Santa Leopoldina. Espiritu Santo. Brazilië.
Na mijn bericht over deze Nederlandsche nederzetting in Neerlandia van November en mijn verzoek om zoo mogelijk nadere inlichtingen te mogen ontvangen, kreeg ik een brief van den heer L. de Waal te Dordrecht, oud-directeur van de landbouwafdeeling van het proefstation te Pernambuco. Hij ziet in deze kolonisten de nog in leven zijnde landverhuizers van 1888 en hunne afstammelingen. Die uitzending was (als zoovele!) slecht voorbereid, de menschen waren alles behalve de landbouwers, voor wie zij zich uitgaven. De meesten werden losse arbeiders bij den aanleg van den spoorweg Victoria (hoofdplaats en haven van Espiritu Santo) - Minas door eene Fransche maatschappij, en na de voltooiing daarvan vestigden velen zich in den omtrek, waar het hun thans vrij goed gaat. De heer De Waal heeft in den Staat Pernambuco ook nog afstammelingen ontmoet van de Hollanders der 17de eeuw (die immers juist op het Recif van Pernambuco gevestigd waren) met namen als Van der Leij, Van der Kolk, maar overigens geheel Brazilianen geworden, zonder de minste kennis meer van het Nederlandsch. Over het bestuur van Joan Maurits van Nassau hoort men nog door ter zake kundigen met bewondering spreken en belangrijke Portugeesche berichten over zijn bewind bevinden zich in de bibliotheek van Pernambuco. Mijn berichtgever is overigens overtuigd, dat Noord-Europeanen in warme luchtstreken zeer goed veldwerk kunnen verrichten, waarom hij ook in den West-Indischen Gids van November een pleidooi heeft gevoerd voor kolonisatie in Suriname. Ik dank hem bij dezen zeer voor zijne welkome inlichtingen.
In de tweede plaats schreef mij eene Nederlandsche dame te Brussel, dat zij voor de school te Santa Leopoldina boeken beschikbaar stelt en gaarne het juiste adres zou vernemen. Ik heb haar dat natuurlijk gemeld en voorloopig hartelijken dank betuigd. Kan ook misschien onze Boekencommissie wat doen? Of heeft misschien iemand voor het herstel der kerk aldaar eenig geld over? De Nederl. Gustaaf Adolf Vereeniging, waarvan ik voorzitter ben, beschikt over volkomen betrouwbare adressen.
Oegstgeest bij Leiden
4 Dec. 1927.
L. KNAPPERT.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd