De Nederlandsche Luchtvaart op Indië.
De houding van het Buitenland.
Met meer dan gewone belangstelling zijn, naar de vertegenwoordiger van het A.N.V. te Bombay ons schrijft, de vliegtochten van Amsterdam naar Batavia, in Britsch Indië gevolgd. Ondanks enkele tegenslagen gelukten zij volkomen en beteekenden een overwinning voor de Nederlandsche vliegkunst. Nederlanders brachten de eerste luchtpostverbinding met de overzeesche gewesten tot stand en de sportzin der Engelschen erkent ronduit het buitengewone van deze daad. De Britsch-Indische bladen bespreken haar in hoofdartikelen en verhelen hun bewondering niet. Zoo schrijft de Evening News of India, het meest gelezen avondblad te Bombay, onder het opschrift ‘Victory for our Rivals’ (Overwinning voor onze mededingers):
‘Twee gebeurtenissen van den laatsten tijd nopen ons te vragen, wat de toekomst van de Britsche luchtvaart zal zijn? De Nederlandsche Luchtpost naar Indië heeft reeds vier geslaagde tochten gemaakt en zal er waarschijnlijk meer maken. De “Graf Zeppelin” vliegt over den Atlantischen Oceaan. Iedereen ziet: in, dat, wil de Britsche luchtvaart zich ontwikkelen, dit geschieden moet op de verbindingslijnen met de andere deelen van het Rijk en over den Atlantischen Oceaan. En juist daar worden wij bestookt door Nederlandsche en Duitsche mededingers. Wanneer men in komende jaren zal vragen, wat de belangrijkste gebeurtenis in de Indische geschiedenis in 1928 was, zal niet gewezen worden op de verdwijnende opschudding van de Bardoli-zaak of de bezoeken van de Simon-commissie, niet op de kuiperijen der Bolsjewiki. maar op de instelling van een luchtpost, die de banden tusschen Oost en West vernauwt. En de verdienste berust niet bij Gr. Brittannië, maar bij zijn voormaligen en geëerden mededinger op handels- en koloniaal gebied, Nederland.’
Redenen te over kunnen hiervoor worden aangevoerd, zoo gaat het blad voort, maar voor Nederland bestaan die moeilijkheden net zoo goed. ‘En toch hebben de Nederlanders hun luchtpostdienst naar Indië ontworpen en met goed gevolg dat plan uitgevoerd. Deze overwinning had niet mogelijk moeten zijn. De Britten waren in het voordeel en, als volk, hadden zij grooter belang bij de ontwikkeling van dezen dienst. Maar de Nederlanders toonden grooter ondernemingsgeest en daarvoor zijn zij wèl beloond.’ De Evening News was van meening, dat een geregelde dienst tusschen Amsterdam en Batavia wel niet lang meer zou uitblijven.
Zullen wij verhelen, dat deze lof ons goed doet? De Engelschen weten, wat ondernemingsgeest, volharding en goed werk zijn. Een hulde van dien kant kunnen zij, die deze vliegtochten ontwierpen en uitvoerden, als bewijs van ongeveinsde bewondering aanvaarden.
De schaduwzijde van deze loftuitingen is, dat zij de Engelsche regeering - tot wie aldus een slechts luttel bewimpeld verwijt werd gericht - aanleiding gegeven hebben, aan de K.L.M. te verzoeken, ‘om militaire redenen’ geen gebruik voor haar vliegtuigen van de militaire terreinen bij Bagdad in Irak te maken. Het gevolg daarvan is, dat onze vliegtochten naar Indië uitgesteld moeten worden tot April, als wanneer de nieuwe terreinen voor de