Zuid-Afrika.
Oud-Hollandsche grafsteenen aan de Kaap.
In de Cape Times van 11 Juni 1921 bericht de Heer G. Graham Botha de ontdekking van een ouden grafsteen met wapen, welke, gedeeltelijk door grond bedekt, gevonden werd op het thans buiten dienst gestelde kerkhof aan Somerset Road te Kaapstad. Nadat de zerk van vuil en aarde was ontdaan, bleek deze oorspronkelijk het graf gedekt te hebben van den fiscaal Joan Blesius, die 10 April 1711 met veel statie in de kerk aan de Heerengracht (thans Adderleystreet) begraven werd.
Het bij deze kerk behoorende kerkhof werd in 1770 gesloten en na de vergrooting der kerk in 1836 werden de grafsteenen naar het kerkhof aan Somerset Road overgebracht.
De vondst is belangrijk, omdat in Zuid-Afrika slechts enkele zerken met wapens en beeldwerk gevonden worden, in tegenstelling met de vele fraai gebeeldhouwde zerken op de grafvelden in Britsch-Indië en op Java. In de kerk zelf liggen nog slechts 3 kleine onversierde zerkjes met de namen van Anna Siekermans (1721), F. Mayboom (1737) en C. de Kock en Christiaan Rasp (z.j., zerk no. 119) en verder eenige zerkjes met alleen de initialen van de overledenen. De eenige belangrijke grafsteen is die voor Pieter baron van Rheede van Oudshoorn (1773), die tegen den kerkmuur is opgesteld.
Van de grafsteenen op de begraafplaats aan Somerset Road, zijn er, na het sluiten van dit kerkhof, enkele naar de nieuwe grafvelden te Mombray en te Woltemade overgebracht, waar zij verloren gaan tusschen de vele zerken uit lateren tijd. Bij mijn bezoek aan Kaapstad in 1910 verkeerde de oude begraafplaats in allerdroevigsten toestand. De zerken stonden tegen de kerkhofmuren opgetast of lagen onder een hoop vuil en onkruid bedolven. Ik teekende toen nog enkele zerken aan, alle met opschrift uit 1774, 1782, 1785 en 1797 en vond er nog slechts één met een wapen versierd zerkje, namelijk dat van Casparus, den in 1819 op 19-jarigen leeftijd overleden Zoon van Casparus van Eerten.
De oudste Hollandsche zerk stamt nog uit den tijd vóór de vestiging van de Kaapkolonie, toen de Kaap echter reeds geregeld door de schepen werd aangedaan om versch water in te nemen. Het is eene eenvoudige zerk voor Jan Gerritsen van Amsterdam, opperstuurman op het schip Holland, overleden 24 April 1624 en waarschijnlijk door de bemanning aan het strand begraven. Deze steen werd in Februari 1901 bij het graafwerk voor eene fundeering op 3 á 4 voet onder de Strandstreet gevonden en is later naar het museum te Kaapstad overgebracht.
Leiden, Aug. 1921.
J.C. OVERVOORDE.