Uit de Zuidafrikaanse bladen
De herdenkingen van October 1899 nemen een belangrijke plaats in in het maandblad Nederlandse Post (nummer 5 van jaargang III). Het nummer begint met een artikel van een Arikaanse medewerker ‘Elandslaagte’, waarin de nadruk gelegd is op de bijzondere betekenis van de daar geleverde veldslag. ‘Men reken' d'uitslag niet, maar tel het doel alleen!’ zouden we willen zeggen. Inderdaad, we vieren geen nederlaag, zo betoogt het blad, doch gedenken de heldendaad van generaal Jan Kock en zijn mannen, die daar de vijand aanviel, strijdende tegen een overmacht, omdat hij een kans meende te zien: ‘Kom ek om, so kom ek om!’
Het blad vestigt er dan de aandacht op, hoe gedurende de gehele oorlog Nederlanders hebben meegestreden in de gelederen der Boeren, overal waar werd gevochten.
‘Na vijftig jaar’, zegt het blad, ‘kom Elandslaagte met alles en alger wat daarmee in verband staan weer op die voorgrond en dit as 'n genesende faktor om al wat goed Nederlands en goed Afrikaans is by hernuwing aaneen te bind’. Het artikel besluit met de wens ‘Meg die herdenking van 21 October 1899 vir Nederlander en Afrikaner die seén van 'n gesonde saamsnoering bring!’
Bij Elandslaagte sneuvelde op laatstgenoemde datum o.m. Dr Herman Coster, oud-praeses van het Leidse Studenten-Corps, later staatsprocureur van de Z.-A. Republiek en een der oprichters van de twee Hollander-corpsen. Tot de herdenkingen in 1949 behoorde een plechtige kranslegging onder de te zijner ere aangebrachte plaquette te Pretoria op initiatief der Vereniging van cud-Leidenaren, ingeleid door Prof. Bokhorst, waarna de heer Albert Kuit een rede hield. In tegenwoordigheid van Minster Swart en Generaal Smuts legde de Nederl. Gezant een krans uit naam van de oud-Leidenaren en de heer C. Plokhooij voor de Band van Nederl. Oud-strijders. Ook bij de Ned. Herv. Kerk in de Du-Toitstraat werden kransen gelegd, o.m. door de Nederl. Vereniging te Pretoria.
Op een avondbijeenkomst, ingericht door de Vereniging Afr.-Ned. Verwantschapsband spraken nog de heren Otto en Plokhooij, deelnemers aan de slag, de zoon van wijlen kommandant Lombard en de Nederl. Gezant, Z. Exe. Jan van den Berg.
De Gezant van Z.-A., Prof. D.B. Bosman, legde een krans in het Universiteitsgebouw te Leiden.
Te Amsterdam waren op 11 October j.l., de herdenkingsdag van het uitbreken der Tweede Vrijheidsoorlog, een dertigtal oudstrijders en enige geneesheren en verpleegsters bijeengekomen aan een maaltijd ingericht door de Nederl. Zuid-Afr. Vereniging, waarbij ook de gezant zich had doen vertegenwoordigen. Een der te Amsterdam studerende Zuidafr. predikanten sprak een gebed uit.
Vele sprekers voerden het woord, waaronder Prof. Burger, de heer Uys (eerste gezantschapssecretaris), de heer L.R. Middelberg, (voorz. N.Z.A.V) en de hoogbejaarde oudstrijder P.J. van Doodeweerd.
Tot slot werden enkele toepasselijke rolprenten vertoond.
Op een herdenkingsavond van de afd. Utrecht van het Alg. Ned. Verbond trad de heer L.R. Middelberg als spreker op.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd