrukking, een artikel over ‘Verantwoordelijkheid’ van de heer J.A. Hippe, bureauleider der Vereniging voor Alcoholbestrijding bij het Snelverkeer, een artikel ‘Die lieve jeugd van ons’, met de plaatjes overgenomen uit het tijdschrift ‘De Auto’, en een mededeling van de commissie tot wering van baldadigheid in de gemeente Leeuwarden.

Daarop volgt een overzicht uit de Haagse Courant over een lezing van de heer A. Wedzinga, directeur der bijzondere strafgevangenis voor jongemannen te Zutphen, artikelen uit ‘De Tijd’ (Amsterdam) over de invloed van de oorlog op de criminaliteit (vooral misdrijven op het gebied van voedselvoorziening en prijsbeheersing) en uit het Maandblad voor Berechting en Reclassering over Arbeid van gedetineerden door H.G Veth.

Daarna een overzicht over Jaarverslagen van zeven verschillende instellingen. De redactie van De Gong laakt terecht een on-‘Nederlandse’ (niet on-Hollandse’, heer Van der Poel) samenstelling als het woord ‘Dierenbeschermingsadviesraad’ (28 letters).

Nog een opmerking: Hoofd en assistenten van de Jeugdzaal en Bibliotheek in de Colensostraat 4 te 's-Gravenhage, die hun vrije tijd grotendeels opofferen voor het sociale doel genoten daarvoor tezamen aan honoraria niet meer dan 1740 gld. De gemeentelijke subsidie is afhankelijk van het bedrag der contributies, zodat het boekjaar sloot met een klein nadelig saldo.

Na een boekbespreking en een Overzicht der ontvangen tijdschriften (waaronder Neerlandia) besluit het lezenswaardige boekje van de Tucht-Unie, die zich evenals het A.N.V. o.m. de verhoging ten doel stelt van de zedelijke en geestelijke kracht van het Nederlandse volk, met enige staaltjes van gepleegde baldadigheid, overgenomen uit verschillende bladen.

R.