Neerlandia. Jaargang 26

Ingezonden.

‘Scheiding.’

Aan het Hoofdbestuur van het A.N.V.

Naar aanleiding van het artikel in het vorige nummer van ‘Neerlandia’ betreffende de opheffing der Studenten-Afdeelingen, verzoeken wij U ook onderstaande regelen te doen opnemen.

De positie der Studenten-Afdeelingen in het A.N.V. zij allereerst een punt van bespreking. De thans gevallen beslissing is geen baloorig besluit geweest, maar is een gevolg van langdurig beraad. Sinds geruimen tijd reeds was de financieele regeling voor deze afdeelingen ongeschikt gebleken; zij kon steeds aanleiding geven tot allerlei wrijvingen. De studenten zelf streefden ernstig ernaar om hieraan een einde te maken en besloten ten slotte gezamenlijk eens zakelijk en gedetailleerd hun toestand uiteen te zetten. In een stuk van elf bladzijden werden het Groepsbestuur zooveel gegevens verstrekt, als het maar eenigszins kon verlangen; de rekeningen en balansen van elke Studenten-Afdeeling waren erbij gevoegd en middelen ter verbetering van den toestand voorgesteld. In de Groepsraadsvergadering van Maart 1921 zegde het Groepsbestuur echter alleen toe, dat de achterstallige, buiten schuld der tegenwoordige bestuursleden opgeloopen, bijdragen van Amsterdam en Utrecht zouden worden kwijt gescholden. Verder werden alle voorstellen der studenten afgewezen en toen van andere zijde een bemiddelingsvoorstel ter tafel kwam, werd de vergadering plotseling gesloten. Deze eenige toezegging heeft men niet gestand gedaan, daar het Hoofdbestuur voortging van de Studenten-Afdeeling Utrecht de ‘kwijt gescholden’ bijdragen te eischen,¹⁾¹⁾ terwijl het uit haar balans wist, dat zij ze onmogelijk kon betalen.

Toch werd besloten nog eens stappen te doen ter verbetering van haar financieele positie geheel buiten bezwaar der Groepskas. Toen in de algemeene ledenvergadering der verschillende Studenten-Afdeelingen dit voorstel behandeld werd, bleek onder de leden een ernstige ontstemming te heerschen, die in Delft reeds in November 1921 leidde tot het aannemen van een motie, die afscheiding verlangde, als deze laatste pogingen geen resultaat hadden. Deze voorstellen zijn toen namens de andere Studenten-Afdeelingen ingediend door de Stud.-Afd. Amsterdam. Deze misnoegdheid kwam de Verbondsleiding ter oore. Geen wonder dan ook, dat in den Groepsraad van 14 Januari 1922 het Groepsbestuur probeerde te sussen. Een commissie van twee burgerleden, een afgevaardigde der Jongeliedenafdeelingen en een student werd ingesteld. Deze zou een betere financieele regeling voor de Studenten-Afdeelingen ontwerpen. Daar het Groepsbestuur verklaarde, dat de financieele lasten der Stud.-Afd. moesten verminderd worden en daar de studenten altijd tot minnelijke schikking bereid geweest waren,^*) hebben zij allen dit voorstel aanvaard; ook de heer E.A. Hofman, die zelf heeft voorgesteld den heer L.L.W. van Soest in deze kommissie te benoemen. De voorstelling in ‘Neerlandia’ op blz. 87 is dus op dit punt geheel onjuist! Thans scheen dus overeenstemming bereikt en zouden de bijdragen van de Stud.-Afd. aan de Groepskas verminderd worden, maar tot onze groote verbazing schreef het Groepsbestuur drie dagen later (d.d. 17 Jan.), dat de Stud.-Afd. in het vervolg 50% meer zouden moeten afdragen.²⁾ Was dit de financieele tegemoetkoming in de praktijk? Bovendien behandelde de bovengenoemde kommissie in haar bijeenkomst niet het laatste voorstel der studenten zelf, haar door den Groepsraad overgelaten, maar men streefde blijkbaar van de zijde van het Groepsbestuur naar een regeling, waarbij de Stud.-Afd. voor iedere voorgenomen handeling, een toelage aan het Groepsbestuur zouden vragen, waardoor dit dus een absoluut vetorecht zou verkrijgen voor alle handelingen der Stud.-Afd. Daar in het ontwerp-reglement,³⁾ dat niet om deze reden niet behandeld is, den studenten stemrecht en daarmede allen invloed op de samenstelling van het Groepsbestuur ontnomen werd, zou bij het aanvaarden dezer regeling de beperkte autonomie. die het geldende reglement den Stud.-Afd. nog gelaten had, geheel verloren gaan^**). Als men dus de woorden en de daden van het Groepsbestuur vergelijkt, zal men begrijpen, dat de studentenleden om de eer aan zichzelf te houden eenstemmig besloten het Verbond te verlaten. Een diskussie over hun totaal aantal heeft voor de beteekenis dezer gebeurtenis geen waarde: de telling van het Algem. Bestuur der Stud.-Afd. beliep 461.

De politiek der leiding van het A.N.V. had reeds herhaaldelijk de ontevredenheid niet alleen van studenten, maar ook van burger-leden gewekt. Ook dateert deze kritiek niet uit den oorlogstijd; ook vóór 1914 bestond zij reeds.⁴⁾ Men leze de oude ‘Neerlandia's’ er maar eens op na! Maar bovendien: wat is er niet al veranderd juist ten gevolge van den oorlog! Men kan eenvoudig de geschiedenis niet aanknoopen bij 1914, net alsof er sindsdien niets is gebeurd. Dat de misnoegdheid der burger-leden in de Verbondsorganen niet meer tot uiting komt, is een gevolg eensdeels van het stelselmatig weren van deze werkzame elementen uit bestuursfuncties in Verbondsafdeelingen,⁵⁾ anderdeels

1) Dit en volgende nummers verwijzen naar de kantteekeningen van het Hoofdbestuur op dit stuk. Red.

1) Het Groepsbestuur had niets kwijt te schelden der achterstallige schuld. Groep Nederland begint volgens de Statuten elk jaar met een schoon boekje. De achterstallige posten van het afgeloopen jaar gaan dan op het Hoofdbestuur over, dat tracht ze binnen te krijgen. Het heeft voor verzoeken om kwijtschelding altijd een open oor gehad, getuige de Stud.-Afd. Delft. Zoolang zulk een verzoek niet binnenkwam, ging het natuurlijk door met bij tusschenpoozen te manen. Van een kwijtschelding door het Bestuur van Groep Nederland had de Algemeen Penningmeester trouwens geen bericht ontvangen.

*) De gedachte van zulk een kommissie is zelfs het eerst geopperd door den voorzitter der Stud.-Afd. Groningen, den heer H.P. Schaap.

2) De studenten hebben indertijd zelf verzocht alleen den kostenden prijs van Neerlandia te betalen. Dit werd in het nieuwe reglement opgenomen. Toen papieren drukkosten zooveel hooger werden, moest het bedrag wel met 50% vermeerderd worden om aan het reglement te voldoen. In de praktijk werd die 50% als subsidie teruggegeven. Reden tot verbazing behoeft hier dus niet te zijn.

3) Dit ontwerp-reglement was een persoonlijke uiting van den toenmaligen Groepsvoorzitter, niet van het Groepsbestuur, nog minder van het Hoofdbestuur. Het is zelfs ontraden.

**) Een aan de Stud.-Afd. Groningen op 't allerlaatst volgens dit stelsel geschonken bijdrage is dan ook niet aanvaard.

4) Dit is niet ontkend. Kapt. Oudendijk spreekt in een sympathieke beschouwing in De Ploeg terecht van ‘oud zeer’, waarvoor het Hoofdbestuur in zijn tegenwoordige samenstelling moeilijk verantwoordelijk kan worden gesteld. De Stud.-Afdeelingen wezen zelf de verantwoordelijkheid af voor de schulden door voorgangers gemaakt.

5) Daarvan kan geen sprake zijn bij nakoming der reglementsbepalingen. Als in een wettig uitgeschreven vergadering candidaten der oppositie niet in bestuursbetrekkingen worden gekozen, is dit eenvoudig een gevolg van het feit, dat de meerderheid die candidaten niet wenscht. Daarvan kan aan de ‘leiding’ - geliefkoosde uitdrukking der Stud.Afdeelingen - geen verwijt worden gemaakt. Men zou evengoed kunnen beweren, dat de linksche politieke partijen in Nederland stelselmatig uit het Ministerie geweerd worden. Bij de uitspraak der kiezers heeft men zich neer te leggen. In het A.N.V. hebben bestuursverkiezingen altijd langs den reglementairen weg plaats gehad.

[p. 108]

van het uittreden van ijverige leden, die eraan wanhoopten, dat binnen afzienbaren tijd van het A.N.V. weer de gewenschte bezielende stuwkracht zou uitgaan. Het Hoofdbestuur beweert, dat het niet aan partijpolitiek doet, terwijl de gebeurtenissen ons wel iets anders geleerd hebben! Niet de ontevreden A.N.V.-leden wenschen inmenging in de politiek, juist het Hoofdbestuur kiest in ‘de politiek’ partij.⁶⁾ Het Hoofdbestuur vertroebelt echter steeds de zaak. Zoo komt het thans weer aanzetten met de ‘geheel onware bewering’, dat de vertegenwoordiger van Amsterdam (Sted. Univ.) 27 Nov. 1920 zou gezegd hebben, dat het Hoofdbestuur brieven uit Vlaanderen onbeantwoord zou hebben gelaten. De heer Hofman heeft echter de destijds door hem voorgelezen opmerking aan den heer Groepsvoorzitter, tevens Hoofdbestuurslid ter hand gesteld en toen dezelfde legende weer opdook in het verslag van de Hoofdbestuursvergadering van 18 Dec. 1920 in ‘Neerlandia’ van Febr. 1921, is aan het Hoofdbestuur nogmaals te kennen gegeven, dat de mededeelingen van zijn Secretaris-Penningmeester op dit punt geheel onjuist waren.⁷⁾ Wij geven hier slechts enkele bewijzen voor de inmenging van het Hoofdbestuur in de politiek:

1e. De redactie van ‘Neerlandia’ heeft, nadat door de algemeene Groepsvergadering van het A.N.V. op 18 Maart 1916 te Deventer besloten was, een daar door een Vlaming gehouden redevoering in ‘Neerlandia’ te plaatsen, daarover advies gevraagd aan den Belgischen politicus Mr. F. van Cauwelaert.⁸⁾

2e. ‘Neerlandia’ van Aug. 1920, blz. 106, noemde het activisme ‘een niet weg te redeneeren fout’.⁹⁾

3e. Toen in ‘Neerlandia’ van April 1921, blz. 54 een - trouwens onjuist - bericht voorkwam over de invrijheidstelling van mej. De Guchtenaere, werd er weer een geheel overbodig zinnetje bijgevoegd, waarin een insinuatie was te lezen¹⁰⁾ tegen mej. De G.'s partijgenooten. Toen mej. De G. hiertegen opkwam, weigerde de redactie dit stukje van de door haar gehuldigde!

4e. In November 1920 bleek te Amsterdam, dat het Hoofdbestuur een afgevaardigde naar Vlaanderen gezonden had¹¹⁾ om te onderhandelen met de passieve Vlamingen; deze had toen te Brussel een onderhoud met de heeren J. Hoste Jr. en F. Toussaint, die meenden, dat de tijd nog niet daar was om het A.N.V. in Vlaanderen weer te doen werken. Als deze heeren dit zouden goed vinden, zou het Hoofdbestuur zich gaan wenden tot de ‘gematigde activisten’ en tot ‘activistische’ volksvertegenwoordigers als de heer B. Maes!!! En dit alles terwijl er nog Vlamingen waren, die in het Hoofdbestuur gezeten hadden!

Zeer terecht kenschetste ‘De Vlaamsch-Nationale Gedachte’ (Sept.-Oct., blz. 7) het gedrag van het Hoofdbestuur aldus: ‘Het is geen Groot-Nederlandsche, het is een klein-Hollandsche politiek’.¹²⁾

Zelfs in de wetenschap schijnt het Hoofdbestuur partij te kiezen voor een bepaalde school (Pirenne): Men ga eens na welke redenaars voor Verbondsvergaderingen uitgenoodigd worden! In ‘Neerlandia’ van Jan. 1922 werd als hoofdartikel geplaatst een verslag van een rede van Prof. Blok. Zonder het door Prof. Geyl ingezonden stuk, zou de meening van Prof. Blok als de eenige gehuldigd zijn. Mr. Borginon deelde in de vergadering van het A.N.V. te Brussel mede, dat dit de Vlamingen dan ook geërgerd had.¹³⁾

De werkeloosheid van het A.N.V. wordt door het Hoofdbestuur een legende genoemd. Het artikel ‘Een Scheiding’ zelf is echter weer een bewijs van de waarheid dezer ‘legende’. Nu het Hoofdbestuur zelf zijn daden¹⁴⁾ opsomt, blijkt hoe gering deze zijn in vergelijking met datgene wat men van een Groot-Nederlandsche vereeniging als het A.N.V. mag verwachten. Treffend komt dit bovendien uit in de rekening van het Hoofdbestuur: Over het dienstjaar 1921 werd uitgegeven f 32.630,99 - f 940,76½ = f 31.690,22½; dit jaar leverde op een tekort van f 2323,16½ (7,9%) bij f 29.367,06 aan inkomsten. Splitst men de rekeningen in gelijksoortige groepen, dan blijkt, dat uitgegeven werd voor:

	Bedragen,	In procenten van de inkomsten.
‘Neerlandia’ (Post 7)	f 12.519,33	42,6
Administratiekosten (2-6, 13)	f 12.076,20½	41,1
Rechtstreeksch Verbondswerk (8, 9, 11, 12, 14)	f 6.643,48	22,6
Steun aan andere vereenigingen (10)	f 431,06	1,5
Buitengewoon	f 20,15	0,1
	_____	_____
	f 31.690,22½	107,9
	Af tekort	7,9
		_____
		100,00

Als men de verhouding dezer cijfers beziet, blijkt toch dadelijk, dat er iets moet haperen! Terwijl men over betrekkelijk weinig geld beschikt, wordt zoo een belangrijk percentage besteed aan administratiekosten: niet ten onrechte zegt men, dat het A.N.V. verbureaucratiseerd is.¹⁵⁾ Men toont zich verbolgen over de kritiek der studenten- thans ongegrond en bombastisch genoemd - terwijl echter het Hoofdbestuur reeds in 1917 erkende, dat ‘meer en meer blijkt, dat van de meestal geringe bijdrage der leden weinig voor optreden naar buiten overblijft... Reeds te lang moet herhaaldelijk uit gebrek aan geld afwijzend op verschillende aanvragen beschikt worden, wat aan den goeden naam en de groeikracht van het Verbond natuurlijk geen goed heeft gedaan’^*).

Uw ‘Een scheiding’ trof ons voornamelijk door de manier, waarop U aan de kritiek van studenten en anderen tracht te ontkomen. Slechts uw feitelijke beweringen kunnen wij beantwoorden, Uw subjectieve qualificaties latende voor wat zij zijn. Op het verwijt, dat het A.N.V. niet meer zorgt voor ‘voorlichting van de pers’, waardoor een insinueerend artikel in ‘De Telegraaf’ medio Maart tegen het 7de Groot-Nederlandsch Studenten-Congres onbeantwoord bleef¹⁶⁾ en op het verwijt, dat men in dezen niet meer opkomt voor de eer en den goeden naam van den Nederlandschen stam, antwoordt U o.m. met een soort inhoudsopgave van ‘Neerlandia’ en de mededeeling, dat U de aanvallen van Fransch-Belgische stookbladen met minachtend stilzwijgen voorbijgaat: daarom zeker zoo een zoetsappige verontschuldiging¹⁷⁾ tegenover ‘La Flandre Libérale’ in ‘Neerlandia’ van Mei j.l., terwijl men ernstige kritiek van Groot-Nederlanders geringschattend negeert^**). Het ‘verweerstukje’ tegen de Alliance Française was veeleer een verontschuldiging voor een lid van het Hollandsche Groepsbestuur, dat zijn A.N.V.-bestuurslidmaatschap vereenigbaar acht met dat van de Alliance Française! Dat ‘studiebeurzen voor Vlaamsche en Afrikaansche studenten niet verleend worden’ erkent U. maar gekrenkt voegt U eraan toe, dat niet vermeld is, dat het Studiefonds voor Zuid-Afrikaansche studenten, waarvan de rekening sluit met een bedrag van f 50.430,28 gesteund wordt met een bedrag van....... f 79,90! (Zie ‘Neerlandia’ blz. 88 en 89).

Met zooveel woorden moet U toch erkennen, dat het A.N.V. thans niets doet voor de Afrikaansche scholen in Rhodesië.

Het feit, dat het Nederlandsch Taal- en Letterkundig congres sinds 1913 niet gehouden is, wijst er toch op dat de Groot-Nederlandsche belangstelling in Holland niet zoo bijster groot is. En moet het A.N.V. deze niet opwekken en spreken zelfs de Verbondsstatuten niet van een verband tusschen Verbond en congres!¹⁸⁾

De bewering, dat ‘Nederland in den Vreemde’ zich wendt tot vreemdelingen, terwijl het A.N.V. zich uitsluitend zou richten tot Nederlanders en stamverwanten, heeft geen zin. Waartoe anders b.v. het A.N.V.-geschriftje ‘De Aanval op Holland’ in het Fransch en Engelsch vertaald?¹⁹⁾

6) Dit zal ieder, die het drijven der oppositie in politieke richting heeft nagegaan, de waarheid op haar kop lijken.

7) Alle Hoofdbestuursleden op die vergadering aanwezig en anderen hebben toen wel degelijk den indruk gekregen, dat het Hoofdbestuur beschuldigd werd brieven uit Vlaanderen over de heroprichting der Groep niet te beantwoorden. Als dat de bedoeling van den heer Hofman niet is geweest, zooveel te beter; dan is deze legende tenminste de wereld uit.

8) Noch het tegenwoordige Hoofdbestuur, noch de tegenwoordige Redactie van Neerlandia kunnen daarvoor verantwoordelijk worden gesteld. Voor 't overige meenen wij, dat een redactie niet het recht kan worden ontzegd over bepaalde beweringen in een artikel, waar ook, inlichtingen te vragen. Het bewuste stuk werd trouwens opgenomen.

9) Reeds vroeger werd in Neerlandia meegedeeld, dat dit uit zijn verband gerukte zinnetje, een verkeerde voorstelling geeft van een stukje, dat ‘Vlaanderen gespoord’ achtte door den dood van Van der Reeck en tot motto had:

Wat kan de blinde staatszucht brouwen,
Wanneer ze raast uit misvertrouwen.

Wij betreuren intusschen dat de bewuste woorden aanleiding konden geven tot misverstand.

10) Ja, voor wie overal venijn uit wil zuigen. Bijen doen nuttiger werk.

11) Onjuist. 't Hoofdbestuur zond geen afgevaardigde. De voorzitter wou zelf eens poolshoogte gaan nemen en laat zich evenmin binden door het ‘goedvinden’ van bepaalde Vlamingen als van studenten. Wij herhalen, dat de officieele samenkomst voor de wederaanknooping der Verbondsbanden plaats had te Antwerpen en dat daar o.m. aanwezig waren de oud-Hoofdbestuurders: Joh. Kesler, Mr. Thelen Mr. Wildiers, benevens eenige ‘felle activisten’ om in den trant der opposanten te spreken. Het Hoofdbestuur gebruikt echter die termen niet, omdat Vlamingen van alle schakeering zich in het Verbond kunnen scharen. Er wordt juist zooveel mogelijk gewaakt alle politiek er buiten te houden.

12) Wie de verslagen der Hoofdbestuursvergaderingen nagaat, weet, dat de tegenwoordige leiding juist krachtig werkt om de Groot-Nederlandsche banden over heel de wereld weer aan te knoopen. Zie ook de ledenlijsten.

13) Hier zijn weer geen bijen aan het werk. Wat toch is het geval. Het stuk van Prof. Blok is - let wel - het verslag van een lezing door dezen hooggeleerde op verzoek gehouden in..... een Stud.-Afdeeling. De Redactie meende een man van het gezag van Prof. Blok een goede plaats te moeten geven, ook om de belangrijkheid der rede. Aan Prof. Geyl, zijn leerling, werd de volgende maand, ook voor een hoofdartikel, een tweemaal zoo groote ruimte afgestaan voor een tegenspraak. In plaats dat hieruit tot onpartijdigheid wordt besloten, wordt er een verwijt uit geslagen. Zonderlinge logica. Nog een vraag: Zouden de inzenders om een contra gevraagd hebben, als 't pro van Prof. Geyl eerst verschenen was? In overeenstemming met het standpunt van het Hoofdbestuur geeft de Redactie ruimte voor de verdediging van uiteenloopende meeningen.

14) Neen, het Hoofdbestuur somde niet zijn daden op, maar toonde op één bepaald punt, n.l. het opkomen voor de eer en den goeden naam van onzen stam, dat het zijn plicht had gedaan. Zijn andere werkzaamheid op velerlei gebied kan men in elk verslag nagaan.

15) Wij ontkennen allerminst, dat de geldelijke toestand van het Verbond beter kon zijn en moet worden en dat de som, jaarlijks voor het rechtstreeksche eigenlijke Verbondswerk uitgetrokken, te gering is. Maar Neerlandia wordt zoo goedkoop mogelijk uitgegeven, al zou het Hoofdbestuur het blad graag weer in den vroegeren omvang en in aanzienlijker gewaad zien verschijnen. Ook de Administratie is zoo zuinig mogelijk ingericht. Om over dit punt met oordeel te kunnen spreken, moet men als bij alles, de zaken van nabij kennen. De studenten hebben nooit de moeite genomen op het hoofdkantoor eens een kijkje te nemen. Zij zouden dan meer den omvangrijken arbeid waardeeren, ook dien, welken vele bestuurders en vertegenwoordigers hier en elders kosteloos ten bate van het Verbond verrichten. Om de inkomsten te vermeerderen wordt juist in den laatsten tijd een krachtige propaganda gevoerd, druk gewerkt aan herinrichting der Groepen en getracht de minste jaarbijdrage op f 5.- te brengen. Dat alles is niet genoeg. Het Hoofdbestuur moet de beschikking krijgen over veel belangrijker middelen. De studenten hadden daartoe krachtig kunnen meewerken.

*) Wanneer minder juist de Tucht-Unie genoemd is als zustervereeniging naast Groep Nederland, nemen de opstellers der bewuste toelichting dit gaarne terug.

16) Dit Congres, hoewel geldelijk door het Hoofdbestuur gesteund, ging niet uit van het A.N.V. Het artikel dat ons trouwens niet onder de oogen kwam, hadden de aangevallenen zelf toch wel kunnen beantwoorden!

17) De Redactie noemde het geschrijf ‘verdachtmaking’. Wil men dat zoetsappige verontschuldiging noemen, best. Niet ieder wenscht in krachttermen te weerleggen.

**) Zie ‘Toorts’, ‘Vlaamsch-Nationale gedachte’, ‘Vlaanderen’ e.a.

18) Mogen we verwijzen naar een hoofdartikel in het Haarlemsch Dagblad van Dr. J.B. Schepers (voorzitter van het door den oorlog niet gehouden Haarlemsch Congres), die de bewering als zou het A.N.V. de schuld zijn van het nog niet hervatten der Nederl. Taal- en Letterkundige Congressen volkomen ongegrond noemde.

19) Wie het werken der beide vereenigingen en haar statuten kent, weet, dat onze bewering wel zin heeft al komen beide, zooals met dat geschriftje, wel eens op elkaars terrein.

[p. 109]

Zonderling is de wijze, waarop U den argloozen lezer wilt doen gelooven dat het den studenten door art. 16 van het Groepsreglement verboden zou zijn telegrammen en brieven naar het buitenland te zenden, terwijl art. 16 in waarheid de afdeelingen belet zich zonder machtiging van het Groepsbestuur te wenden tot publiekrechtelijke organen buiten de grenzen harer gemeente.²⁰⁾

Wij begrijpen niet hoe U aan eenige Vlaamsche bladen heeft kunnen mededeelen, dat de opheffing der Studenten-Afdeelingen Amsterdam een gevolg was van verkeerde inlichting; te meer daar de Amsterdammers onder ons, sindsdien ervaren hebben op welke manier door sommige bestuursleden der burgerafdeeling Amsterdam de leden dezer afdeeling worden ‘voorgelicht’. De voorstellen der Stud. Afd. zijn eerst in de ledenvergaderingen behandeld, waarna dan de leden de te volgen gedragslijn vaststelden. Het is dan ook aan een student-Groepsraadslid nog nooit overkomen, wat een Rotterdamsch Groepsraadslid gebeurde, wien een stadgenoot vroeg, wie hij eigenlijk wel vertegenwoordigde, daar zijn afdeeling sinds zeer lang niet vergaderd had!

Dat sommige studenten persoonlijk lid zijn gebleven van het A.N.V., behoeft geen andere verklaring dan het feit, dat ook zeer vele ‘burgers’ nog lid zijn van het A.N.V., hoewel ook zij tot de oppositie behooren.

Verder schrijft U over ‘beleedigende kritiek der Stud.-Afd.’ Wij wijzen U er echter op, dat deze behalve haar ‘matig gestelde moties’ niets gepubliceerd hebben, dat door de studenten nooit een vijandige gezindheid is aan den dag gelegd,²¹⁾ dat de stichtingsvergadering van het ‘Dietsch Studenten Verbond’ zelfs aangedrongen heeft op samenwerking²²⁾ met andere vereenigingen op Groot- Nederlandschen grondslag, zoodat niets de toon van uw artikel rechtvaardigt.

Wij meenen thans te hebben aangetoond, hoe Groepsen Hoofdbestuur²³⁾ hebben geweigerd de Stud.-Afd. te helpen, ofschoon de studenten zelf bereid waren tot groote tegemoetkoming, dat de huidige prestaties van het A.N.V. geheel onvoldoende zijn, dat de beweringen van het Hoofdbestuur om dit te weerleggen grootendeels onjuist zijn of geen steek houden²⁴⁾ en ten slotte hoe Gij, Hoofdbestuur, in politieke zaken U steeds hebt gesteld aan de zijde der passieve Vlamingen tijdens den oorlog, der Vlaamsche Belgicisten van thans.²⁵⁾

U hebt in strijd met uw Groot-Nederlandsche opdracht, verzuimd in alle onzijdigheid uw plicht te doen, toen U de partij koos van degenen, die uw hulp niet noodig hadden en ontweek de groep der Vlaamsche uitgewekenen, die uw hulp wel noodig hadden. Als U meent, dat de Hollandsche studenten ‘op het verkeerde spoor’ waren door hier ook voor de rechten der laatsten op te komen en dit ons tot een grief rekent, dan zullen wij deze grief als onze eer beschouwen, omdat wij dan de Hollandsche traditie hebben hoog gehouden door op te komen voor de rechten van politieke uitgewekenen en verdrukten.

De discussie achten wij hiermede gesloten.

PHILIP L. BOTHA, Oud-Voorz. Stud.-Afd. A'dam, Sted. Univers.

H.G.C. COHEN STUART, Oud-Voorzitter Stud.-Afd. Delft.

E.H. EBELS, Oud-Schrijver van de Stud.-Afd. Delft.

E.A. HOFMAN, Oud-Secr. Stud.-Afd. A'dam, Sted. Univers.

K.W.H. LEEFLANG, Oud-Secretaris Stud.-Afd. Delft.

H.Th. NIEUWENHUYSEN, Oud-Secr. Stud.-Afd. Utrecht.

J. POSTMUS. Oud-Secr. Stud.-Afd. A'dam Vrije Univers.

H.P. SCHAAP, Oud-Voorzitter Stud.-Afd. Groningen.

L.L.W. VAN SOEST, Oud-Voorzitter Stud.-Afd. Delft.

20) Over dit punt is altijd verschil van opvatting geweest. De bedoeling is wel degelijk, zooals in ons hoofdartikel en herhaaldelijk vroeger is uiteengezet.

21) De persmededeelingen over deze aangelegenheid leeren ons anders. Krenkende uitdrukkingen en volslagen gebrek aan waardeering voor wat wel is gedaan in velerlei richting, zijn schering en inslag.

22) Ook ons hoofdartikel spreekt de wenschelijkheid daarvan uit.

23) Het Hoofdbestuur heeft nimmer geweigerd. Hadden de studenten maar eens te rechter tijd een samenspreking met ons gevraagd, dan zou veel stof onopgewaaid hebben kunnen blijven.

24) Het oordeel laten we met gerustheid aan den lezer van ant- en wederwoord over.

25) Grieven tegen de leiding ‘tijdens den oorlog’ - aangenomen eens dat ze juist zijn - kunnen het Hoofdbestuur, zooals het thans is samengesteld en optreedt, niet treffen. Alleen zij nog opgemerkt, dat wie het opneemt voor de activisten of de passivisten, of de nationalisten, of welke groep ook, partij kiest in de Vlaamsche stroomingen; wie uit onpartijdigheid dit niet wil, wordt zoo gemakkelijk voor een tegenstander uitgekreten van de groep, waarvoor de beschuldiger opkomt. Wij waren en zijn verplicht buiten dien partijstrijd te blijven. Uit aanval en verweer van de studenten blijkt ten duidelijkste, dat, als het Hoofdbestuur zich maar krachtig voor de partij, die zij voorstonden, had verklaard, het dan volgens hen zijn plicht had gedaan, terwijl wij juist van oordeel zijn, dat men ons dan terecht van partijdigheid had kunnen beschuldigen.
Het doel van het Verbond is de cultureele banden te versterken tusschen de volken en verspreide leden van den Nederlandschen stam. Daarmede zou ten eenenmale in strijd zijn als het Hoofdbestuur partij koos in de twisten van de bevolking van eenig stamdeel. Het heeft er alleen zooveel mogelijk voor te waken, dat in de onderdeelen van het Verbond de verschillende richtingen zooveel mogelijk tot haar recht komen. Deze gedragslijn, die voorgeschreven is door de beginselen van het Verbond, mag allerminst worden toegeschreven aan gebrek aan belangstelling voor de strijdvragen, die in eenig gebied van onzen stam de gemoederen bezig houden. Integendeel, maar wat men persoonlijk denkt en wenscht in dat verband, behoort men als leider van het Verbond te onderdrukken. Wil men het anders, wil men dat het Algemeen Nederlandsch Verbond niet den band tracht te leggen tusschen allen, die tot onzen stam behooren en voor zijn ontwikkeling gevoelen, zooals de geest is der statuten, men geve zijn krachten aan andere vereenigingen, die haar belangstelling beperken tot eene bepaalde richting in de verschillende stamgebieden.
Ook wij sluiten hiermede de gedachtenwisseling over dit onderwerp.