Neerlandia. Jaargang 38
(1934)– [tijdschrift] Neerlandia–
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermdMededeelingen | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Legaat.Het Algemeen Nederlandsch Verbond ontving een legaat van f 2.000.- van den heer G.J. Willink te Winterswijk, aldaar overleden op 20 Maart 1933. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Prof. Dr. G.G. Kloeke.Dat de Leidsche leerstoel van wijlen Dr. J.H. Kern door Dr. Kloeke zal worden bezet, hebben wij met groote instemming gelezen. Deze taalgeleerde, die zich vooral door zijn onderzoekingen op het gebied der streektalen onderscheidt - het A.N.V. heeft er zijn zeer gewaardeerde medewerking bij de totstandkoming van de Streektaalrolprent Spakenburg - Bunschoten aan te danken - heeft een staat van dienst achter den rug, die de beste verwachtingen wekt voor zijn nieuwen eervollen werkkring. Hij was sedert 1925 lector en privaat docent te Hamburg en had een leidenden werkkring aan het Germanische Seminar der Universiteit aldaar. Prof. Kloeke is altijd een goed vriend van het A.N.V. geweest en vertegenwoordigt het sedert het vorige jaar in de Dialectencommissie der Kon. Academie van Wetenschappen. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Geschenken voor de Stamboekerij.Van Mejuffrouw A. Bollema van der Veen: ‘Nederlandsche Geschiedenis en Volksleven’ van Van Lennep, Moll en Ter Gouw. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Postzegelafdeeling.Een inzendster van een partijtje gebruikte postzegels verzocht ons nog eens bekend te maken met welk doel deze verzameld worden. Het doel is door verkoop een bedrag bijeen te brengen tot steun voor doeleinden in de lijn van het Alg. Ned. Verbond liggend, in het bijzonder de Vlaamsche Beweging. Ze behoeven niet door de inzenders te worden uitgezocht. Zendingen werden nog ontvangen van Mevr. N.N. te Amsterdam en Mej. K. te 's-Gravenhage. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Afrikaansch een zelfstandige taal.Er bestaat sedert kort een instrument, waarmee men machinaal talen kan leeren. Het heet linguaphone en is een soort van grammofoon, waarop men platen afdraait, die de uitspraak leeren van een paar dozijn talen. Op de niet alphabetische lijst, waarin ook het ‘Hollandsch’ (waarom niet het algemeenere Nederlandsch?) is opgenomen, staat tusschen het Poolsch en het Latijn vermeld het.... Afrikaansch. Het zal den Afrikaners deugd doen, dat hun taal hier als gelijke van de voornaamste cultuurtalen wordt aangemerkt. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Een zending voor Zuid-Afrika.Naar aanleiding van een rondzendbrief van het Hoofd der Intermediaire Gouvernementsschool te Amersfoort, district Wakkerstroom in Transvaal aan den buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister van de Unie van Zuid-Afrika, waarvan Dr. Van Broekhuizen behandeling aan de Afdeeling Boekverspreiding van het A.N.V. verzocht, heeft de leider dezer afdeeling, bij de bezending boeken voor de schoolbibliotheek van genoemde school, een aantal artikelen gevoegd, welke voor uitbreiding van het schoolmuseum in aanmerking komen. Zoo werden o.m. gezonden enkele soorten turven, een briquet, een vuurmaker, drie poppen in nationale Hollandsche kleederdracht, twee paar klompen (een vrouwen- en een mannenklomp), een windmolentje, een paar oude schaatsen, alle voorwerpen die in Afrika niet inheemsen zijn; voorts enkele Nederlandsche geldstukken als een halve cent, een cent, een stuivertje, een dubbeltje en een kwartje. De firma Goedewagen te Gouda stond bereidwillig een partij goudsche pijpen in allerlei vorm af. De kistjes werden begin Februari naar Transvaal gezonden en de inhoud als een geschenk van het Algemeen Nederlandsch Verbond aangeboden. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Commissie Nederland-Curaçao 1634-1934.Voor de komende herdenking der 300-jarige vereeniging van Curaçao met Nederland, heeft zich een Eere-comité gevormd, onder Voorzitterschap van Zijne Excellentie Dr. H. Colijn, Minister van Staat, Minister van Koloniën. De namen der overige leden volgen hieronder in alphabetische volgorde:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 55]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Briefwisseling in het Nederlandsch.Met bijzondere instemming namen wij kennis van een brief, gezenden door de Kamer van Koophandel voor de Neder-Betuwe aan het bestuur der Jaarbeurs te Brussel, waarin zij zegt zich in het belang van waarachtige toenadering in het internationaal verkeer, gedrongen te gevoelen mede te deelen, dat zij van de brieven van genoemd Jaarbeursbestuur van 20 Februari en 10 Maart j.l. met zeer gemengde gevoelens heeft kennis genomen. ‘De meerderheid van de Belgische staatsburgers, aldus luidt de brief verder, heeft het Nederlandsch tot moedertaal en in verband met dat feit behoort in het koninkrijk België het Nederlandsch tot de officieele landstalen. Onze Kamer zou dan ook meenen, dat officieele instellingen, zooals uw jaarbeurs, ook al bestaat er misschien geen wettelijke verplichting, deze tweetaligheid in al hare publicaties in acht behoorde te nemen. Dit is echter een interne Belgische aangelegenheid en het goede gebruik in het internationale verkeer schrijft terecht voor, dat buitenlanders zich daarmede niet hebben in te laten. Het wil ons echter voorkomen, dat deze zelfde regels van internationale hoffelijkheid door uwe instelling zijn overtreden, door ons in het Fransch gestelde brieven te schrijven op briefpapier met een Fransch briefhoofd. In uw brief van 10 Maart stelt u voor een volgend jaar wederom ‘Nederlandsche dagen’ in uitzicht. Onze Kamer vertrouwt, dat u bij het verzenden van de uitnoodigingen daarvoor aan Nederlandsche instellingen rekening zult willen houden met de hierboven gemaakte opmerkingen en het gerechtvaardigd gevoel van eigenwaarde, waaraan wij ons verplicht voelden uiting te geven, zult willen eerbiedigen door u van de Nederlandsche taal te bedienen. Wij gelooven, dat u daarmede zult handelen in den geest van den diepbetreurden vorst, die tot voorkort Koning der Belgen was’. Wij waardeeren dit waardig protest van de Kamer van Koophandel voor de Neder-Betuwe zeer en hopen, dat haar voorbeeld tot navolging prikkelen zal. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Vacantie-cursus te Leiden voor Zuidafrikaansche studenten in de rechten.De Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Rijksuniversiteit te Leiden heeft een vacantiecursus ingericht voor Zuidafrikaansche studenten in de rechten, die aan Europeesche universiteiten buiten Nederland hun opleiding genieten. Hij zal duren van Maandag 9 April tot en met Zaterdag 14 April en is zoodanig ingericht, dat voor de te behandelen onderwerpen een overzicht wordt verkregen van eenige belangrijke onderdeelen van het Nederlandsche rechtsstelsel. Bovendien zullen de deelnemers bekend gemaakt worden met enkele hoofdstukken uit de geschiedenis van het Nederlandsche volk en met het hedendaagsche Nederland. Om te bevorderen dat de deelnemers aan den cursus ook 't huiselijk leven in Nederland leeren kennen, wordt, voor zoover dit gewenscht werd, gastvrijheid voor hen gezocht bij families in Leiden en omgeving. Des morgens zullen lezingen worden gehouden, terwijl voor de middagen uitstapjes zijn ontworpen. De faculteit is tot het inrichten van dezen cursus overgegaan, omdat zij diep doordrongen is van de groote waarde, die er in het bijzonder in dezen tijd gelegen is in het bewaren van nauwe betrekkingen tusschen de Nederlandsche en Zuidafrikaansche rechtsgeleerden. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Die Suidafrikaanse Sentrale Biblioteek.Onder de leuze ‘Gee die mens die lig en hy sal self sy weg vind’, heeft de ‘Raad van Kuratore van die Staatsbiblioteek’ te Pretoria een oproep om steun in geld en boekgeschenken de wereld ingezonden, welken wij gaarne onder de aandacht onzer leden en lezers brengen. In dien oproep wordt o.m. gezegd:
‘Dit is die plig van die Sentrale Biblioteek om die biblioteekstelsel van die Unie so te organiseer dat die hele volk dieselfde geleentheid sal hê om te lees. Elke normale mens lees graag. Om 'n goeie boek te lees, is reeds 'n daad van selfhelp, en met reg sou aangevoer kon word dat die verwaarlosing van biblioteke en van lees in die verlede en ook vandag, grootliks die oorsaak is van die armblanke-vraagstuk in Suid-Afrika. Van al die openbare biblioteke in die wêreld is die van Suid-Afrika seker die swakste beskenk. Nieteenstaande die grote vrygewigheid wat ten bate van so veel goeie dienste in Suid-Afrika geskied, tog is dit waar dat die nuttigste, mees blywende en duursame bewys van vaderlandsliefde wonderlik versaak is deur die lewendes in hulle gifte en deur die afgestorwenes in hulle nalatenskappe; heel waarskynlik omdat die behoeftes van Suidafrikaanse biblioteke nie opmerklik onder die aandag van persone wat in staat is om te help gebring word nie.’
De voornaamste wenschen zijn: Die daarstelling van 'n groot nasionale referensiebiblioteek wat elke publikasie van eersteklas belang op alle gebiede van menslike bedrywighede en beskouings sal bevat. Om die versameling so doeltreffend moontlik te maak vir elke Suidafrikaanse burger, sal dit noodsaaklik wees, namate omstandighede dit verlang, om 'n tweede eksemplaar van selfs duur boeke aan te koop.
Die aanvulling van die Africana-versameling met werke wat handel oor enige deel van die vasteland van Afrika, of hulle skynbaar van belang is of nie.
Een bibliografiese diens om 'n volledige versameling van boekbeskrywings van die wêreld aan te skaf en by te hou, en om lyste van boekbeskrywings en informasie te verstrek.
Katalogusse van Vak- en ander Boeke om lyste en katalogusse van vakboeke en boeke van algemene belang op te stel, uit te gee, en aan biblioteke en persone te verstrek.
Die samestelling van 'n katalogus wat die boeke waaroor alle biblioteke in Suid-Afrika beskik, aangee, om aldus samewerking tussen biblioteke en die gebruik van boeke op die mees ekonomiese manier, te vergemaklik. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Vereeniging voor Beschaafde Omgangstaal in Vlaanderen.Deze vereeniging, welker hoofdsecretariaat gevestigd is in de Oostenstraat 25 te Antwerpen, breidt haar werkzaamheden steeds uit. De tak Groot Antwerpen houdt 's winters elken Vrijdagavond in Koffiehuis Quellin bijeenkomsten, die geopend worden met een oefeningsles van een uur. Te half 10 wordt dan een spreekbeurt vervuld. Voor deze maand staan op het programma: 6 April, A. Spillemaeckers over Gedachten in 'n donkeren nacht; 13 April, Prof. E. Verachtert, de leider van Tak Groot Brussel, over Brussel en Vlaanderen; 20 April, V. Haesaerts over De Techniek een zegen of een vloek? Wisselwerking tusschen techniek en kultuur; 27 April, H. Oosterwijk, De nieuwe geest in het zakenleven. In den loop der maand April worden twee leergangen over beschaafde omgangstaal geopend in de Stadsschool der Belgiëlei 99. De leergang van elken Donderdag vangt aan op 12 April, de Dinsdag-leergang op 17 April, beide te 8 uur. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 56]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Uit den rondzendbrief voor April nemen wij nog met groote instemming het volgende over:
‘Individueel toetreden tot de vereeniging en het persoonlijk gebruiken van het Algemeen Beschaafd is 'n zeer verdienstelijke daad, maar het is onvoldoende om het beschaafd spreken in breedere lagen te verspreiden en 'n sterke strooming te verwekken. Men weze er van overtuigd: zonder een bloeiend vereenigingsleven, waar de leden regelmatig hun volharding kunnen stalen, is er vooralsnog in Vlaanderen geen snelle vooruitgang mogelijk. En toch is de snelle verspreiding van de beschaafde omgangstaal als LEVENDE, WERKELIJK en DAGELIJKS gebruikte taal, dringend noodzakelijk om de om zich heen grijpende verfransching in te dijken. Aan de basis van den strijd van het Nederlandsch in Vlaanderen, het Vlaamsch, tegen het Fransch, ligt de kwestie van het prestige van het Fransch, dat in de Vlaamsche gewesten enkel in den vorm van een beschaafde taal gekend en gesproken wordt. Het staat chicquer het beschaafde Fransch te spreken dan de Vlaamsche dialecten. Daarom zal het Fransch blijven vooruitgang maken, zoolang de Vlaming niet tegenover het beschaafde Fransch het beschaafde Nederlandsch stelt. De waarde van den politieken strijd verzinkt in het niet, wanneer men voortgaat deze psychologische wet over het hoofd te zien.’ | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Het Dietsche lied.Bij de N.V. Drukkerij en Uitgeverij J.H. de Bussy te Amsterdam verscheen Afrikaansche Mieliepitten. 'n bundeltje Afrikaansche liedjes voor zang met pianobegeleiding, verzameld door Trekker; bij D.A. Daamens Uitgeversmaatschapnij N.V. Een alleen...., een nieuwe zangbundel, samengesteld door Aug. Weiss en J.C. Andreae, met medewerking van Ferd. Timmermans. Wij komen op den inhoud dezer bundels in een volgend nummer terug. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Geen aanbeveling bij A.N.V.-ers.Wij ontvingen een blaadje Mededeelingen van een Amsterdamsch Internationaal Bureau voor Auteursrechten. Het zegt te ‘bemiddelen’, o.m. het plaatsen van het recht tot uitgeven van ‘Hollandsche’ werken in ‘anderen’ talen, en begint zijn eerste mededeeling in Tante-Betjesstijl: Dit is onze eerste uitgave in 1934 en is het juist een jaar geleden.... Verder hebben wij niet gelezen. Van een bureau dat zoo slecht Nederlandsch schrijft, zullen de vertalingen ook wel niet door den beugel kunnen. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Vraag om inlichting.Wie kan het tegenwoordig adres meedeelen van:
|
|