Neerlandia. Jaargang 33

[Nummer 10]

Algemeene Vergadering van 5 October 1929.

In de vergadering van het Hoofdbestuur van 16 September j.l. werd besloten een wijziging aan te brengen in het voorstel tot wijziging en aanvulling van art. 2 der Verbondswet, zooals dat is opgenomen in de dagorde voor de Algemeene Vergadering van 5 October 1929. (Zie Meinummer van Neerlandia) en wel in dezer voege, dat het tweede lid van artikel 2 blijft zooals het luidt in de thans geldende Verbondswet, doch verbonden wordt met het nieuw voorgestelde derde lid, zoodat het tweede lid gelezen wordt:

Het heeft godsdienstige noch staatkundige richting en onthoudt zich mitsdien van bemoeiing met aangelegenheden en vraagstukken van zuiver godsdienstigen of staatkundigen aard in en betreffende welk land ook.

Toelichting:

In de toelichting tot het oorspronkelijke voorstel werd met nadruk gezegd ‘dat het Hoofdbestuur met de voorgestelde wijzigingen en aanvullingen geenszins bedoelt iets nieuws op te nemen in de voorschriften der Verbondswet of verandering te brengen in taak en richting van het Verbond’. Die taak is en blijft de versterking van den cultureelen band tusschen het stamland en alle stamverwanten daarbuiten, en bij de vervulling van die taak behoort het Verbond zich te onthouden van bemoeienis met vraagstukken, welke naar algemeene opvatting te beschouwen zijn als vragen van politieken of godsdienstigen aard.

Het Hoofdbestuur meende, dat dit laatste niet duidelijk genoeg uitgedrukt werd in artikel 2, en achtte daarom een uitvoeriger en duidelijker redactie noodig.

Tegen de redactie nu heeft zich vooral de kritiek gericht; deze vreest, dat het uitvoeriger voorschrift juist meer aanleiding zal geven tot verschilpunten.

Het Hoofdbestuur heeft deze vraag ernstig overwogen, en is tot het besluit gekomen, dat de aan het bestaande tweede lid der Verbondswet toegevoegde woorden ‘maar eerbiedigt de geldende regeeringsvormen’ moeten vervallen. Er is terecht bezwaar gemaakt tegen de tegenstelling, uitgedrukt in het woord ‘maar’, terwijl ook gebleken is, dat het woord ‘eerbiedigt’ door sommigen opgevat wordt als ‘eerbied betuigen aan’, terwijl het Hoofdbestuur er alleen mee bedoeld heeft ‘aanvaarden’.

Dit laatste geschilpunt kan voor velen een reden zijn om de toevoeging te verwerpen. En daaraan mag het Verbond zich in geen geval blootstellen, want als het voorstel eenmaal gedaan wordt, zou de verwerping kunnen worden uitgelegd als te beteekenen, dat de Algemeene Vergadering als haar meening uitspreekt, dat het A.N.V. de bestaande regeeringsvormen niet wil eerbiedigen, zelfs niet in den beperkten zin van ‘aanvaarden’.

Het Hoofdbestuur is dus bij nadere overweging van oordeel, dat het tweede lid onveranderd moet blijven, maar er wordt naar zijn inzien een beter geheel verkregen door het voorgestelde derde lid met het tweede te verbinden. Daardoor wordt verkregen, dat deze bepaling der Verbondswet zoowel de richting van het Verbond aanduidt als zijn taak afbakent.

De Algemeene Secretaris:
J.E. BIJLO.