Neerlandia. Jaargang 40

De l7de IJzerbedevaart

Op Zondag 23 Augustus zal het juist twintig jaar geleden zijn, dat het werk van Heldenhulde, onder het voorzitterschap van priester-dichter Cyriel Verschaeve, door enkele vooraanstaande strijders uit de Vlaamsche beweging, aan het IJzerfront, werd aangevangen.

Dit voor Vlaanderen historische feit zal, dien dag, op de 17de bedevaart naar den IJzer, te Diksmuide, worden herdacht.

Met uiterst geringe middelen ingezet is het werk van Heldenhulde gegroeid tot een streven van reusachtige beteekenis voor het Vlaamsche volk. Het bedevaartcomité, onder het voorzitterschap van prof. dr. Frans Daels, herinnert er aan in een oproep, die zoowel voor de stambewuste, medevoelende Noord-Nederlanders als voor de Vlamingen zelf is bestemd. ‘De eerste zerkjes van onze Vlaamsche jongens, aldus de oproep, hebben hun machtige symbolische uitdrukking gevonden in het later, door gansch een Volk, opgerichte IJzerkruis te Diksmuide. En ook de groepjes frontstrijders die, in de tragische oorlogsjaren, zoo vaak en op zoovele plaatsen aan het front, rondom het eenvoudige zerkje van Heldenhulde, op het graf van een vriend, geschaard stonden, zijn nu uitgegroeid tot die massa van honderdduizenden, welke, ieder jaar, in de schaduw van den Vlaamschen Doodentoren, zich, in den geest van het Vredesideaal, met de eigen gesneuvelden en verder met alle gesneuvelden, komen vereenigen.

Hoe zouden wij de twintigste verjaring van het bestaan van ‘Heldenhulde’ beter kunnen herdenken dan met het bezorgen van een waardige laatste rustplaats aan het gebeente van de Vlaamsche pracht-

[p. 185]

jongens dat, sedert eenige jaren, in den schamelen kelder, onder onzen Toren, begraven ligt. Tot dusver moest, bij gebrek aan voldoende geldmiddelen, daar het er op aankwam, vóór alles, den Toren te voltooien, met een naakten kelder genoegen worden genomen. Ons plan is het nu, onze edele jongens, die geen onbekende maar bekende gesneuvelden zijn, fatsoenlijke graftomben te bezorgen en van het geheel een stemmige krypte te maken.

De bedevaart van 1936 zal verder gewijd zijn aan de plechtige herdenking van drie Vlaamsche jongens, drie symbolen van ons Volk, die in de krypte begraven liggen en aan wie nog geen afzonderlijke hulde werd gebracht. Het zijn: Adjudant Firmin Deprez, wakkere studentenleider uit Kortemark, als oorlogsvrijwilliger gesneuveld te Noordschote, in Mei 1916, neergeveld door een verdwaalden vijandelijken kogel, terwijl hij bij het werk zijn soldaten aanmoedigde. Frans Kusters, de vurige Limburgsche idealist uit Rekheim, onderwijzerbrancardier, in Augustus 1917 gevallen op den weg van Kaaskerke met de woorden op de lippen: ‘ik sterf voor Vlaanderens ideaal’; Bert Willems, de moedige Payot, student-oorlogsvrijwilliger uit Wambeek, gesneuveld te Moorslede bij het laatste offensief in September 1918 terwijl hij een makker toeriep: ‘Vliegt de Blauwvoet! Storm op zee!’

Maar, deze 17de Bedevaart zou haar doel missen indien, bij deze gelegenheid niet reeds een begin kon zijn gemaakt met het hierboven uiteengezette plan, in welken gedachtengang het Comité vertrouwt op den geldelijken steun van geheel het Vlaamsche volk te mogen rekenen. Ook uit het stamverwante Noorden zullen alle bijdragen aan het adres van den secretaris-penningmeester Cl. De Landtsheer, Maria Doolaeghestraat 35B, Diksmuide (postrekening 113.465), zeer in dank, worden aanvaard, terwijl ongetwijfeld, verscheidene honderden Noord-Nederlanders er dit jaar prijs op zullen stellen bij de grootsche plechtigheid, op het slagveld, in de schaduw van den indrukwekkenden Vlaamschen Doodentoren, aanwezig te zijn.