Het A.N.V. en zijn doel.
Na den wereldoorlog heeft het Hoofdbestuur getracht de uiteengeslagen Vlaamsche medewerkers opnieuw bijeen te brengen, om, gelijk voorheen, met en in het A.N.V. de propaganda voor onze gemeenschappelijke taal en cultuur onder hun landgenooten te voeren. Dat is slechts gedeeltelijk gelukt. Velen hielden zich afzijdig. Zij betoogden dat er voor een beweging als de onze, die zich angstvallig van inmenging in politieke vraagstukken onthoudt, zich nauwgezet beperkt tot cultureelen arbeid, onder de Vlamingen geen plaats meer is. Hun standpunt is dat de politieke strijd vóór alles gaat, de propaganda voor taal en cultuur haar waarde verloren heeft.
Wij betreuren deze houding als onjuist en niet in het belang van het Vlaamsche volk. Hoe het zich in de politiek wenscht te gedragen, moet geheel onafhankelijk staan van de voor de Vlamingen nog altijd onmisbare propaganda voor de verbreiding van beschaafd Nederlandsch en vertrouwd making met de voortbrengselen der Nederlandsche beschaving.
Zonder dat is de strijd voor politieke rechten tot onmacht veroordeeld. Dit zij slechts terloops opgemerkt.
Hetgeen wij in den laatsten tijd in Nederland waarnemen bracht onze ervaring met sommige Vlamingen duidelijker dan ooit in de herinnering terug.
Er is, vooral onder de jongeren, een sterke neiging om zich af te wenden van zuiver cultureel werk. De drang naar radicale verandering in de politieke verhoudingen doet zich krachtig gelden, onder den indruk van het gebeuren in dezen grooten, zij 't ook zorgvollen tijd. Daarop is de aandacht ten volle gespannen.
Wij moeten met klem tegen deze richting waarschuwen.
Wij treden niet in de beoordeeling van eenige politieke richting, maar wijzen met nadruk op den plicht van alle Nederlanders, die tot medewerking in staat zijn, niet onverschillig te worden voor onze taal en onze beschaving. Plichtverzaking op dit gebied kan tot ondergang onzer cultuur leiden. Politieke bewegingen kunnen deze niet voorkomen.
Nederlanders, hoedt U in dezen zorgvollen tijd voor eenzijdigheid, waakt voor onze nu nog overal geëerde Nederlandsche beschaving.