Neerlandia. Jaargang 30

Taalcommissie.

Holland op z'n malst.

De Nederlandsche Post geeft reden tot dankbaarheid aan Walenland. Niet alleen heeft men zich daar ter gelegenheid van de Wereldluchtpostbijeenkomst in Den Haag kunnen verkwikken aan de Fransche welsprekendheid der hooge heeren, ook de lagere waardigheidsbekleeders toonen, dat zij op school den gelukkigen tijd hebben beleefd, dat het Fransch nog niet was afgeschaft. In begrijpelijken trots op hun kennis stempelen zij op een briefkaart, door een Nederlander aan een Nederlander binnen Nederland verzonden:

ADRESSE INSUFFISANTE.

Het Bureau d'Arrivée, de Frankeering, de Expeditie, de heele rataplan kent Fransch op zijn duimpje en bestempelt de kaart onverschrokken met
RETOUR A L'EXPEDITEUR
met een Nederlandsche verklaring welwillend daaronder. De omzwervingen dezer gezegende briefkaart zijn daarmee niet ten volle verhaald. Iemand, die haar in handen kreeg - was het geen postbeambte, dan was het toch zeker een broertje of zusje daarvan - schreef er gedienstig op:

HAAG¹⁾

‘Anders maak je maar schele oogen’, dacht hij blijkbaar. Inderdaad was aldus het evenwicht bewaard en de menschen in Frankrijk, die nog kort voor den wereldoorlog in den ouden waan leefden, dat hier beurtelings Duitsche en Fransche invloeden den boventoon voeren, kregen gelijk. Prettig!

Wij hebben dit getuigschrift van postale schranderheid opgeborgen in het stammuseum van het Algemeen Nederlandsch Verbond voor de afdeeling ‘Holland op z'n Malst’.

* * *

Voorradig. ‘Waarom’, vraagt een onzer lezers, staat voorradig in de Woordenlijst (Taalzuivering) onder de germanismen, terwijl het woord, vooral in handelskringen, zoo dikwijls voorkomt? Is het dan niet goed Nederlandsch?'

Ons antwoord moet op deze vraag ontkennend luiden. Het is trouwens niet zoo heel moeilijk - ook voor een niet taalkundige -, om dit te begrijpen. Want, indien wij aannemen, dat voorradig goed Nederlandsch is, dan is het gemaakt van het zelfst.n.w. voorraad met behulp van het achtervoegsel ig. Zulke woorden zijn er meer, b.v. krachtig, machtig, glanzig, enz. enz., welke alle beteekenen kracht, macht, glans enz. hebbende. Voorradig zou dus beteekenen voorraad hebbende. Kan nu goed zijn, dat wij lezen of hooren: Deze boeken zijn niet voorradig? Het woord is zuivere namaak van het Hoogduitsche vorrätig. In het Hoogduitsch is dit woord goed: dat moet het Hoogduitsch maar voor zich uitmaken. Wij, Nederlanders, hebben in dit geval in voorraad of voorhanden.

* * *

1) Haag is de Duitsche benaming van de hofstad; Den Haag en het deftige 's-Gravenhage de Nederlandsche.

Oude Rijmpjes.

Toen 't was de Eerzame of Getrouwe,

Viel er op te bouwen.

Toen 't was Weledele Heer,

Deugde 't al niet meer.

Toen 't werd Weledelgeboren,

Was 't heelemaal verloren.