Amsterdam.
W.F. van Heusden Sr., een veteraan van het Verbond.
In het Aprilnummer van ‘Neerlandia’ werd er met een paar woorden melding van gemaakt, dat op voorstel van het Bestuur onzer Afdeeling, de Algemeene Ledenvergadering er eenstemmig toe besloot, den heer W.F. van Heusden Sr. bij zijn aftreden als Bestuurslid het Eerelidmaatschap der Afdeeling aan te bieden.
Inderdaad, dat was een kleine, maar meer dan verdiende, hulde aan den man, die hierboven werd aangeduid, als een veteraan van het Verbond. Pionier ware misschien een even juiste aanduiding geweest.
Immers, eigenlijk nog vóór het A.N.V. in zijn tegenwoordigen vorm geconstitueerd werd, was de heer Van Heusden reeds voor de belangen ervan werkzaam.
Zijn eerste optreden in die richting dagteekent uit 1893 tijdens de Wereldtentoonstelling te Chicago, Daar had de firma J. § C. Blooker een salon met een paar wassenbeelden in Hollandsch kostuum ingericht en in een Nederlandschen windmolen op het buitenterrein een proeflokaal voor haar product (cacao) gevestigd.
In dezen molen werd op verzoek van een zekeren heer Hoddenbach van Scheltema een boek neergelegd, waarin bezoekers hun naam en adres konden vermelden, met de bedoeling zóó te kunnen komen tot aaneensluiting van Nederlanders in de V.S. in een Nederlandsch, later Algemeen Ned. Verbond.
Zooals bekend is, werd daarvoor in Vlaanderen destijds reeds geijverd door Hippoliet Meert. De molen werd o.a. bezocht door een der heeren Regout uit Maastricht, die ter bevordering van het goede doel een dollar offerde. Diens voorbeeld werd gevolgd door een anderen, onbekend gebleven, bezoeker, die eveneens $ 1.- gaf.
Bij zijn terugkomst in ons land in 1893 bracht Van Heusden
W.F. van Heusden Sr.
het boek benevens de $ 2.- mede en ontving kort daarna, Januari 1894, in zijn nieuwe woonplaats Berlijn, waar hij eenige jaren achtereen voor zaken zou verblijven, een verzoek van Meert, om hem het boek en het geld toe te zenden. Aan dit verzoek werd voldaan. Een briefje van den heer Hoddembach van Scheltema, dat Van Heusden in dien tijd eveneens ontving, heeft hij kort geleden aan het Verbondsarchief van het hoofdkantoor afgestaan.
De geschiedenis van de oprichting eener Afdeeling te Berlijn is voor Van Heusden niet zonder teleurstelling geweest, vooral, daar niet altijd medewerking van gegoede Nederlanders te Berlijn, die zich reeds in 'n gezelschap ‘Nederland en Oranje’ vereenigd hadden, verkregen kon worden. Toch kwam de Afdeeling tot stand en tot 1916 was Van Heusden er voorzitter van. Na zijn vertrek zijn de zaken te Berlijn minder goed gegaan.
In September richtte hij te Amsterdam, waar hij inmiddels was teruggekeerd, het ‘Comité voor Nederlandsche kinderen in den Vreemde’ op. Voorzitter daarvan werd Prof. Dr. J. te Winkel, penningmeester S. van Lier Ezn. en secretaris W.F. van Heusden Sr. In 1929 werd dit Comité veranderd in een ‘Fonds’, dat ingelijfd werd bij het A.N.V. en waarvan het Bestuur door het Hoofdbestuur van 't A.N.V. wordt benoemd.
Het was juist gezien van de Afdeeling Amsterdam, dat zij iemand, die zoo vele jaren de belangen van het Verbond voorgestaan had, tot lid van het Bestuur koos. Verschillende functies heeft Van Heusden Sr. in ons Bestuur bekleed, eerst als penningmeester, later na het overlijden van S. van Lier Ezn. tevens als secretaris. In de laatste hoedanigheid werd hij door den tegenwoordigen voorzitter, den heer J.Ed. Gerzon, vervangen. Toen echter het secretariaat door diens benoeming tot voorzitter vacant kwam, was Van Heusden onmiddellijk bereid, het naast zijn werk als penningmeester weder over te nemen, tot hij in de eerste functie door Mr. J.W. te Winkel, in de laatste door ondergeteekende kon vervangen worden.
Hiertoe had hij zelf noode den wensch te kennen gegeven; de minder goede staat van zijn gezondheid maakte beperking zijner werkzaamheden, helaas, noodzakelijk.
Het Eerelidmaatschap onzer Afdeeling, waarvan hij, in weerwil van zijn vertrek naar Laren, lid wenschte te blijven, is, het zal uit het bovenstaande gebleken zijn, slechts een geringe erkenning van Van Heusdens veelzijdige verdienstenvoor het Verbond.
C.K. KESLER,
Secretaris der Afdeeling.