Neerlandia. Jaargang 25

Landverhuizing?

Prof. Dr. C.A. Verrijn Stuart heeft onlangs in de Econ. Stat. Berichten de aandacht gevestigd op de snelle bevolkingstoeneming in ons land en komt tot het besluit dat beperking van geboorten de groote bevolkingsaanwas zal moeten tegengaan.

De door genoemden geleerde vermelde getallen zijn inderdaad van zooveel gewicht, dat zij een nadere beschouwing wel waard zijn.

Uit verschillende statistieken toch blijkt dat de bevolking van ons vaderland o.a. bedroeg aan het einde van

1829	2613487	zielen
1869	3579529	zielen
1889	4511415	zielen
1909	5858175	zielen
1920	6841155	zielen

Hieruit volgt dat sedert 1829 het aantal bewoners telkens met een millioen toenam in een tijdsverloop van achtereenvolgens ongeveer 41, 21, 17 en 11 jaren.

Waar moet het heen, indien deze bevolkingsaanwas op dezelfde klimmende wijze blijft doorgaan?

Zullen voor nieuwe millioenen bewoners in ons klein landje voldoende arbeid en levensonderhoud te vinden zijn?

Of zal men in toenemende mate voor nieuwe bewoners aangewezen zijn op invoer van grondstoffen, levensmiddelen en levensbehoeften?

En in laatstbedoeld geval, wat zal Nederland dan in ruil voor al die producten geven, vooral indien de voortbrengselen van eigen bodem niet belangrijk toenemen. Er worden wel is waar in ons land ook woeste gronden ontgonnen of uitgestrekte water-oppervlakten drooggelegd, maar de hierdoor ter bebouwing beschikbaar komende oppervlakten zijn gering in verhouding tot den bevolkingsaanwas.

Bij den tegenwoordigen Europeeschen toestand, den geringen handel, de moeilijke mededinging, de ongeluk-

[p. 102]

kige valuta-verhoudingen kan toeneming van bevolking slechts leiden tot volksverarming.

Nu weet ik wel, dat rijkdom geen waarborg is voor geluk, maar toch wenscht ieder van den maaltijd des levens zooveel te hebben, dat hij een zeer dragelijk bestaan heeft en in dit opzicht zijn de eischen in de laatste jaren niet onbelangrijk toegenomen.

Wil men nu de oplossing van het bevolkingsaanwasvraagstuk zoeken in beperking van geboorten, dan is zulks ten slotte toch te beschouwen als in strijd met de natuur-wetten en in ieder geval zijn wij nog niet zoo ver, daar de bevolking steeds toeneemt.

Onwillekeurig vraagt men zich dan ook af: Zou het niet mogelijk zijn ergens op onze planeet een Nederlandsche nederzetting te vestigen, die, ofschoon onder ander dan Nederlandsch staatsverband, toch haar volkseigenaardigheid en taal zooveel mogelijk zou kunnen bewaren.

Ik geloof wel is waar ook niet aan de mogelijkheid om bijv. maandelijks een 7000 Nederlanders naar een ander punt der wereld te verplaatsen, maar toch zal de landverhuizing m.i. in de komende jaren veel krachtiger moeten plaats hebben en dan liefst met behulp en voorlichting van de regeering geleid moeten worden naar zulke punten op den aardbol, waar voor Nederlanders een goed bestaan te veroveren zou zijn.

Ik meen dat het vraagstuk behoort tot die problemen, welke voor leden van het Alg. Ned. Verb. wel van belang zijn en waarover zij hunne gedachten wel eens mogen laten gaan.

SCHÖNSTEDT.

Het vraagstuk, hier te berde gebracht, verdient zeker de volle aandacht. Maar vergeet de schrijver niet te zeer dat Nederland niet een ‘klein landje’ is, dat het veeleer door zijn koloniën en stamgebieden een groote uitgestrektheid bezit, waarop Nederlandsche overbevolking te allen tijde kan uitzwermen. Men lette op de groote behoefte aan Nederlandsche werkkrachten op alle gebied in Oost- en West-Indië en hoore de roepstemmen uit Zuid-Afrika van Minister Malan en die van Dr. van Lingen voor Ned. Indië in dit Neerlandia-nr.

Red.