de balie, den handel, de nijverheid en den landbouw.
Alle Vlaamsche vereenigingen van het gewest waren vertegenwoordigd: het Vlaamsche komiteit van Frankrijk door zijn voorzitter, den heer kanunnik Looten; de ‘Amitié de France et de Flandre’ door zijn directeur den bekenden letterkundige André Mabille, de ‘Vlaamsche Vriendenkring’ van Roodebeke door zijn voorzitter den heer H.v. Hoyweghen, industrieel. De invloedrijke ‘Fédération régionaliste française’ had haar algemeenen secretaris, mr. Nicolaas Bourgeois, uit Parijs afgevaardigd.
De plaatselijke pers had bijzondere verslaggevers gezonden. Aanwezig waren voorts de directeur der beide tijdschriften, die in Frankrijk de Vlaamsche gedachte verdedigen, de heer Valentin Bresle, directeur der Mercure de Flandre en de heer Vandenbussche, directeur van de Beffroi de Flandre.
Om halftwaalf vereenigde men zich aan een feestdisch.
In de plechtige zitting, die in den namiddag werd gehouden, werden belangrijke verslagen ingediend, nadat kan. Looten een hartelijk welkom had uitgesproken met den wensch, dat dit congres nieuwen vooruitgang van het Vlaamsche regionalisme zou beteekenen. De heer Gantois, voorzitter van het Verbond, gaf een overzicht van hetgeen de kringen gedurende het jaar 1916-1927 hadden verricht. In het bijzonder wees hij op de goede uitkomsten van de boekenuitleening en hij deed een beroep op de edelmoedige gevers voor de uitbreiding der boekerij.
Pastoor Despicht, die den leerstoel voor Nederlandsche taal en letterkunde bezet houdt, welke het vorig jaar aan de Vrije faculteit der letteren te Rijsel gesticht werd, deed, ingevolge de wenschen, door vorige Vlaamsche congressen uitgesproken, mededeeling van de uitkomsten der taal- en letterkundige wedstrijden, waartij 42 werken waren ingezonden.
Mr. Nicolas Bourgeois hield een voordracht over ‘Hetgeen Vlaanderen kan leeren uit de ervaring der Fransche provinciën’. Hij gaf een uiteenzetting van de werkwijze der gewestelijke strijdvereenigingen en wenschte de Vlaamsche kringen geluk met de belangwekkende uitkomsten, die zij hadden behaald. De heer Van den Driessche drong aan op invoering van een bijdrage, inrichting van een wedstrijd, een tentoonstelling en een volksbibliotheek. De heer Janssen gaf een uiteenzetting van hetgeen voor een volksbeweging voor de Vlaamsche taal wordt vereischt en hetgeen reeds verricht was. Vooral deze in het Vlaamsch gehouden rede werd zeer toegejuicht.
Na een levendige bespreking aanvaardde het congres met algemeene stemmen de volgende aanbevelingen, welke in het bijzonder neerkwamen op het stichten in de steden en dorpen van Vlaanderen van kringen voor het inrichten van lezingen en tooneelvoorstellingen:
De Vlaamsche kringen van Frankrijk, vereenigd in het 4de Vlaamsch-Fransche Congres te Hazebroek op 22 Juli 1927: 1ste. Hernieuwen hun plechtige verklaringen van 23 Juli 1926 aangaande den aard en het doel hunner regionalistische Vlaamsch-Fransche beweging; 2de. Herhalen hun beroep op alle vrienden van de gewestelijke en plaatselijke overleveringen tot handhaving en ontwikkeling van de moedertaal, welke zij moeten trachten te bereiken met alle middelen, aangegeven in de rapporten der heeren Bourgeois, Gantois, Janssen en Van den Driessche; 3de, Wenschen de Katholieke Universiteit van Rijsel geluk met de instelling, bij haar letterkundige faculteit, van een leerstoel voor de Vlaamsche taal en letteren en hopen, dat het onderwijs zal worden voorbereid in de lagere zoowel als in de middelbare scholen; 4de. Danken de gewestelijke en plaatselijke pers voor haar algemeene medewerking, verzoeken om haar voortdurenden steun en om opneming van een Vlaamsch artikel in haar Zondagsnummer; 5de. Spreken den wensch uit, dat de reeds bestaande en nog te stichten Studiekringen voor de beoefening van het Vlaamsch een zelfde methode voor spraakkunst en schriftelijke oefeningen zullen volgen; 6de-9de. Verlangen, dat in elke stad en dorp van Vlaanderen een kring voor de studie der Vlaamsche taal zal worden opgericht, die lezingen, voordrachten, voorstellingen en concerten in de Vlaamsche taal zullen inrichten en dat de Vlaamsch-Fransche cathechismus tot in alle gezinnen zal worden verspreid.
De bijeenkomst werd besloten met het zingen van ‘De Vlaamsche Leeuw’. Zij heeft doen uitkomen, welke vorderingen de beweging in het afgeloopen jaar gemaakt heeft, dank zij het Verbond der kringen enden wil, op den zoo gelukkig ingeslagen weg voort te gaan.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd