Neerlandia. Jaargang 23

Suriname.

Nieuw Leven.

Groep Suriname herleefd!

Dit is het zeer verblijdende bericht, waarmee het Hoofdbestuur de vorige maand verrast werd in een uitvoerig schrijven van den heer Oudschans Dentz en in een verslag van den wnd. Secretaris, den heer R.D. Simons, die beiden tot de heroprichting veel hebben bijgedragen.

5 Juni had de vergadering plaats, die door den Gouverneur en meer dan 200 belangstellenden en vertegenwoordigers van alle gezindten werd bijgewoond, wat als een gunstig teeken mag worden aangemerkt.

De heer Oudschans Dentz heeft op die bijeenkomst een uitvoerig overzicht gegeven van het vele dat het A.N.V. sedert zijn oprichting in 1898 heeft gedaan, nadat de heer J.S.C. Kasteleyn, lid van het Hoofdbestuur een inleidingsrede had uitgesproken.

Deze herinnerde er aan dat het Hoofdbestuur vóór spr's vertrek naar Suriname als leider van het Suriname Studie Syndicaat er bij hem op aangedrongen had al het mogelijke te doen om de Groep tot nieuw leven te wekken.

Spr. zeide o.m. tot de vergadering:

‘Na eenigen tijd in Uw midden vertoefd te hebben ben ik tot de conclusie gekomen dat zoo ergens ter wereld dan vooral hier een groep van het verbond nuttig werk kan verrichten.

Dat nuttig werk ligt niet in hoofdzaak op taalgebied, want men kan gerust van Suriname vertellen, dat het de meest Nederlandsche onzer koloniën is.

Het heeft mij weldadig aangedaan, dat wij op onze tochten door de kolonie overal met Nederlandsch terecht konden en ik heb meer dan ooit gevoeld hoe een taal de menschen bindt, hoe het spreken van dezelfde taal er toe medewerkt zich een te voelen met hen tot wien men spreekt.

Wij die in Oost-Indië gewoon zijn met onze werklieden steeds Maleisch of Javaansch te spreken, talen, waarin wij gewend zijn allen bevelen te geven, blijven doordoor onwillekeurig verder van hen afstaan, dan hier, waar wij in onze eigen taal met onze arbeiders kunnen spreken.

In dat opzicht is Suriname ver vooruit en waar in dezen oorlog gebleken is hoezeer het kapitaal van den arbeid afhankelijk is, zal de eenheid van taal, in deze kolonie er toe bijdragen de juiste verhouding van werkgever en werknemer in het leven te roepen.

Kan een groep van het Algemeen Nederlandsch Verbond op dit gebied nuttig werk doen, nog veel meer nut kan zij stichten, indien het haar gelukt het gevoel van stamverwantschap en samenhoorigheid weer op te wekken.

Bij onze komst in de kolonie, en nu spreek ik meer als leider van het Suriname Studie Syndicaat dan als Bestuurder van het Algemeen Nederlandsch Verbond, hebben wij getracht zooveel mogelijk het goede van dit land en zijn bewoners op te sporen en waarlijk hetgeen wij daarbij opmerkten, heeft ons in menig opzicht hoopvol gestemd.

[p. 110]

Het gezonde klimaat.

De vruchtbare bodem van het tegenwoordige cultuurgebied. De vele mogelijkheden, die de gronden buiten die kunststreek nog bieden.

De taaie volharding, die vele planters getoond hebben om onder de moeilijkste omstandigheden hun plantages voor ondergang te behoeden.

De lust van vele jongelieden, zich door flink aanpakken een weg door het leven te banen, welk begeeren zich soms ten nadeele der kolonie geuit heeft in het weg trekken der beste krachten, maar waarvan wij hopen mogen, dat zij hun energie hier zullen ontplooien, indien de economische toestand dermate verandert dat hun betere voorwaarden geboden kunnen worden.

Dit alles gevoegd bij de groote liefde der bewoners voor hun land en de goedhartigheid der menschen heeft ons aangenaam aangedaan en, zooals gezegd, hoopvol gestemd.

Wij hopen dan ook van harte, dat het ons gegeven moge zijn iets in het belang der kolonie te doen.

Maar bij al het goede, dat wij hebben waargenomen heeft één ding mij onaangenaam getroffen, iets, dat ik in de meest Nederlandsche kolonie niet verwachtte, n.l. het onderscheid, dat men maakt tusschen Surinamers en Hollanders.

Dat moet voorkomen worden.

Spreekt van Surinamers en Hollanders zooveel als ge wilt, evenals men in Holland van Friezen en Groningers gewaagt, maar blijft ervan doordrongen, dat allen tot hetzelfde stamverbond behooren, dat geen andere stam hun nader staat.

Het gevoel van stamverwantschap aan te kweeken ook buiten de Nederlandsche grenzen in Europa, is het doel van het Algemeen Nederlandsch Verbond en waar dat gevoel dreigt te verslappen, daar is het verbond geroepen al het mogelijke te doen zulks te voorkomen’.

Tot zoover de inleiding.

Uit alles blijkt dat de herleving der Groep op een goed tijdstip komt.

Moge zij door eendracht en krachtige samenwerking met het Hoofdbestuur tot nieuwen bloei komen.

Het Bestuur is als volgt samengesteld: A. Dragten, industrieel; Mr. Eekhout, waarn. Gouvernements Secretaris; H.F. Esser, Hoofdcommies ter Gouv. Sscretarie; Fred. Oudschans Dentz, Adm. v.h. Militair Hospitaal; C.K. Kesler, leeraar a.d. Hendrikschool; Polanen, hoofd van de Westerschool; R.D. Simons, Praktizijn bij het hof van Justitie; A.Ph. Samson, Apotheker; J. van der Zee, Adjudant v.d. Gouverneur.