Zuid-Afrika.
Uittreksel uit het jaarverslag 1921 der Afd. Kaapstad en Omstreken.
Gedurende de lange oorlogsjaren had de Afd. te recht zich uitsluitend bezig gehouden met de gewone zaken van 't Verbond; nu werd het tijd tot meer werkdadig optreden in verschillende richtingen. Niet dat men in de oorlogsjaren had stil gezeten; - het vorig jaarverslag getuigt van bedrijvigheid op velerlei gebied, - doch men had zich met gepastheid naar de aard der tijden geschikt. Het bestuur had derhalve middelen beraamd om de gezellige bijeenkomsten van leden talrijker te maken en het onderling verkeer te bevorderen. Reeds op 1 April werd in het Afrikaner Koffiehuis een bijeenkomst gehouden, die door de grote opkomst volkomen bewees dat het trachten van 't bestuur werd begrepen en op prijs gesteld. De daarop volgende bijeenkomst was een nog groter sukses en merkwaardig was, dat op de aankondiging van de Mei-avond reeds de namen van meer dan veertig nieuwe leden, waaronder vele hooggeplaatste personen, vermeld konden worden. Het sukses onzer bijeenkomsten werd van maand tot maand bevestigd en terwijl de verslagen van onze vergaderingen reeds in de dagbladen verschenen, dienen de vele dames en heren, die ons hun welwillende medewerking verleenden, met erkentelikheid vermeld te worden. In de eerste plaats moeten in dit verband genoemd worden de heren Jan Luyt en Pierre de Beer; verder mevr. Luyt en enige van hare leerlingen, mevr. A. Sievers, mevr. Van Loo-De Vries, mevr. Prof. Dr. Le Roux-Engelen, Dr. M.F. Stolk, Ds. M.L. de Villiers van Simonstad, Prof. Jan Celliers, Prof. J.J. Smith, Dr. W.J. Viljoen, Prof. F.S.N. Gie, Ds. J.P. van Heerden, Eerw. Dreyer, Mnr. James, de heren Bremer, Steinmeyer, Schild, mejuffr. Doyer, het jonge meisje Baumgarten en anderen. Dan zijn er nog de dames en heren, die medehielpen om avonden zoals de ‘boekavond’ op 29 Julie of de Wilhelmina-avond op 26 Augustus, - waarbij wederom de naam van President F.W. Reitz met dankbaarheid wordt herdacht, - of het grote en welgeslaagde Wilhelmina-feest voor de kinderen als ook het
Juliana-feest, waarbij grote steun werd ondervonden van edelmoedige leden en welwillende plaatselike koophuizen, die de kleinen meer dan rijkelik bedachten, tot een sukses te maken. Het sukses van al deze bijeenkomsten en feesten liet niets te wensen over. Alsnog moet geboekstaafd worden: De kranslegging bij het standbeeld van Jan van Riebeek op 7 April. Het denkbeeld van deze verrichting ging uit van mevr. Loopuyt en dank zij de medewerking van de gehele Kaapse gemeenschap nam deze funktie een zeer aanmerkelike omvang aan en waren er, behalve een groot algemeen publiek, enige Ministers, de burgemeester van Kaapstad, de Provinciale sekretaris, vertegenwoordigende de administrateur, en vele andere autoriteiten bij tegenwoordig. Deze spontane uiting van erkenning van een groot Nederlander door alle lagen der gemeenschap, heeft een diepe en blijvende indruk teweeg gebracht en voorzeker wordt het van het Verbond verwacht, dat het de begeerte, dat deze plechtigheid een jaarlikse gebeurtenis zal zijn. niet zal beschamen.
De feestmaaltijd op 30 Aug. ter eere van Neerland's Koningin, onder voorzitterschap van Vice-Konsul Loopuyt, was schitterend. Als voornaamste sprekers traden op Sir Frederic de Waal en Dr. W.J. Viljoen. Onder de ruim honderd overigen waren waarn. Konsul-Generaal en mevr. Von Oven, de burgemeester van Kaapstad, President Reitz, alsook de gezagvoerder en officieren van het Nederlandse schip ‘Jagersfontein’. De hartelike medewerking ook bij die gelegenheid van alle autoriteiten ondervonden, bewees wederom welk een erkende en belangrijke plaats het Algem. Nederl. Verbond in deze samenleving inneemt. Nog wil ik melding maken van het kinderkoncert, onder leiding van mevr. Prof. Dr. Le Roux-Engelen op 4 Julie door onze Onder-Afdeling ‘Ons Lied’ gegeven. Deze poging om onze kinderen bekend te maken met Nederlandse melodiën en woorden, die voor velen een geheel nieuwe wereld openden zal voorzeker voortgezet worden. Bij de in Julie gehouden Eisteddfod werd door het Verbond een bijdrage van £ 3.3 s.o d. toegekend voor een prijs voor de beste voordracht in Nederlands of Afrikaans voor een mededingster die geen officiële prijs had gewonnen. Herdenken wij ten slotte nog het welgeslaagde tuinfeest, gehouden op het terrein van huize ‘Eendragt’, Rondebosch, ten bate van de kas van het Verbond.
Met diep leedwezen boekstaaft het bestuur het overlijden van twee zeer geachte medeleden, n.l. Dr. R. Fruin en de heer G. Schild.
Het ledental van deze Afdeling is het gehele jaar door aanhoudend toegenomen en het cijfer bij de sluiting van het jaar was ongeveer verdubbeld. Op 31 Dec j.l. bedroeg het 202.
Een nieuw lid, de heer W.J. van Wermeskerken, moest wegens zaken weder naar elders vertrekken. Alvorens Kaapstad te verlaten overhandigde hij de sekretaris enige fraaie boekdelen voor onze boekerij. Zulke daden, die waardering te kennen geven, zijn voor het bestuur zeer aanmoedigend.
Van het Hoofdbestuur mocht deze Afdeling waarderende brieven ontvangen, tevredenheid te kennen gevende over hetgeen door het bestuur werd gedaan. Aangedrongen wordt op het doen herleven van een Groep ‘Zuid-Afrika’, in verband waarmede het bestuur tans in onderhandeling is met verschillende centra. Juist tegen 't einde van 't vorige jaar ontvingen wij bericht, dat de Afdeling Stellenbosch besloten heeft tot ontbinding en dat alle leden, behorende tot die Tak zich als gewone leden bij onze Tak aansluiten, hetgeen geacht wordt een gunstige regeling te zijn.
Het blad Neerlandia geeft in toenemende mate aandacht aan Zuid-Afrikaanse Verbonds-aangelegenheden en het bestuur zal trachten ook van dit maandschrift gebruik te maken om meer met andere Afdelingen in verkeer te blijven. De houding van 't Hoofdbestuur is zeer welwillend en rechtvaardigt de verwachting van een goede en krachtige samenwerking.
Gezondheidsredenen nopen onze getrouwe en steeds vol-ijverige penningmeester vele van de vrijwillige werkzaamheden, waarmede hij zich steeds volgaarne heeft belast, neer te leggen. Vele jaren heeft de heer G. van Heerde het Verbond op bekwame wijze bijgestaan, en terwijl het bestuur zijn besluit betreurt, moeten wij het eerbiedigen. Het bestuur hoopt de heer Van Heerde nog vele jaren onder zijn leden te mogen tellen.
Dit verslag kan niet gesloten worden zonder een woord van erkentelikheid en dankbare herinnering aan de tans vertrokken Konsul en zijn echtgenote, Dr. en mevr. Von Oven, van wie het Verbond veel steun en medewerking ondervond. Ook aan het bestuur van het Afrikaner Koffiehuis, met name mevr. Basson, komt een hartelik woord van erkentelikheid toe
De nieuwe Konsul, Dr. F.H.E. Groenman en zijn echtgenote, die zich onmiddellijk als leden bij onze Tak lieten inschrijven, heten wij hartelik welkom in ons midden.
Ten slotte een woord van dank aan alle leden voor de getrouwe opkomst en hartelike samenwerking in 't afgelopen jaar. Meer en meer wordt het duidelik, dat onze Afdeling een belangrijke taak vervult. Op ‘Hollanders