Neerlandia. Jaargang 27

Beknopt overzicht der Hoofdbestuursvergaderingen van 14 April en 9 Juni 1923.

Aanwezig 14 April: Dr. H J. Kiewiet de Jonge, eerevoorzitter, P.J. de Kanter, voorzitter, Jhr. Mr. J.L.W.C. von Weiler, Ondervoorzitter, Dr. B. de Gaay Fortman. Secr.-Penningm., Mr. P. Hofstede Crull, J.S.C. Kasteleyn, Joh. Kesler, Fr. van Laar, Dr. W. van Lingen, K.E. Oudendijk, Mr. K.M. Phaff, Prof. Dr. A.A. van Schelven, Mr. W. Thelen, Th.G.G. Valette, Mr. Joz. van Winckel, Mr. J.C. Baak (N.S.C.), Jhr. E.J.M. Wittert (Ned. Bond in Duitschland) en C. van Son, Administrateur. (Sommigen woonden slecht een gedeelte der vergadering bij).

Notulen der vergadering van 3 Februari.

Deze worden met een kleine wijziging goedgekeurd.

Mededeelingen ter kennisneming, o.a.:

Het Centraal Comité voor steun aan Nederlanders in het Buitenland heeft op verzoek van het A.N.V. aan de Vereeniging Oranje-Nassau te Osterfeld f 100.- steun geschonken.

De wenschelijkheid wordt uitgesproken, dat voortaan dergelijke steun worde verleend in overleg met den Ned. Bond voor Duitschland en alle steun van één middelpunt uitga.

Aan het Centraal Bureau van den Nederlandschen Tuinbouwraad werd verzocht op de tuinbouwtentoonstellingen te Gent de Nederlandsche taal niet te verloochenen.

Aan de Regeering werd verzocht in de plaats van den overleden Nederlandschen consul te Leipzig een Nederlander te benoemen.

Naar aanleiding van een bericht in de Etoile Belge als zou het meerendeel der studenten aan de Ned. Hoogescholen vreemdeling zijn, heeft het Dag. Bestuur bij de Senaten onzer Hoogescholen en Universiteiten een onderzoek ingesteld, dat de dwaasheid der bewering volkomen bevestigt. De uitslag van dit onderzoek werd in de pers bekend gemaakt.

Aan het Groot Nederlandsch Studenten Congres, te Gent gehouden, is een telegram van sympathie gezonden.

De Voorzitter heeft den oproep voor oprichting van een Indisch onderwijscomité mede onderteekend.

Op verzoek van Mr. Van Doorninck, Burgemeester van Meester Cornelis, is aan de Stoomvaart-Maatschappij ‘Nederland’ het verzoek van een aantal reizigers gesteund (echter zonder goeden uitslag), om de spijslijsten en dischkaarten in de Nederlandsche taal te doen opstellen.

Brief van de Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer, dat zij gaarne zal medewerken bij het rondleiden van Afrikaners, die ons land mochten bezoeken.

Mededeeling van den heer Plantenga, dat hij om gezondheidsredenen ontslag neemt als vertegenwoordiger A.N.V. voor Davos-Platz.

Brief van den Dietschen Bond met f 10.- voor het herdenkingsfonds.

Medegedeeld wordt, dat volgens het verslag in de dagbladen deze gift verband houdt met de meening van den D.B., dat het Hoofdbestuur van het A.N.V. van taktiek zou zijn veranderd.

Besloten wordt te vragen, of de krantenverslagen in dat opzicht juist zijn en bij bevestigend antwoord voor de bijdrage beleefd te bedanken.

Aanvallen van verschillenden kant door de Belgische pers.

De Secretaris wijst op aanvallen in het Handelsblad van Antwerpen, Vlaanderen en De Ploeg. De heer Wattez heeft daartegen een krachtige verklaring in Het Laatste Nieuws openbaar gemaakt.

Besloten wordt deze in Neerlandia over te nemen.

Het gevaar dat de Nederlandsche leergangen van het A.N.V. in Ned.-Indië bedreigt door voorgenomen intrekking der Regeeringssubsidie.

Besloten wordt al wat mogelijk is te doen om opheffing, die zeer schadelijk zou werken, te voorkomen.

Mededeelingen over de laatste Groepsbestuursvergadering te Batavia.

Hieruit blijkt, dat het Bestuur wederom krachtig werkzaam is.

Brieven van Mevr. Loopuyt-Maas en den heer Schoeler (Voorzitster en Secretaris der Afd. Kaapstad) over Verbonds- en handelsbelangen.

De Voorzitter roemt de werkzaamheid van Mevr. Loopuyt-Maas en den heer Schoeler, die beiden aandringen op het ontvangen van Afrikaners als prof. Viljoen, die binnenkort naar Holland komt. Spr. stelt voor maatregelen te treffen in samenwerking met de N.Z.A.V. en Vreemdelingenverkeer. Ook moeten Afrikaansche voormannen worden uitgenoodigd voor een bezoek aan ons land om in Zuid-Afrika eene juiste beoordeeling van ons land te verbreiden.

Besloten wordt aanvankelijk twee Zuid-Afrikaners uit te noodigen.

Voorts wordt gewezen op den Z.-Afr. Studentendag eind Mei in Den Haag te beleggen. Min. De Visser en andere invloedrijke vrouwen en mannen hebben medewerking toegezegd. De bedoeling is: algemeene ontwikkeling, veraangenaming van het studentenleven door kennismaking met en opneming in het Nederl. familieleven, het beter leeren kennen van Nederland en zijn bewoners.

Een crediet wordt verleend van f 250.-.

Voorstel van het Dag. Bestuur betreffende de redactie en het drukken van Neerlandia.

Tot redacteuren worden benoemd de heeren J.J. Bruna en C. van Son, onder toezicht der Redactiecommissie.

Met ingang van 1 September is een nieuwe overeenkomst met Geuze & Co's drukkerij afgesloten.

[p. 100]

Voorstel tot benoeming van den heer W.J. Lugard tot Vertegenwoordiger te Cairo, in de plaats van den heer G. Vogel, die ontslag nam.

Aangenomen.

Aanwezig 9 Juni bij de opening: de Heeren P.J. de Kanter, voorzitter, Jhr. Mr. J.L.W.C. von Weiler, Ondervoorzitter, Dr. B. de Gaay Fortman, Secretaris-Penningmeester, J.E. Bijlo, Mr. P. Hofstede Crull, J.S.C. Kasteleyn, Prof. Dr. A.A. van Schelven, Th.G.G. Valette, Mr. J.C. Baak (N.S.O) en C. van Son, Administrateur. Later verschenen nog de heeren K.E. Oudendijk en J. van Winckel.

Voorstel om een rondzendbrief van het Hoofdbestuur te doen uitgaan aan Groepen, Zelfstandige Afdeelingen en Vertegenwoordigers in verband met het succes van het zilveren jubileum.

Na een inleidend woord van den voorzitter, waarin deze zijn genoegdoening uitspreekt over het welslagen der herdenking en dank brengt aan allen, die er toe hebben meegewerkt, keurt de vergadering den brief goed (zie hoofdartikel).

Notulen der vergadering van 14 April.

Deze worden met een kleine wijziging goedgekeurd.

Mededeelingen ter kennisneming.

Dankbetuiging der Koningin op huldetelegram 26 Mei verzonden.

Dankbetuiging van het Teekengenootschap Pictura voor steun aan de tentoonstelling van Nederlandsche, Vlaamsche en Afrikaansche kunst.

Bericht van aanneming zijner benoeming tot afgevaardigde van Groep Ned. Indië in het Hoofdbestuur, van den heer J.E. Bijlo.

De Alg. Voorzitter heeft zitting genomen in het Indisch Onderwijscomité.

De heer W.J. Lugard te Cairo heeft zijn benoeming tot vertegenwoordiger aangenomen.

De heer Van Exter is verplaatst van Chefoo naar Shanghai en heeft ontslag genomen als vertegenwoordiger.

De heer B. Kroon heeft ontslag gevraagd als vertegenwoordiger te Ismailia, wegens verhuizing naar België. Dank is hem betuigd voor zijn veeljarige werkzaamheid in Egypte.

De tentoonstelling Groot-Nederland in de kantoorlokalen van het A.N.V. heeft geleid tot een plan voor het stichten van een Groot-Nederlandsch Museum met Boekerij. Het D.B. hoopt dat plan binnenkort nader uit te werken.

Jaarverslag 1922.

Het wordt na enkele redactieverbeteringen goedgekeurd (zie dit nummer).

Rekening en verantwoording.

Deze, sluitend in uitgaaf en ontvangst met een bedrag van f 31980.78½, waaronder een batig slot van f 1439.74½, wordt door het Hoofdbestuur vastgesteld en zal aan de goedkeuring der Rekeningcommissie onderworpen worden.

Voorstel tot invoering van geregelde samenkomsten van Nederlanders en stamverwanten in den geest van den Stamdag van 26 Mei j.l.

De Voorzitter bepleit dit voorstel en geeft in overweging dergelijke samenkomsten om de twee jaar bij beurten in Nederlandsche en Vlaamsche steden te doen houden.

De vergadering betuigt haar instemming met het plan. Besloten wordt een bijeenkomst in 1925 voor te bereiden met vrijheid aan het D.B. om ze uit te stellen als de omstandigheden ongunstig zouden blijken. De Voorzitter zal met zijn medeleden der Bestendige Commissie voor de Ned Taal- en Leterk. Congressen overleg plegen in verband met deze plannen.

Het uitnoodigen van Zuid-Afrikaners voor een reis naar Nederland in samenwerking met de Ned. Z. Afr. Vereeniging. Voorstel tot opening van een crediet van f 1000.-.

De Voorzitter deelt mede, dat prof. Viljoen al in aantocht is en met de Ned. Zuid-Afr. Vereen. en Vreemdelingenverkeer over de ontvangst overleg is gepleegd, ook over het uitnoodigen van andere Afrikaners.

De vergadering keurt het crediet van f 1000.- goed.

Verslag en advies der Commissie-Van Schelven omtrent de bemoeiing met Z. Afr. studenten, die h.t.l. verblijven.

De heer Baak deelt mede, dat de commissie driemaal heeft vergaderd. De zaak vereischt veel studie en onderzoek, vooral de economische zijde van het vraagstuk. De dreigende verhooging van het collegegeld van f 200.- tot f 300.- 's jaars zal er niet toe bijdragen buitenlandsche studenten naar onze Hoogescholen te trekken. Reeds hebben 12 Afr. studenten hun studie naar Duitschland verplaatst. Spr. dringt aan op een actie tegen die verhooging vanwege het A.N.V., vooral voor de Vlamingen en Afrikaners. Ook over betere aanpassing van de studie h.t.l. aan het Afr. H.O. wende het Hoofdbestuur zich tot den Minister. Ten slotte geeft spr. namens de commissie den wensch te kennen haar uit te breiden met een lid van de N.Z.A.V. en andere vereenigingen, die daarvoor in aanmerking komen, benevens een student en haar dan blijvend te verklaren.

Besloten wordt, dat de commissie over de aansluiting van Nederlandsch en Afrikaansch Hooger Onderwijs een brief zal ontwerpen, bestemd voor Minister en Senaten.

Voor ingrijpen in de verhooging der collegegelden is de tijd te kort. In een paar dagen is een goed voorbereide tegenbeweging niet mogelijk.

Over het instellen van eene vaste commissie voor de bemoeiingen met de Zuidafrikaansche studenten zal de commissie-Van Schelven nadere voorstellen indienen.

De Gouvernementssubsidie voor Groep Ned. Indië en de Nederlandsche leergangen.

Het Dag. Bestuur heeft met bevoegden een samenspreking gehad en maatregelen worden beraamd om te trachten het intrekken van den steun voor de leergangen te voorkomen.

Het 300-jarig bestaan van New-York in 1926.

Deelneming door tusschenkomst van het A.N.V. aan de herdenking van dit feit is door Afd. N.Y. opgeworpen. Het D.B. heeft aan het bestuur der afd. Nieuw-York gevraagd, hoe men zich deze deelneming denkt. Besloten wordt dat, na ontvangst van dit antwoord, het D.B. eene commissie zal vormen.

Aanvraag om subsidie voor de verspreiding van Nijhoff's catalogus der belangrijkste oorspronkelijke Ned. werken.

De bedoeling is hem uit te reiken aan de deelnemers aan het a.s. Wetenschappelijk congres te Antwerpen.

Besloten wordt f 250.- beschikbaar te stellen, mits op den catalogus wordt gedrukt, dat hij aangeboden wordt door het A.N.V. Voor genoemden prijs zullen 1250 ex. moeten worden geleverd. 1000 voor 't Congres en 250 voor verspreiding in het Buitenland door het A.N.V.

Voorstel om het speldje der Herdenkingsfeesten als vast draagteeken in te voeren.

Aangenomen. De prijs wordt bepaald op f 0.25.

Na rondvraag sluit de voorzitter de vergadering.