Neerlandia. Jaargang 26

Mededeelingen en Allerlei.

Voor Afdeelingsavonden. (Vervolg.)

Gerard Arbous, 1e Const. Huygensstraat 47, Amsterdam.

Voordrachtenavond.

G. Brettani, Obrechtstraat 610, Den Haag.

Voordrachtenavond.

Gezelschap Lulofs (Apeldoorn) bestaande uit: Joan Lulofs, liederenzanger; Neke Hildebrand (Mevrouw Henri Brondgeest) liedjesvoordracht in kostuum, en Josephine Lulofs, piano. Beide eerstgenoemden treden ook samen op, laatstgenoemde ook met danseresjes.

R.J. Goddard, Vijverweg 46, Kralingen, Rotterdam.

I. Sumatra's Oostkust (‘Deli’ en de ‘Delianen’), wording en ontwikkeling van het gewest, handel en cultures. Medan als hoofdplaats, naar de Bataklanden en het Tobameer, de Batakkers en hun kunstnijverheid.

II. Over Indische kunstnijverheid, voornaamste vormen van kunstnijverheid, inzinking en mogelijkheden tot opheffing.

Duur der voordrachten met lichtbeelden ongeveer 1½ uur.

Mej. Veer de Vère, Oude Leliestraat 8, Amsterdam.

Uitvoerige lijst van onderwerpen voor voordrachten met lichtbeelden en films wordt op aanvraag toegezonden.

Mevr. Mies C. Zwierzina, Wilhelminastraat 28, Den Haag.

Voordrachtenavond: gedichten en proza. Lijst der voor te dragen werken en persbeoordeelingen worden op aanvraag toegezonden.

Wij herinneren er aan, dat het Koloniaal Instituut, Plantage Middellaan 15, Amsterdam, tegen zeer matige voorwaarden rolprenten ter beschikking stelt over de volgende onderwerpen: De Indische natuur. Zeden en gewoonten van den Inlander; Nijverheid en bedrijven van den Inlander; De Vorstenlanden; Op Bali; In de Bataklanden; Huiselijk en maatschappelijk leven der Europeanen; Weermacht; Verkeer; Onderwijs; Hygiëne en ziekenzorg; Landverhuizing; Gevangeniswezen; Veeteelt; Cultures; te zamen 75 rolprenten.

Het bedreigde Gooi.

Het Bestuur van Groep Nederland heeft in een brief aan den Minister van Waterstaat zijn instemming betuigd met het adres door den Bond Heemschut aan Zijne Excellentie gericht, inzake het behoud van het Gooische natuurschoon.

Kalender 1923.

‘De 3 kalenders, die ik het vorig jaar bestelde, zijn bij de bedachten zoo in den smaak gevallen, dat ik U verzoek van dien voor 1923 vijf te zenden.’

Eén bestelling uit vele.

Bespreek tijdig zooveel stuks als U voor U zelf en voor Uw kennissen wenscht. Voor Sinterklaas- of Kerstgeschenk is de kalender uitnemend geschikt. Men heeft er een heel jaar nut en genoegen van. Spreuken en geschied-

[p. 138]

kundige herinneringen onderhouden elken dag de belangstelling in ons streven.

Bij de inrichting is met wenschen van bestellers der eerste uitgaaf rekening gehouden. Er is nu ook plaats voor aanteekeningen (verjaardagen, vergaderingen enz.). De 52 afbeeldingen van Nederlands landschap- en stedenschoon in koperdiepdruk, waaronder verscheiden gekleurde, zijn bijzonder goed uitgevallen.

De prijs is slechts f 1.90 voor leden van het A.N.V. (In den boekhandel betaalt men ten minste f 2.50 zonder onzen tekst).

's-Gravenhage.

20 September opende deze Afdeeling haar winterbijeenkomsten, waarin prof. dr. P.J. Muller over Transvaalsche herinneringen zou spreken. Ziekte verhinderde hem aan dit voornemen gevolg te geven. Dr. M.A. van Weel, bestuurslid der Afdeeling, werd bereid gevonden als plaatsvervanger op te treden met een lezing over ‘de plaats van het Nederlandsch onder de Europeesche talen’. Het was een krachtig pleit voor het zuiver houden onzer taal, een wijzen op het gevaar dat haar aan alle zijden omringt en een waarschuwing, dat haar handhaving een eerste voorwaarde is voor onze onafhankelijkheid en ons zelfstandig volksbestaan.

In deze bijeenkomst werden tot bestuursleden gekozen de heeren Ir. M. Middelberg en Dr. M.A. Schepers.

Jongeliedenafdeeling 's-Gravenhage.

Als secretaris dezer Afdeeling is opgetreden de heer P. Floor, Vaillantlaan 433, 's-Gravenhage.

Hollandsche herinneringen in Britsch Guiana.

Van enkele zijden heeft men opgemerkt, dat het uit de ‘Port of Spain Gazette’ overgenomen stukje beter in Nederlandsche vertaling ware geplaatst. Wij voldoen hiermede aan dien wensch:

‘Ondanks meer dan honderd jaar Britsch bestuur herinneren vele dingen aan den ouden Hollandschen tijd.

Het deel van de kolonie, waar men zich gevestigd heeft, is als een stukje Holland in de Tropen. Het grootste gedeelte van het ontgonnen land ligt, bij hoog water, beneden den zeespiegel en is daarom ‘ingepolderd’, d.i. beschermd door dijken.

De breede straten van Georgetown (de hoofdstad van de Engelsche kolonie) hebben aan iedere zijde een sloot en soms is er ook een kanaal in het midden.

Vele van de witte houten huizen zijn gebouwd naar Hollandschen trant. De landswet van de kolonie berust op het oud-Romeinsch-Hollandsch recht en de staatsregeling, van oorsprong Hollandsch, gelijkt niet op eenige andere in het Britsche Rijk.

Vereeniging Nederlandsch fabrikaat.

Op Maandag 4 September j.l. hield de vereeniging N.F. haar jaarlijksche algemeene vergadering te Rotterdam. De voorzitter, de heer J. van Dusseldorp, opende de vergadering met een belangwekkende rede. waarin hij het doel der vereeniging uitvoerig uiteenzette en helder het groote belang aantoonde van steun aan eigen nijverheid.

Een levendige gedachtenwisseling ontspon zich over de vraag, op welke wijze de vereeniging zou kunnen deelnemen aan de feesten, ter viering van het jubileum van H.M. de Koningin in 1923. Hierbij had de heer Oudendijk gelegenheid, om als vertegenwoordiger van Groep Nederland van het A.N.V. er op aan te dringen, dat men bij de aanprijzing van Nederlandsche waren op tentoonstellingen, jaarbeurzen en gedurende winkelweken onze nationaliteit hoog houde door het gebruik van zuiver Nederlandsche opschriften. Wat men in dit opzicht, ook gedurende zoogenaamde Nederlandsche winkelweken, ziet, doet een rechtgeaard Nederlander vaak de haren ten berge rijzen. Een der ergerlijkste krenkingen van ons nationaliteitsgevoel is wel geweest het feit, dat op de Jaarbeurs te Brussel, in het tweetalige land, waar voor de rechten der Nederlandsche taal een strijd op leven en dood wordt gevoerd, nagenoeg alle Noord-Nederlandsche inzenders hun opschriften uitsluitend in de Fransche taal hadden gesteld.

De bespreking leidde ten slotte tot de aanneming van een motie, in welke de vergadering als richting, waarin de feestviering in 1923 moet worden geleid, aanbeveelt: steun aan de tentoonstelling, die de afdeeling Rotterdam reeds voorbereidt, onder voorbehoud dat dit dan de eenige groote tentoonstelling zal zijn, welke de vereeniging steunt; opwekking tot de inrichting van plaatselijke vieringen als winkelweken, reclame-optochten, enz. ter aanbeveling van uitsluitend Nederlandsch fabrikaat, zoo mogelijk in overleg met de comité's, welke reeds mochten zijn gevormd.

Ook de vereeniging N.F. bezit eenige afdeelingen, die nooit meer iets van zich laten hooren, waarvan de secretaris op geen enkelen, hoe gewichtigen brief ook van het Hoofdbestuur meer antwoordt! De vergadering heeft zich bezig gehouden met de vraag: wat hieraan te doen? Zij heeft het H.B. gemachtigd om de leden van zulk een afdeeling op te roepen voor een bijeenkomst ten einde met hen te overleggen, hoe aan dien onduldbaren toestand een eind kan worden gemaakt.

Na de vergadering is in de bioscoopzaal van het Nat. Techn. Scheepvaartkundig Museum een aantal rolprenten vertoond, die zeer belangrijke kijkjes in de Nederlandsche nijverheid en scheepsbouw gaven. Nadat men de inrichting en de kunstschatten van het nieuwe stadhuis had bewonderd, ging men uiteen, dankbaar voor den goed geslaagden dag.

Liederen van Groot-Nederland.

De heer Coers gaat onvermoeibaar door met aan de leden der vereeniging ‘Het Nederlandsch Lied’ bundels te zenden van oude liederen, welke hij door deze zorgvuldige uitgaaf veelal aan de vergetelheid ontrukt en in één schatkamer bijeenbrengt.

Wij ontvingen de vorige maand weer acht bundels bevattende 112 liedekens van minne, wachter-, Kerst-, Mei- en kinderliederen benevens kluchtige volksliedjes.

Wij brengen in herinnering, dat de vereeniging reeds 18 jaar bestaat en haar bestuur thans als volgt is samengesteld:

Generaal b.d.C.J. Snijders, voorzitter; Dr. N.B. Tenhaeff, ondervoorzitter; Mr. J. Hamburger A.Dzn., penningmeester; Mr. P.H. Ritter Jr., eerste schrijver; F.R. Coers Frzn., tweede schrijver, Nieuwe Gracht 2, Utrecht; Prof. Dr. H.D.J. Bodenstein, K.J.L. Alberdingk Thijm, Jhr. H. de Brauw, Dr. Gerard Brom, J.S. Baron van Harinxma thoe Slooten, Dr. W.J. Leyds, Prof. Jhr. Mr. B.C. de Savornin Lohman, Prof. Mr. J.C. Naber, Jhr. Mr. C.G.C. Quarles van Ufford, Mr. Th.M.Th. van Welderen Baron Rengers, Jhr. Mr. E.Th.V.M. van Rijckevorsel van Kessel, L. Adr. van Tetterode, Jhr. F.X.H. Verheyen, A.J. van Vessem, Prof. Dr. C.G.N. de Vooys, Jhr. J.J.M. van der Does de Willebois en Prof. Jhr. Dr. B.H.C.K. van der Wijck.

Nederlandsch Muziekleven gewaardeerd.

Onlangs schreef de Weensche zangeres Olga Bauer in de Wiener Fremden Presse geestdriftig over het muziekleven in Nederland, dat zij een ‘Gottgesegnetes Land’ noemde. ‘Holland is alle landen in vele opzichten ver vooruit. Men leeft er met alles mee, men kent er de kunstenaars van alle landen, men is geheel op de hoogte van de nieuwe letterkunde. Holland heeft zijn orkesten, doch boven alles: bijna iedere stad bezit een of meer goedgeschoolde, uitstekende zangvereenigingen. Het publiek is streng critisch, terughoudend, doch geestdriftig als geen ander, wanneer de kunstenaar het gewonnen heeft. Voor ons kunstenaars moet het een onderscheiding zijn in dit muziekland van den eersten rang te mogen optreden.’

Moge Holland door dergelijke goedbedoelde loftuitingen niet ijdel worden, noch de tekortkomingen vergeten, die het ten opzichte van zijn eigen kunst vaak toont.

[p. 139]

Zoolang de Nederlandsche muziek in ons land nog als Asschepoes behandeld wordt, aanvaarden we dergelijken lof slechts met betrekking tot de muziekbeoefening.

Derde Koloniale Vacantieleergang.

Van 27-29 December e.k. zal te Amsterdam vanwege het Comité voor Indische Lezingen en Leergangen wederom een Koloniale Vacantieleergang voor Aardrijkskundigen worden gehouden.

Bijdrageverhooging.

J.B. te Port Saïd	van f 3.- tot f 5.-
E.v.K. te Ismailia	van f 3.- tot f 5.-
B.K. te Ismailia	van f 3.- tot f 5.-
J.B. te Batavia	van f 2.50 tot f 5.-
Mevr. M.C.E. O.-S. te Den Haag	van f 2.50 tot f 5.-
C.H.F.v.H. te Amsterdam	van f 2.50 tot f 5.-
R.F. te Hilversum	van f 2.50 tot f 5.-
E.H.P.H. te Rotterdam	van f 2.50 tot f 5.-
S.B. te Den Haag	van f 2.50 tot f 5.-
M.Z. te Ismailia	van f 3.- tot f 5.-
Mevr. G.M.V.v. Z.-v. M. te Lisse	van f 2.50 tot f 5.-
J.T. te Utrecht	van f 2.50 tot f 5.-
Dr. M.A.v.W. te Den Haag	van f 2.50 tot f 5.-

Nederlandsche monsterkamers in Amerika.

Herhaaldelijk bereiken het secretariaat van de Vereeniging ‘Nederland in den Vreemde’ verzoeken uit Canada tot het stichten van een Nederlandsche monsterkamer waar de verschillende Hollandsche nijverheidsvoortbrengselen kunnen getoond worden.

De vertegenwoordiger der Vereeniging te Vancouver ontwierp reeds een plan om deze monsterkamer zoo practisch en goedkoop mogelijk in te richten. Een begrooting



der kosten bevindt zich op het secretariaat der Vereeniging.

Een vertegenwoordiger van den Nederlandschen handel en nijverheid, die in die streken een onderzoek instelde, uit in zijn verslag er zijn verwondering over, dat de Nederlandsche handel dit geheele gebied zoo goed als volkomen braak laat liggen en geeft als zijn meening te kennen, dat er voor den Nederlandschen handel en nijverheid zeer zeker een goed afzetgebied zou zijn te vinden.

De Vereeniging ‘Nederland in den Vreemde’ zal trachten bij den handel en de nijverheid steun te vinden tot het stichten van een monsterkamer in Vancouver, waarvoor reeds een geschikte leider gevonden is.

Als voorbeeld van een Nederlandsche monsterkamer voor Amerika geven we hierbij een afbeelding eener zoodanige inrichting te Californië, ontleend aan het laatste jaarverslag der Vereeniging voor Tentoonstellingsbelangen.

Comité voor Ned. kinderen in den Vreemde.

In de afgeloopen maand ontvingen wij f 1231.50 en Mrk. 5613.50, maakt met vorige opgaven f 446721.37 en Mrk. 84181.50. De uitgaven bedroegen in dezelfde maand f 3132.- en Mrk. 16816.- d.w.z. in deze maand wederom een achteruitgang onzer kasmiddelen van ruim f 1900.- en ruim Mrk. 11000.-. Deze cijfers spreken voor zichzelf, n.l. stijging van nood en vermindering van belangstelling. Een onzer vroegere pleegkinderen, een meisje, dat nu 19 jaar is, schrijft ons uit Duitschland, dat zij nu Mrk. 4000.- per maand verdient en met haar vader te zamen ongeveer Mrk. 15000.-. Voor een paar schoenen alleen wordt Mrk. 4000.- gevraagd. Zij schrijft: ‘U kunt dus wel begrijpen, dat er bijna niets voor noodzakelijkste levensbehoeften overblijft en dat moeder met het grootste verlangen uitziet naar een oogenblik, dat de jongste zusjes naar het Vaderland kunnen komen, om daar eenigen tijd gevoed te worden, want zij hebben bijna geen weerstandsvermogen meer.’

Zulke brieven ontvangen wij dagelijks, doch wij kunnen slechts betrekkelijk weinig hulp geven, wanneer wij niet flink en regelmatig worden gesteund door bijdragen, die gaarne ontvangen worden door den Penningmeester

S. VAN LIER Ez.

Nassaukade 358, Amsterdam.

Postcheque en Girodienst No. 22889.