Neerlandia. Jaargang 31

[p. 85]

Taalcommissie.

Uitslag van den wedstrijd.

Fout.

1.	Zulk een mededeeling konden we natuurlijk niet voor juist houden en gingen we daarom op onderzoek uit.
2.	Waar het zulk mooi weer is, daar kunnen wij best een groote wandeling maken.
3.	Slechts een enkelen keer hief hij de oogen op en zag ze dan door het felle zonlicht beschenen.
4.	De vraagstukken lezende, schenen zij den candidaat nogal gemakkelijk.
5.	Het wil mij voorkomen, dat het Nederlandsch zeer sterk aan decadentie lijdt.
6.	Zij legden ons de zaak uit, doch werd zij er ons niet duidelijker door.
7.	Zijn uitgesproken karakter liet zich door niemand of niets beïnvloeden.
8.	Aanvankelijk alleen handelende in steenkolen, werd spoedig een aardappelhandel er bij genomen.
9.	Het gemeentebestuur van 's-Gravenhage heeft voor leerlingen uit buitengemeenten, die de Haagsche scholen voor Middelbaar Onderwijs bezoeken, den kostprijs verplichtend gesteld.
10.	Per trein is de nieuwe hoofdambtenaar afgereisd naar zijn standplaats.

Goed.

1.	Zulk een mededeeling konden we natuurlijk niet voor juist houden; daarom gingen we op onderzoek uit. (of: en daarom enz.).
2.	Daar het zulk mooi weer is, kunnen wij best een groote wandeling maken.
3.	Slechts een enkelen keer hief hij de oogen op en zag dan de daken door het felle zonlicht beschenen.
4.	Toen (terwijl) de candidaat de vraagstukken las, schenen zij hem nogal gemakkelijk.
5.	Het komt mij voor, dat het Nederlandsch zeer sterk ontaardt.
6.	Zij legden ons de zaak uit, doch zij werd er ons niet duidelijker door.
7.	Zijn sterk sprekend karakter onderging den invloed van niemand of niets.
8.	Aanvankelijk handelde de man (de firma) alleen in steenkolen; spoedig nam hij (zij) er een aardappelenhandel bij.
9.	Het gemeentebestuur van 's-Gravenhage heeft voor leerlingen uit buitengemeenten, die de Haagsche scholen voor Middelbaar Onderwijs bezoeken, den kostenden prijs^1) verplicht gesteld.
10.	Met den trein is de nieuwe hoofdambtenaar naar zijn standplaats vertrokken.

N.S. De prijswinners worden in het volgende nummer bekend gemaakt.

1) Dikwijls kan hier ook gebezigd worden: inkoopsprijs.

Noenzaal.

Naar aanleiding van onze mededeeling in Neerlandia van April plaatste ‘De Nieuwe Courant’ een stukje, waarin - wij zouden haast willen zeggen natuurlijk - aanmerking op het woord noenzaal werd gemaakt. 't Is wel eigenaardig, dat de vitlust - vergeeft, lezers, ons dit woord - steeds zoo sterk zich uit, als er pogingen worden gedaan, om goed Nederlandsch te bezigen, terwijl het vreemde met een onverklaarbare voorkeur wordt aanvaard. Soms krijgt men den indruk, dat men het doet, ten deele om onkunde in eigen taal te verbergen, ten deele om door botviering van eigen lust tot aanmerkingen anderen te doen afzien van aanmerkingen (en dan gegronde!) op taal en stijl van geschriften in slecht Nederlandsch. Eigenlijk bewijzen wij, gebruikers, hieraan te veel eer, maar.... zwijgen zou zijn toestemmen.

Ontwaking!

‘Die Volkstem’ van 19 Februarie j.l. bevat een artikel: Afrikaners, praat Afrikaans! Vuurwarm, de schuilnaam van den schrijver, wijst met tal van voorbeelden in dit artikel aan, hoe het Zuidafrikaansch den invloed van het Engelsch ondergaat. Hij zegt zelfs: Sal die mense ooit sien en voel hoe klein hulle werkelik is? Afrikaners julle is besig om julle eie ondergang te bewerk, maar julle wil dit nie insien nie, enz. - Wat zeggen de Vlamingen hiervan en.... de Nederlanders? Of is bij deze laatsten het Nederlandsche schaap van Prof. Burger een Nederlandsche leeuw geworden?

Geen ‘Beroepsomvorming’.

Op de vragen van den heer Polak betreffende de instelling van een ‘Commissie voor Beroepsomvorming’ heeft Minister Slotemaker de Bruine geantwoord, dat hij bij zijn beschikking van 5 Maart j.l. heeft ingesteld een ‘Commissie van advies voor opleiding en beroepsverandering van ongeschoolde en minder geschoolde arbeiders’.

De landstaal te Antwerpen.

Toen een Zweedsch voetbalelftal onlangs te Antwerpen ontvangen werd, sprak burgemeester Van Cauwelaert de jongemannen toe in het Nederlandsch. De leider der Zweden antwoordde daarop in dezelfde taal. En hij deed dit uitstekend, zegt een dagbladbericht.

Zij wisten hoe het hoort. Een paar Vlaamsche bladen noemen dat een treffend staaltje van buitenlandsche hoffelijkheid, ‘waaraan vele onzer hooggeplaatste landgenooten een lesje mogen nemen’.

‘En nog heel veel anderen’, voegen wij erbij.

In Nederland Nederlandsch.

Een kleermaker, die zijn zaken heeft in Den Haag, Amsterdam en Arnhem, roept onze hulp in, om waardeering te vinden voor Nederlandsch werk. Ter wille van het ‘cachet’ zijnen oude zaak - zooals het in zulk mooi Nederlandsch heet - moest hij ‘pantalons, colberts, demisaisons, norfolks, cut-away's, homespun, knickerbockers, plus-fours, jaquets, vestons, cheviots, macfarlanes, fourinhands, smokings, cashmeres, raglans, waterproof raincoats’, en wat dies meer verkoopen.

Hij deed dit, omdat de ‘chic’ niet zou koopen in een kleedermakerij waar men ‘jassen’, ‘broeken’ of ‘jekkers’ maakte. Hij verzoekt ons, eens te vertellen, dat de eerste kleedermaker van Londen een Nederlander is: de heer Scholten, die zich als 20-jarige daar vestigde met een dozijn Nederlandsche werklieden en hij hoopt, dat ons woord iets baten zal, om onze landgenooten te doen beseffen, dat men werkelijk niet mooier is in een Engelsch jasje of een Belgisch valuta-koopje in den vorm van een ‘veston’ of ‘demi-saison’.

Ofschoon een bijgeloof moeilijk uitroeibaar is, vooral in de mode, moge bekendmaking van het bovenstaande toch iets bijdragen, om het malle gebruik van vreemde woorden en ongerechtvaardigde achterstelling van Nederlandschen arbeid tegen te gaan.

[p. 86]

Proeve van hedendaagsch Nederlandsch.

M.H.

Wanneer U emplooi heeft voor een envelop, waarvan de kwaliteit aan de hoogste eischen moet voldoen en de consument waarde hecht aan het cachet zijner onderneming, dan zult U met onze soort.... effect sorteeren..

De prijs dezer envelop...... is per mille 6.80 terwijl wij bij afname van groote kwantums speciale prijzen noteeren.

Te Uwer gouverno overhandigen wij U ingesloten een monster en hopen gaarne, dat U ons met Uwe orders zult vereeren.

Inmiddels verblijven wij aanbevelend, enz.

Alleen wat met den Latijnschen lettervorm is, indien we nog niet op den stijl letten, Nederlandsch, dat een groote zaak schrijft.

Annex:

Een monster......

Ergerlijke aanstellerij.

Een Haagsche Mevrouw met een door en door Nederlandschen naam zond ons een geheel in het Fransch gestelden brief van de Stoomververij en Chemische Wasscherij ‘De Regenboog’, firma Janssen & Bierens, te Tilburg.

Wordt het geen tijd dat Fransche fabrikanten aan hun Fransche afnemers voor de aardigheid een Nederlandsche aanbeveling gaan schrijven?

In elk geval verwachten wij dat ‘les premières families’ van Nederland, waarmee bedoelde firma ‘en relations’ beweert te staan, geen bestellingen zullen doen bij een fabriek, die zoo onnederlandsch handelt. Want ‘wie zijn taal verschopt, verschopt zijn Vaderland’.

Het bovenstaande was juist gesteld, toen we van een ander, die eveneens met dien Franschen brief begiftigd was, bericht kregen, dat hij dezen aldus had beantwoord:

‘Met groote ergenis nam ik kennis van Uw brief van 19 dezer aan mijn echtgenoote.

Hoe is het mogelijk, dat iemand met gezonde hersenen, die zijn Vaderland liefheeft en aanspraak maakt op den normalen eerbied van zijn landgenooten, het in zijn hoofd krijgt een brief in een vreemde taal te schrijven, tenzij hij moet dienen als proefwerk op een school om de vorderingen in die taal te toonen. En dat, nota bene, nog wel in een geval als het Uwe, waarin gij klandisie van Uw landgenooten vraagt.

Ware Uwe gedragslijn de algemeene, Nederland zou niet waard zijn nog één dag zelfstandig te bestaan. Ik weet, dat gij ook aan anderen zulk een brief gezonden hebt, en ook daar verontwaardiging het gevolg was. Van harte hoop ik dat geen enkele der aldus door U verzonden brieven het door U gewenschte gevolg heeft.

Gij hebt U belachelijk gemaakt. Dat is ook het eenige, wat gij met zulke dwaasheden moogt bereiken’.

Als alle Nederlanders zooveel karakter toonden als deze briefschrijver, was de aanstellerij spoedig Nederland uit.