Neerlandia. Jaargang 33

Mededeelingen.

Kalender Groot-Nederland 1930.

De nieuwe kalender is in bewerking.

Met het oog op het buitenland zal hij vermoedelijk reeds in Augustus geleverd kunnen worden.

Doet in elk geval tijdig Uw bestelling, leden van 't A.N.V.! Dit voorkomt teleurstelling.

Friesche leergang.

1, 2 en 3 Augustus wordt te Leeuwarden een Friesche leergang gehouden, ingericht door den Provincialen Onderwijsraad van Friesland (secretaris: de heer J.H. Brouwer, Tj. Hiddestraat 62, Leeuwarden).

Als sprekers zullen optreden dr. J.B. Schepers, H. Algra, dr. G. Gosses, M. Wiegersma, dr. M. de Jong, H.K. Schippers prof. dr. M.J.v.d. Meer (uit Frankfort), prof. dr. T. Brandsma.

Aan dezen leergang zijn verschillende uitstapjes verbonden.

Verklarend Handwoordenboek.

Van dit bekende woordenboek, oorspronkelijk door M.J. Koenen opgezet, sedert door Dr. Endepols voortgezet, is de zestiende druk verschenen.

De behoefte aan een nieuwen herdruk na zooveel uitgaven, is de beste aanbeveling voor dit woordenboek, dat tevens vreemde-woordentolk is.

Ceilon.

Er zijn twee heuvels in Colombo, waarop onze voorvaderen gedenkteekenen hebben gebouwd. Deze heuvels hebben oorspronkelijk geheeten Wolfendaalheuvel en Hulftsdorp. Ten onrechte worden ze tegenwoordig gespeld Wolfendahl en Hulftsdorf, alsof zij van Duitschen oorsprong zijn.

De heer W.S. Christoffelsz in Ceilon deelt aan de Ceylon Daily News mede, dat de oorzaak vermoedelijk gelegen is in het feit, dat onder Nederlandsch bestuur een Wurtemberger Regiment in Ceilon was, grootendeels uit Duitschers bestaande, onder bevel van Majoor De Muron, wiens broer Graaf De Muron door de O.I. Compagnie was opgedragen een regiment op te richten in Europa, om naar Ceilon te worden gezonden, ten einde den handel aldaar te beschermen. Toen deze vreemde soldaten op Ceilon kwamen, vonden ze te Colombo een Duitsch predikant, ds. J.D. Palm, een Pruis, die Luthersch was. Deze soldaten kerkten in de Herv. Kerk, een flink steenen gebouw op den Wolfendaalheuvel en veranderden den naam langzamerhand in Wolfendahl, Ds. Palm, zelf geen Nederlander van geboorte, spelde den naam ook fout, schreef in de Huwelijksstukken ‘Wolfendahl-Kerk’.

Generaal Hulft woonde eertijds in een fraai gebouw, waar nu het gebouw van het Hooggerechtshof staat (Supreme Court) en de Burghers in die omgeving noemden die plaats Hulftsdorp.

Naar aanleiding van de plannen voor de herinrichting van de Oudhollandsche archieven van Ceilon, hun vertaling en bewerking wordt de wenschelijkheid uitgesproken om de juiste Hollandsche namen Wolfendaal en Hulftsdorp in eere te herstellen.

Voor de molens in Fransch Vlaanderen.

Nog ingekomen een gift van mejuffrouw A.A.B. te Velp. Wie volgt?

Ons zoeklicht.

Wie kan inlichting geven over den heer Johannes Gerardus Voet, gewoond hebbend Salt Lake City, Utah en 831 Maple, Los Angeles, Californië, sedert 1926 onvindbaar.

Omstreeks 20 jaar geleden was er een rondreizend cabaretgezelschap van Hollandsche en Hollandsch-Indische meisjes, dat voorstellingen gaf in de groote steden van Oost-Azië: Manila, Hongkong, Bangkok, Singapore enz. Leider daavan was de toen 60-jarige A.W.G.J. Baron van Hoevell, zoon van den vermaarden kenner van Indië en lid der 2de Kamer dr. W.R. Baron van Hoevell. Weet iemand ook te zeggen, of genoemde leider nog leeft en zoo ja, waar, of anders waar en wanneer hij stierf?

Mevrouw Anna Klaasen naar Zuid-Afrika.

De bekende voordrachtkunstenares mevrouw Anna Klaasen, sedert verscheidene jaren gevestigd in Weltevreden (N.I.), gaat binnenkort een kunstreis door Zuid-Afrika maken.

Op zich zelf is dat al van beteekenis, maar wat dit brengen

[p. 114]

van het Nederlandsche lied aan de Afrikaners voor ons nog aantrekkelijker maakt is haar plan om op de auto, waarmede zij die reis wil ondernemen, twee der bekende vlagjes van het A.N.V. (de 3 Dietsche Barken) te plaatsen. Zij zullen ongetwijfeld haar baan mede effenen.

Onze beste wenschen voor het welslagen dezer onderneming, een der belangrijkste middelen voor de uitwisseling van Dietsche cultuur tusschen de verschillende stamgebieden.

Het dagboek van Trigardt.

Naar aanleiding van de vraag in het Juninummer over het dagboek van Trigardt kwamen wij in het bezit van de volgende inlichtingen.

Het dagboek van Louis Trigardt is in 1917 uitgegeven door Gustav. S. Preller te Pretoria en reeds lang uitverkocht. Het oorspronkelijke dagboek berust thans in het Staatsmuseum te Pretoria.

In 1928 heeft Preller een werkje ‘Sketse en Opstelle’ uitgegeven bij L. van Schaik te Pretoria, 219 blz., prijs 6/6, waarin hij 80 bladzijden wijdt aan ‘Trigardt se Dagboek’. Daarin bespreekt hij niet alleen het dagboek, maar alles wat in verband met die trek staat. Ook het doel, dat Trigardt met zijn dagboek beoogde en de lotgevallen van het dagboek tusschen den dood van den schrijver en het oogenblik, dat het in het Staatsmuseum werd opgenomen.

De lotgevallen van den Trigardt-trek in het Noorden van Transvaal, de lijdensweg over de Drakensbergen en in het ongezonde lage veld bij Delagoabaai, de ramp welke de trekkers in Lorenco-Marquez trof en de redding van de overgeblevenen, de wederwaardigheden van Carl Trigardt in Midden- en Noord-Afrika en van de nazaten van den schrijver van het dagboek in de dagen van de Zuid-Afrikaansche Republiek worden alle in de Sketse en Opstelle op spannende wijze verhaald.

Een gedenkraam voor Jacob van Maerlant?

De bekende Brielsche archivaris Johan Been dringt in de Brielsche Courant naar aanleiding van Mr. Schaaps artikel over Jacob van Maerlant in het Juninummer van Neerlandia, er op aan, dat in de Sinte Catharina een gedenkraam voor den ‘vader der Dietsche dichtren algader’ worde aangebracht.

Wie spant zich daar eens voor?

Vrijwilligers voor!

Een Afrikaner schrijft ons:

‘Daar ek baie gretig is om briefwisseling te voer met iemand in Nederland, het ek gewonder of u my nie miskien in kennis kan stel met iemand daar nie’.

Mocht een onzer leden lust gevoelen schriftelijk met dezen stamverwant te ‘geselsen’, dan willen wij gaarne zijn adres meedeelen.

Het verlangen, om aldus met het Nederlandsch in nauwere aanraking te komen, verdient alle aanmoediging.

Tiende Koloniale Vacantieleergang voor Aardrijkskundigen.

Op 27 en 28 December e.k. zal vanwege het Comité voor Indische Lezingen en Leergangen wederom een Koloniale Vacantieleergang voor Aardrijkskundigen te Deventer worden gehouden.

Jeugdige Voortrekkers.

Dat er in de jeugd toch nog wel Stamverwantschap en stamgevoel leeft, bewijst het volgende:

Eenigen tijd geleden kwam een jongmensch uit onze boekerij een werkje over Piet Retief leenen.

Hij deed ons verslag van het doel in dezen vorm:

‘Indertijd heb ik een boek geleend, n.l. Pieter Retief door Gustav S. Preller.

Dat was, omdat in de Bn. v. Pallandt-troep een Voortrekkersstam werd opgericht. Voortrekkers zijn bij de Padvinderij de jongemannen, die zich ten doel stellen hun levensgeluk te zoeken in 't dienen, d.w.z. door anderen te helpen en anderen gelukkig te maken, zelf hun levensgeluk te vinden.

Voortrekkers vormen Ploegen (5-7 jongemannen), die bij 3 of 4 weer Stammen vormen.

Nu heeft iedere Stam een naam. Omdat de naam Voortrekker herinnert aan roemrijke Voortrekkers uit Zuid-Afrika, hebben we besloten een naam te zoeken uit die Voortrekkers. Onze keus viel op den bekenden Piet Retief. Door 't lezen van 't genoemde boek werd die keuze versterkt.

U vroeg om een verslag van de inwijdingsplechtigheid. Welnu, dit was, zooals ik destijds reeds zeide, zeer eenvoudig.

Wij zijn bij elkaar gekomen, in ons hoofdkwartier en onze Oubaas (V. T.-leider) was ook aanwezig.

We hebben een uittreksel uit 't boek voorgelezen en vervolgens een ‘hoezeetje’ uitgebracht op dien grootsten aller Voortrekkers.

We namen 't besluit een foto te koopen van Piet Retief en als kenteeken werd vastgesteld de letters P.R. in een ruit.

Daarna gingen we uiteen.

Hierbij breng ik U uit naam van den Stam hartelijk dank voor Uw belangelooze hulp.

U kunt rekenen op zijn hulp, indien dit noodzakelijk blijkt.

Wij wenschen 't bestuur een goed jaar toe voor 't A.N.V.

M.h.g. Uit naam van de stam
(w.g.) T.E.A.v. HYLCKAMA VLIEG.’

Groep Ned.-Indië.

Als secretaris-Penningmeester van deze Groep is opgetreden de heer C.C.T.M. Le Roux, Laan Trivelli 7, Weltevreden, in de plaats van mr. Greidanus, die met verlof naar Nederland vertrokken is.

Vlaamsche Prijsvraag.

Met het oog op de inhuldiging van het IJzermonument 1930 looft het ‘Komiteit van de Jaarlijksche Bedevaart naar de Graven van den IJzer’ een prijs van 5000 fr. uit voor het beste tooneelwerk over ‘het Vlaamsche Treurspel van den IJzer’.

De mededingende werken moeten voor 1 Mei 1930 ingezonden worden. Het reglement en de samenstelling van den beoordeelingsraad zullen later medegedeeld worden.

Adres voor inzending: Wilfordkaai, Temsche.

Postzegelafdeeling.

Gebruikte postzegels ontvangen van Mr. C.M.J. de J. en mevr. A.A.B.-B. te 's-Gr.

Zendingen zijn steeds welkom.

Belangrijke Uitgaven.

In de jaarvergadering der Van-Riebeeckvereeniging heeft de voorzitter, Sir James Rose Innes, overweging toegezegd van het uitgeven der oude Hugenotenpapieren in de archieven der Ned. Geref. Kerk en van het verhaal der reis van Van Linschoten door Afrika.

Andere uitgaven, als het Dagboek van Witbooi, worden voortgezet.

Ontvangen Boeken.

De Hondsrug, door Dr. J. Botke (no. 11 van de boekerij der Nederl. Nat. Hist. Vereen.) en Een Nieuwe Nederlandsche Spraakkunst, tweede deel, door J. van Ham en Dr. S. Hofker, met 6 taalkaarten, 2de druk, uitgaven J.B. Wolters, Groningen.

Vraag om inlichting.

Wie kan het tegenwoordige adres meedeelen van:

J.H.S. Wagener, arts, vroeger Ceres, Z. Afr.

H. Roovers, vroeger Diergaardelaan 29a, Rotterdam.

Mej. W. Waltrop, vroeger Boezemsingel 130, Rotterdam.

W.J. Alsbach, vroeger Pension Rijnzicht, Wageningen, (thans in Indië).

A. Bregman Jr., vroeger Nude 12, Wageningen (thans in Indië).

[p. 115]

Arnold de Haseth, Handelsagent, vroeger Curaçao.

C.J. van Dorth, Bouwkundige, vroeger Prinses Julianalaan 12, Amersfoort.

B.H.A. Schmitz, vroeger Thorndike St. 157, Brookline (Mass.).

Geo Zijlstra, vroeger 7045 Ss. Halsted St. Chicago. Ill.

J.W. Kruisselbrink, vroeger 296 Str. 1096, New York.

Joh. D. Grevinck, vroeger Hartley Hall, Columbia University, New York City.

J.E. van de Wielen, vroeger 1088 Park Ave, New York City.

J.A. Boegman, vroeger 30 West 96th St., New York City.

H.D. Gideonse, vroeger 500 Riverside Drive, New York City.

A.J. de Bruyn, vroeger 296 Haven Ave, New York City.

Pater M. Ronden, vroeger St. Ann's Novitiate, Queens L.I., N.Y.

K. Kuyken, vroeger Bangkok (Siam).

D. Meerkotter, Muziekonderwijzer, vroeger Ermelo (Transvaal).

Mr. Ph. J. van Vliet, vroeger Joh. Verhulststr. 169, Amsterdam.

J. van Son, vroeger Weltevreden (Java).

J. van de Wall, vroeger Bergluststraat 1 Hillegersberg.

F. Himia, vroeger Heemraadstraat 18 Rotterdam.

D.E.v. Nijmegen Schonegevel vroeger Eerste Utrechtsche fabriek v. Draadl. Ontvang- en Zendinstallaties V.N.S., Utrecht.

J. van Zeyl, vroeger Mayerhoffgasse 10/9 Weenen.

J. van Wingerden, vroeger Hoofdopz. Gem. Gez. Dienst, Weltevreden.

Dr. H. ten Oever, Opperhoutvester, vroeger Salatiga.

Mevr. P. van Alff - de Jongh, vroeger Klimopstraat 56 Den Haag.

G. von Söhsten, vroeger t/k Dept. van Financiën Weltevreden.

J.J. Brouwer, vroeger Spoorsingel 34a Rotterdam.

L.J. Sparnaay, vroeger boekhandel, Wageningen (thans in Indië).

Leden, werft leden!

Ondanks deze herhaaldelijk geplaatste bladvulling toonen de meeste leden weinig belangstelling in den groei van het A.N.V. Die blijkt, het is al eens opgemerkt, meer in het buitenland te bestaan.

Zoo kwam een Stockholmsch lid, die een lid aanbracht, ook met het denkbeeld: ‘Ieder lid zende na lezing zijn Neerlandia aan een of meer zijner kennissen in of buiten Nederland.’

Wij zelf hebben dat al eens in rijm bepleit:

Geef Neerlandia aan een vrind,

Licht dat g' er een lid door wint.

Leden! volgt dezen dubbelen raad nu eens op.