Neerlandia. Jaargang 23

Overzicht der Hoofdbestuursvergadering, van 29 November 1918.

Aanwezig de heer Dr. H.J. Kiewiet de Jonge, Voorzitter, Mej. E. Baelde, ondervoorzitster, en de Heeren Ch.R. Bakhuizen v.d. Brink, Prof. dr. P.J. Blok, Prof. dr. J. Boeke (alleen middagvergadering), P.J. de Kanter, J.S.C. Kasteleyn. Jhr. Mr. G.A.H. Michiels van Kessenich, Jhr. Mr. J.L.W.C. von Weiler en Mr. B. de Gaay Fortman, Secretaris-Penningmeester.

Afwezig met kennisgeving: Dr. W. van Lingen, Mr. Dr. C.F. Schoch, Th.G.G. Valette en de Vlaamsche leden.

Punt I. Notulen der vergadering van 31 Juli 1918.

Deze worden onveranderd goedgekeurd.

Punt II. Ingekomen stukken en mededeelingen.

Voorstel om een brief aan de Koningin te richten. De bedoeling is H.M. te danken voor alles wat zij gedaan heeft om de neutraliteit van ons land te handhaven en den nood van ons volk mee te helpen lenigen.

Met algemeene stemmen goedgekeurd.

Het Kapitaalfonds.

Medegedeeld wordt dat Dr. Hendrik Muller zijn benoeming tot medebeheerder van het Kapitaalfonds heeft aangenomen.¹⁾

1) De stichtingsacte is 6 December geteekend.
Red.

Steun aan den Nederlandschen leerstoel te Londen.

In herinnering wordt gebracht, dat dit voorstel reeds bij referendum is aangenomen. Intusschen zijn in de pers bezwaren tegen genoemden leerstoel geopperd, in verband met de studie der Afrikaners aan onze Universiteiten.

De vergadering oordeelt dat het A.N.V. zich in dezen breed moet toonen, daar het zeer zeker op den weg van het A.N.V. ligt het Nederl. Onderwijs in het buitenland, waar mogelijk, te steunen en daardoor mede het aanzien van ons land te verhoogen. Besloten wordt voor 1919 £ 50. - uit te trekken en dat elk jaar op nieuw door het Hoofdbestuur een subsidie zal worden overwogen.

Verhooging der bijdrage voor het Steijn-gedenkteeken.

Het Dag. Bestuur stelt voor de bijdrage van het A.N.V. te verdubbelen en dus nog f 50. - te schenken. Aangenomen.

[p. 6]

Verzoek van Prof. C.v. Vollenhoven om inlichtingen over onze betrekkingen met Noord-Amerika.

Medegedeeld wordt, dat aan prof. v. Vollenhoven, die den heer Cremer, Ned. gezant te Washington is toegevoegd, alle beschikbare inlichtingen zijn gegeven. Dat prof v. Vollenhoven zich tot het A.N.V. heeft gewend, wettigt de hoop dat zijn verblijf in Amerika ook ons Verbond ten goede kan komen.

Punt III. Begrooting 1919.¹⁾

De vergadering acht de begrooting niet rooskleurig. Na de bijeenbrenging van het Kapitaalfonds toch nog slechts 2900 gld. ter beschikking te hebben voor buitengewone uitgaven is niet bemoedigend. Er moet een veel grootere som voor het werken in het Buitenland beschikbaar zijn en die kan alleen verkregen worden door een verhoogde regeeringssubsidie, waarop alsnog zal worden aangedrongen.

Besloten wordt de begrooting aldus aan te vullen dat onder de uitgaven wordt opgenomen de post: Arbeid van het A.N.V. in het Buitenland f 10.000. - en als tegenpost op de ontvangsten een tekort van f 7303.85.

1) Zie hierachter.
Red.

Punt IV. Bespreking der middel en om de verbroken verbindingen weder te hechten en nieuwe aan te knoop en in verband ook met het onderzoeknaar de Nederlanders in het Buitenland.

Het Dag. Bestuur stelt zich voor aan het Hoofdbestuur het ontwerp van een rondschrijven aan alle Groepen, Afdeelingen en Vertegenwoordigers van het A.N.V. te zenden om in verband met de veranderde tijdsomstandigheden op nieuw te organiseeren.

Een vragenlijst over de verspreiding en organisaties der Nederlanders in het Buitenland zal dan tevens tegemoet komen aan den wensch van de vorige Ministers van Buitenlandsche Zaken en Justitie te dien opzichte en ook ten goede kunnen komen aan de verbetering van het consulaatwezen en de uitbreiding van onzen eigen vertegenwoordigersdienst. De punten, die een dergelijk rondschrijven zal moeten bevatten, worden voorgelezen. Het Dag. Best. wordt opgedragen het plan tot uitvoering te brengen.

Punt V. De taak van het A.N.V. na den oorlog.

Gewezen wordt op den gedwongen stilstand van den voornaamsten Verbondsarbeid gedurende de laatste jaren. Nu de verkeersmiddelen weer in gang worden gezet en de stamverwanten spoedig weer bereikbaar zullen zijn, dient de reorganisatie krachtig ter hand te worden genomen. Thans is de tijd gekomen voor het A.N.V. om zijn groote plaats in den ontwikkelingsgang van ons land en ons volk weer in te nemen. Het kan onze regeering en ons volk steunen in den economischen strijd, die het wacht, in het bijzonder kunnen wij nuttig werk verrichten door stichting van nieuwe kolonies. De Nederlanders in het buitenland moeten tot samenwerking worden gebracht, voor bepaalde doeleinden kunnen commissies van deskundigen worden gevormd, aan wie dan een paar leden van het Hoofdbestuur kunnen worden toegevoegd. Mr. Limburg heeft in de laatste Alg. Verg. van Groep Nederland te 's-Hertogenbosch een belangwekkende lezing gehouden over de taak van Nederland na den oorlog¹⁾, waarin het Hoofdbestuur grootendeels zijn eigen gedachten terugvond.

O.m. kunnen wij voor de handelsbetrekkingen tusschen ons land en de Ned. nederzettingen over de geheele wereld veel doen, b.v. door het steunen en stichten van Kamers van koophandel en inrichting van monsterkamers.

De Nederlanders en stamverwanten buiten Nederland moeten doordrongen worden van den plicht de handelsbetrekkingen tusschen Nederland en andere landen krachtig te bevorderen. De meening, dat wat uit den vreemde komt daarom de voorkeur verdient, moet hebben afgedaan. Thans is meer dan ooit noodig, dat wij Nederland sterk maken in den algemeenen economischen strijd en waar men hulp noodig heeft, moet die zoo mogelijk verstrekt worden. Dat zal veel geld kosten, daarom ook is een verhoogde regeeringssubsidie dringend noodzakelijk.

Na uitvoerige bespreking worden de volgende plannen het aan Dag. Best. ter uitwerking aanbevolen:

1e. Rondschrijven aan Groepen, Zelfst. Afdn. en Vertegenwoordigers, waarin desnoods geldelijke steun voor bepaalde doeleinden in uitzicht kan worden gesteld. 2e. Het instellen eener Handelscommissie in verband met de inkomende antwoorden. 3e. Het zenden van iemand naar het buitenland om persoonlijk verbindingen tot stand te brengen en Nederlanders en stamverwanten te organiseeren. 4e. Belangrijke uitbreiding van het aantal vertegenwoordigers.

Het Dag. Bestuur zal beginnen met het rondschrijven te verzenden, waarvan de antwoorden van zelf tot gemakkelijker uitwerking der praktische plannen zullen leiden.

1) Zie het hoofdartikel in het Juni-nr. 1918.
Red.

Punt VI. Groep Nederland.

De stand der reglementsherziening. Medegedeeld wordt dat verschillende artikelen gewijzigd zijn in verband met de bezwaren van het Hoofdbestuur. Al wat na de Alg. Verg. te 's-Hertogenbosch is gewijzigd, is niet meer aan het oordeel eener Algem. Verg. onderworpen, dus strikt genomen volgens art. 33 van het Groepsreglement niet wettig.

Door verschillende leden worden nog opmerkingen gemaakt naar aanleiding waarvan wordt besloten aan het Groepsbestuur te schrijven, dat het referendum onder de Afdn. uitgeschreven ter goedkeuring van sedert 11 Mei aangebrachte wijzigingen niet voldoende kan worden geacht en het Hoofdbestuur alsnog aanneming in een Alg. Verg. noodig oordeelt.

Punt VII. België.

Over Vlaamsche aangelegenheden wordt uitvoerig van gedachten gewisseld. Besloten wordt den tijd af te wachten, dat de Groep zich na den oorlog zal hebben hersteld. In den tegenwoordigen toestand is eene geregelde samenwerking met haar onmogelijk. Op een vraag vanwege het Groepsbestuur, of iets kan worden gedaan tegen de vervolging van Vlamingen, in België, wordt een afwijzende beslissing genomen, daar er geen gelegenheid is deze zaak grondig te onderzoeken en op vage mededeelingen niet kan worden ingegaan. Het betreft hier bovendien een binnenlandsche Belgische aangelegenheid, waarmee het Hoofdbestuur zich niet kan inlaten. Een protest of rekwest acht het Hoofdbestuur zelfs tegen het belang der betreffende personen zelf.

[p. 7]

Punt VIII. Oost-Indië.

1.	Verslag Afd. Batavia. Verwezen wordt naar het verslag in het Sept. nr. van Neerlandia.
2.	Nieuwe Afdeeling Medan, (zie het Nov. nr. van Neerlandia.)
3.	Abonnement Hindia Poetra. Besloten wordt een abonnement te nemen.

Punt IX. Ned. Antillen.

Ontslagneming van den Heer Kapt. J.A. Snijders Jr. als lid van het Hoofdbestuur, wegens persoonlijke omstandigheden.

Besloten wordt den aftredende een brief te zenden met dankbetuiging voor alles, wat hij, zoowel op Curaçao als in Nederland, voor het A.N.V. heeft gedaan.

Voorstellen betreffende reorganisatie en werkzaamheden der Groep.

Door de heeren Boeke en Fortman is een rapport uitgebracht. De punten er in behandeld zijn aan het Groepsbestuur voorgelegd.

Een uitvloeisel der actie van den heer Welling, met wien de heeren Boeke en Fortman een samenkomst hadden, is het nieuwe groepsreglement.

De heer Kasteleijn deelt nog mede, dat hij 24 Dec. zijn voorgenomen reis naar Suriname hoopt te aanvaarden en dan ook gelegenheid hoopt te vinden een bezoek aan Curaçao te brengen. Gaarne zal spr. het Verbondsleven in beide groepen trachten te bevorderen door persoonlijke samenspreking met de voormannen.

Punt X. Zuid-Afrika.

Afd. Bloemfontein.

Medegedeeld wordt dat deze Afd. zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt door inzameling ten behoeve van het Comité voor Nederlandsche kinderen in den vreemde.

Afd Potchefstroom.

Medegedeeld wordt dat deze Afdeeling gevraagd heeft zijn geldelijke verplichiing over 1915-1917 te mogen afdoen met £ 20. Het Dag. Bestuur heeft daarmee genoegen genomen en de rest als subsidie aangemerkt. Het is te verwachten dat nog meer gedurende den oorlog achterstallig geraakte afdrachten zullen terecht komen, althans gedeeltelijk.

Punt XI. Vertegenwoordigers.

Luxor.

Bericht is ingekomen van het overlijden van den heer J.H. Insinger, vele jaren vertegenwoordiger. Besloten wordt een brief van rouwbeklag aan de familie te zenden.

Ismailia (Egypte.)

Voorgesteld wordt den Heer B. Kroon tot vertegenwoordiger te benoemen. Goedgekeurd.

Singapore.

Medegedeeld wordt dat door den oorlog een jaar lang het bericht is uitgebleven dat de heer Baron van Heemstra door overplaatsing naar Batavia als vertegenwoordiger van het A.N.V. te Singapore moest bedanken. Als opvolger zal worden aangezocht de oud-vertegenwoordiger Dr. A. van Rijn, die weer in Singapore is teruggekeerd,

Frederikshaven.

Het Dag. Bestuur stelt voor den heer Chr. Cloos, Ned. Consul, uit te noodigen als vertegenwoordiger voor 't A.N.V. op te treden. Goedgekeurd.

Calcutta.

Het Dag. Bestuur stelt voor den heer J. Barendregt, Ned. Consul aldaar, uit te noodigen als vertegenwoordiger voor 't A.N.V. op te treden. Goedgekeurd.

Hongkong.

De heer Herbschleb ziet zich door verandering van woonplaats gedwongen ontslag te nemen als vertegenwoordiger. Besloten wordt als zijn opvolger uit te noodigen den heer P.H.J.G. Jonckheer.