Neerlandia. Jaargang 33

Taalwacht

Zuiver Nederlandsch en Bargoensch.
(Ingezonden).

In het September-nr. van Neerlandia vind ik als onnauwkeurig Nederlandsch aangeklaagd: ‘Diegenen, die... laat men hier maar best buiten.’ Ofschoon ik mij jarenlang met taalstudie heb beziggehouden, voel ik aan dien zinsbouw niets verkeerds. De bedoeling van Mr. Petit zal wel zijn, dat het moet wezen: nog best. Zoo zeggen wij ook in onze volkstaal: dat zal nog het beste zijn, het beste zal nog zijn ze d'r buiten te laten. Doch nogmaals ik zie er niets verkeerds in, wanneer Vlamingen in overeenstemming met het schrijftaalgebruik de wending bezigen, door Mr. Petit gewraakt. De gedachtengang is toch: best laten wij die personen er maar buiten. En ik vraag mij af, of ook in N.-N. niet wordt gebezigd: die laten wij er maar best buiten, ik zal er maar liefst over zwijgen. Ook verwondert het mij, dat de Taalwacht die wending niet heeft verdedigd.¹⁾

Bij Gallas, op Fr. que, vind ik althans: Il n'y a que le devoir: De plicht is toch maar alles.

Il n'est que de jouer d'adresse: Het voornaamste is maar om handig te zijn.

Il n'a eu que trop d'influence: Hij heeft maar al te veel invloed gehad.

Blijft dan nog de zinsbouw: Het is dan ook met deze bedoeling, dat... Meestal is het is... dat... ondoordachte navolging van het Fransche taalgebruik, doch ook hiervan vindt men voorbeelden in het Noorden, b.v.: ‘Maar op de tweede plaats is het niet zoozeer het overgenomene, alswel het feit der vermenging zelf, dat (hier echter betr. vnw.) op het Afrikaansch zijn karakteristieken stempel heeft ingedrukt van Creoolsen’ (Van Ginneken, Handb. der Ndl. Taal, I, p. 310).

Vooral met dan ook zou ik de zinsbouw met het is voorop niet beslist verkeerd achten²⁾. Wij zeggen immers ook: als de heer X.. die schriften uitgaf, dan was het ook met zulke bedoeling.

Schaffen-bij-Diest.

CONST. H. PEETERS.

1) De heer P. vergist zich: in Neerlandia blz. 145 heeft de Taalwacht, door gebrek aan ruimte in algemeene bewoordingen, haar meening gezegd.

2) 2) De T.W. is hier volkomen met u eens.

Gediend en niet gediend.

‘Nadat de Thee geserveerd was, bezichtigden de aanwezigen de tentoonstelling’. Aldus eindigde de verslaggever van een onzer grootste dagbladen zijn bericht over de opening der tentoonstelling van bouwkunst, welke de Afd. 's-Gravenhage en omstreken van het A.N.V. de vorige maand in het Kurhaus had ingericht.

Wij willen even opmerken, dat het A.N.V. niet gediend is van ‘geserveerde’ thee.

Het Nederlandsch in de A.M.V.J.
(Ingezonden).

Met een enkel woord moge ik ingaan op het verwijt van de ‘Taalwacht’ in Neerlandia van September 1929, gericht tot de Amsterdamsche Jongemannen, die ‘prat gaan’ op de schepping van het A.M.V.J.-Gebouw te Amsterdam.

Inderdaad, ten onrechte staat op de hotelrekening gedrukt het woord ‘Téléphone’; dit berust op een vergissing, die bij herdruk der rekening zal worden verbeterd door gebruik van het woord ‘Telefoon’, dat echter evenmin er op bogen kan zuiver Hollandsch te zijn.

Kan de ‘Taalwacht’ het misschien waardeeren, dat de geheele rekening verder, behalve de aanduidingen in de Fransche taal - die met het oog op de vreemdelingen niet gemist kunnen worden - voor alle posten, voor zoover mogelijk, de Nederlandsche benamingen aangeeft?

Wat het bedienend personeel betreft, het volgende:

In het woonhuis voor jonge mannen, de vereenigingsgedeelten van het gebouw, de zweminrichting, de stortbad-inrichting (wij vermijden het vrij gebruikelijke woord ‘douches’), de machinekamer, enz., enz., is het personeel zooal niet uitsluitend, dan toch voor het overgrootste deel Nederlandsch, alle opschriften zijn ook Nederlandsch. Voor het hotel en de eetzaal was dit niet vol te houden. Gij weet natuurlijk niet dat 2/3 deel van de gasten van dezen zomer vreemdelingen waren. Jammer genoeg is het volstrekt onmogelijk gebleken om Nederlandsch personeel te vinden, dat voldoende met Fransch, Duitsch en Engelsch op de hoogte is, om vreemdelingen

[p. 163]

te woord te staan. Daarom hebben wij, door deze en andere omstandigheden gedwongen, een aantal Zwitsersche en Duitsche meisjes in dienst moeten nemen. De bedienden in de eetzaal zijn op enkele na, allen Hollanders.

Hebt Gij wellicht ook opgemerkt, dat de spijskaart de Hollandsche en de Fransche benamingen der schotels aangeeft?

Ziet Gij hierin ook van onzen kant niet een streven, om onze eigen taal hoog te houden? al is het in een internationaal bedrijf niet altijd en overal mogelijk!

Met de meeste hoogachting,
De Bedrijfsdirecteur van het
Centraal Gebouw der A.M.V.J.