Neerlandia. Jaargang 32

Taalwacht.

Brievenbus.

J.H.v.d.A. Jr. te A'dam. De Nederlandsche woordvorming verzet zich volstrekt niet tegen een vorming als uiteindelijk; evenals eindelijk gemaakt is van einde, is uiteindelijk gevormd van uiteinde. Zoo is het ook met de beteekenis van het woord, dat velen thans gebruiken - en terecht - in de plaats van het Fransche definitief; over den smaak valt nog steeds niet te twisten, maar iets aanvankelijk ongewoons kan later zeer aangenaam aandoen!

N.N. te H.e.a. Mededeelingen van ongenoemden kunnen wij niet in behandeling nemen.

R.v.I. te 's-Gr. Uw onverflauwde belangstelling in het werk der T.W. noopt haar er toe U hartelijk dank te zeggen voor Uw inzendingen, waaraan zij gaarne de noodige aandacht zal schenken.

[p. 29]

Een vriendelijk verzoek.

Eenige leden hebben gevraagd, of Nederlandsche woorden voortaan in Neerlandia met ij i.pl.v. y kunnen voorkomen. De T.W. antwoordt hierop, dat zij haar aandacht aan dit alleszins billijke verzoek zal wijden en wijst er tevens op, dat het Zuidafrikaansch steeds de y bezigt. Schrijfmachines, die behalve de y toch ook wel i en j hebben, zijn in dezen vaak de schuldigen.

Spot of ernst?

2 brieven naar aanleiding van het artikel van den Heer Henri Polak in Het Algemeen Handelsblad van 31 December j.l.

Mijnheer!

Heel veel admirabels heb ik gevonden in het artikel van Mr. Henri Polak in het Algemeen Handelsblad van 31 Dec. j.l. Het is daarom, dat ik heb geëmployeerd de middelen, die de geachte schrijver heeft geindiqueerd, om te laten maken spatijn Nederlandsch een serieuze kuur. Want nu is bij mij de convictie gevestigd, dat ik in mijn primairen schooltijd zeer slecht ben gedoceerd geworden. Toen heeft men mij geinstrueerd, dat elke taal heeft haar specifieke etymologie, zoodat twee op het oog congruente woorden lang niet juist zijn in differente talen. Ten eerste is de significatie dikwijls different; ten tweede differeert de etymologie van de eene taal van die eener andere. Ik weet nu, dat belevenis, uitnutten en nog vele andere woorden nagemaakt zijn uit het Duitsch en heb er geobserveerd zeer vele zoo in het artikel van Mr. Polak. Ik zal mij appliqueeren, om mijn gedrukten in equivalent Nederlandsch te transponeeren en hoop bij gelegenheid van mijn experimenten nog eens een communiqué aan U te expediëeren. Ik eindig deze causerie, maar expecteer, dat U mij nog eens het woord laat nemen.

Uw zeer toegewijde,
La douce France.

Vereerde Redactie!

Met groot vergenoegen heb ik het artikel des Heeren Polak in het Handelsblad gelezen. Wat de schrijver heeft daargesteld, heb ik uitgenut, om mijn Nederlandsch een grondelijke kuur te laten doormaken. Want nu is bij mij de overtuiging vastgezeteld, dat ik in mijn jongere jaren zeer slecht ben beleerd geworden. Toen heeft men mij aangewezen, dat elke tong haar eigen dommelijke kenmerken heeft, zoodat twee gelijk uitziende woorden lang niet immer in verschillende spraken de juiste zijn. Eerstens is de woordbeteekenis dikmaals niet dezelfde; tweedens verzet zich de woordvorming in de eene spraak tegen die in een andere. Nu weet ik, dat een ijzerbekleed schip niet weiniger goed Nederlandsch is dan een zijdegekleed wijf, een lampbeschenen ijsbaan, enz. Ik zal mij bevlijtigen, om gelijkaardig Nederlandsch te kennen leeren en hoop ik bij gelegenheid van mijn belevenissen wedermaals melding te maken. Ik beëindig nu mijn schrijven, doch verwacht ik, dat U mij andermaals het woord laat nemen.

Uw vergevendste
Deutschland über Alles.

Hoezee! De eerste schree! Taalzuivering bij de post.

De volgende order is uitgevaardigd:

‘Naar aanleiding van gebezigde zinswendingen in een bekendmaking van welke mededeeling geschiedde aan den Minister en mede in verband met hetgeen aan het slot van het Voorloopig Verslag op de Postbegrooling 1928 is gezegd omtrent het gebruik van slecht Nederlandsch, heeft Z. Exc. den wensch te kennen gegeven, dat uitdrukkingen als...... ‘is te storten’ ‘......zijn te overhandigen’ e.d. voortaan als aanwijzing van een handeling die moet of behoort te worden verricht, worden vermeden.

Hiermede worde derhalve bij het redigeeren van brieven, voorschriften, bekendmakingen en dergelijke rekening gehouden. Men omschrijve dan met ‘moet......’ of ‘behoort......’ of gebruike de aanvoegende wijs.’

Een nieuwe soort van grond!

B.W. van Amsterdam hebben onlangs een voorstel ingediend onder den naam: Bouwen op verhoogden of op lagen grond, zoo meldt het Alg. Hdbl. Heet die eerste soort van grond bij ons niet opgehoogden grond?

Ons Nederlandsch(?) in wetten.

‘Ons motor- en rijwielreglement spreekt in art. 59 weinig sierlijk en ondietsch van: ......of verticaal geplaatsten reflector. Op het bederven van onze Nederlandsche taal staat tot op heden nog geen straf. (Br. Ct.)